Bị chuột cắn có nên tiêm phòng dại không? Khi nào cần tiêm phòng?

Chuột là loài gặm nhấm phổ biến, thường xuyên xuất hiện trong môi trường sống và sinh hoạt của con người. Tuy nhiên, chúng cũng là vật trung gian mang theo nhiều mầm bệnh nguy hiểm, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Khi bị chuột cắn, dù là chuột nhà hay chuột hoang dã, người bị cắn có nguy cơ bị nhiễm trùng tại chỗ và mắc một số bệnh truyền nhiễm, bao gồm sốt do chuột cắn, uốn ván và trong một số trường hợp có thể phải cân nhắc nguy cơ phơi nhiễm với virus dại. Vậy bị chuột cắn có cần tiêm phòng dại không? Cần xử lý vết thương như thế nào để hạn chế tối đa rủi ro? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin khoa học cập nhật và hướng dẫn xử trí đúng cách khi gặp tình huống này.

Chuột có thể mang bệnh dại không?

Bệnh dại lây chủ yếu qua vết cắn, vết cào hoặc khi nước bọt của động vật bị bệnh tiếp xúc với vùng da bị trầy xước hoặc tổn thương. Đây là con đường lây truyền phổ biến và nguy hiểm nhất. Ngoài ra, virus dại cũng có thể lây từ người sang người, tuy rất hiếm, thông qua các thủ thuật y khoa như ghép giác mạc hoặc mô từ người mang virus dại. Trong một số trường hợp đặc biệt, virus còn có thể lây qua đường hô hấp nếu hít phải khí dung chứa virus, thường chỉ xảy ra trong phòng thí nghiệm hoặc nơi nuôi giữ động vật thí nghiệm bị dại.

Chuột là một trong những loài động vật có vú được xếp vào nhóm có khả năng cảm nhiễm với virus dại ở mức độ khác nhau. Mặc dù trong thực tế, tỷ lệ chuột nhiễm virus dại là rất thấp và hiếm có báo cáo ghi nhận việc chuột truyền bệnh dại sang người, nguy cơ này không thể hoàn toàn loại trừ, đặc biệt nếu chuột từng tiếp xúc với các loài động vật có nguy cơ cao như chó, mèo hoặc dơi mang mầm bệnh.

Do đó, khi bị chuột cắn, người bệnh cần được thăm khám sớm tại cơ sở y tế để bác sĩ đánh giá nguy cơ lây nhiễm, bao gồm cả khả năng cần tiêm phòng dại. Việc xử trí đúng cách, bao gồm rửa sạch vết thương, sát trùng và theo dõi diễn biến tại chỗ là cần thiết để phòng ngừa các biến chứng nhiễm trùng hoặc các bệnh lý nguy hiểm như dại và uốn ván.

Bị chuột cắn có nên tiêm phòng dại không?

Các loài động vật có vú như chó, mèo, cáo, chồn, dơi, trâu, bò, lợn, khỉ, gấu và chuột đều có khả năng nhiễm virus dại ở các mức độ khác nhau. Mặc dù tỷ lệ nhiễm dại ở chuột rất thấp, nhưng chúng vẫn được xếp vào nhóm gặm nhấm có nguy cơ mang virus.

Bên cạnh đó, chuột thường sống trong môi trường mất vệ sinh như cống rãnh, bãi rác hoặc hố phân – những nơi tiềm ẩn nhiều mầm bệnh, bao gồm vi khuẩn gây bệnh uốn ván. Vì vậy, theo hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam (QĐ 1622/QĐ-BYT), vết thương do chuột cắn vẫn có thể cần tiêm phòng dại bằng vắc xin, tùy theo đánh giá nguy cơ cụ thể của bác sĩ.

Vì vậy, khi bị chuột cắn, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được đánh giá vết thương và tư vấn tiêm phòng dại và uốn ván nếu cần thiết. Cả hai bệnh lý này đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh trung ương, khó điều trị và có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là bệnh dại. Do đó, tuyệt đối không nên xem nhẹ vết thương do chuột cắn.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra, bạn cần thực hiện một số bước xử lý vết thương sau khi bị chuột cắn:

• Rửa sạch vết cắn: Ngay khi bị chuột cắn, bạn cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước sạch để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể. Việc làm này giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng ngay từ đầu.
• Sát trùng vết thương: Sau khi đã rửa sạch, bạn nên sử dụng cồn hoặc dung dịch sát trùng để làm sạch vết thương lần nữa. Điều này giúp tiêu diệt vi khuẩn có thể còn sót lại và ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng.
• Theo dõi vết thương: Sau khi xử lý vết thương, bạn nên quan sát tình trạng của vết cắn trong vòng 10 ngày. Nếu vết thương có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng tấy, đỏ, đau nhức hoặc sốt, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc tiêm phòng dại và tiêm phòng uốn ván: Bạn cần được bác sĩ đánh giá nguy cơ và tư vấn tiêm phòng dại nếu cần thiết, theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Đồng thời, nên kiểm tra lịch tiêm phòng uốn ván – nếu chưa tiêm hoặc đã quá thời gian khuyến cáo, bác sĩ có thể chỉ định tiêm bổ sung để phòng ngừa biến chứng.

Những biện pháp này sẽ giúp bạn xử lý tình huống một cách an toàn và phòng ngừa các nguy cơ sức khỏe có thể phát sinh từ vết cắn của chuột.

Triệu chứng khi bị chuột cắn

Vết cắn của chuột thường là một vết đâm hoặc vết cắt nhỏ, nhưng có thể dẫn đến nhiễm trùng. Các triệu chứng có thể xuất hiện trong khoảng 3 đến 10 ngày sau khi bị cắn, bao gồm:

• Đau nhức;
• Sốt;
• Vùng bị cắn đỏ và sưng;
• Nôn mửa;
• Đau đầu;
• Chảy mủ;
• Đau khớp.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các bước sơ cứu vết thương khi bị chuột cắn

Kiểm soát chảy máu

Khi bị chuột cắn, điều đầu tiên cần làm là kiểm soát chảy máu. Bạn nên ấn nhẹ một miếng gạc hoặc khăn giấy sạch lên vết thương để cầm máu. Nếu vết thương chảy máu nhiều, bạn có thể dùng một miếng gạc lớn hơn hoặc một khăn sạch, tiếp tục ấn chặt vào vết thương cho đến khi máu ngừng chảy. Nếu chảy máu không ngừng sau một thời gian dài hoặc vết thương quá nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự trợ giúp của y tế ngay lập tức.

Làm sạch vết thương

Sau khi đã kiểm soát được tình trạng chảy máu, bạn cần làm sạch vết thương kỹ lưỡng. Rửa vết cắn bằng xà phòng nhẹ và nước ấm để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các chất bẩn có thể xâm nhập vào cơ thể. Hãy chú ý làm sạch cả bên trong vết thương nếu có thể, giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng sau này. Đảm bảo sử dụng nước sạch để tránh đưa vi khuẩn vào vết thương.

Che vết thương

Sau khi vết thương đã được làm sạch, bạn cần băng lại để bảo vệ nó khỏi bụi bẩn và vi khuẩn. Dùng băng gạc sạch, khô để che vết thương. Nếu cần thiết, bạn có thể bôi một lớp thuốc mỡ kháng sinh lên vết thương trước khi băng lại. Thuốc mỡ này giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và thúc đẩy quá trình lành vết thương. Đảm bảo băng gạc không quá chặt để không gây tắc nghẽn mạch máu.

Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng

Sau khi xử lý vết thương, bạn cần theo dõi sát sao vết thương trong những ngày tiếp theo. Quan sát xem vết thương có xuất hiện dấu hiệu nhiễm trùng hay không như đỏ, sưng, nóng, đau nhức hoặc có mủ. Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Việc phát hiện nhiễm trùng sớm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Chuột là động vật có thể mang virus dại, vết cắn của chúng tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng. Sau khi bị chuột cắn, bạn cần xử lý vết thương đúng cách bằng cách rửa sạch, sát trùng, theo dõi tình trạng vết thương và đến gặp bác sĩ để được tư vấn tiêm phòng dại và uốn ván.

Cân nhắc bị chuột cắn có nên tiêm phòng dại không sẽ được bác sĩ giải đáp kỹ càng hơn. Hãy nhớ rằng, việc phòng ngừa luôn tốt hơn chữa bệnh. Hãy giữ gìn vệ sinh môi trường sống, diệt trừ chuột, cất giữ thức ăn cẩn thận để tránh bị chuột cắn.

Xem thêm:

• Địa chỉ tiêm phòng dại ở Đà Nẵng: Loại vắc xin phòng dại phổ biến và lưu ý khi tiêm

• Địa điểm chích ngừa chó cắn ở Bình Dương uy tín và chất lượng

• Điểm chích ngừa chó cắn ở Cần Thơ: Địa chỉ uy tín và an toàn