Xạ trị ung thư tuyến giáp là gì? Những điều cần biết trước khi điều trị

Ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh lý về tuyến giáp thường gặp ở phụ nữ. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, ung thư tuyến giáp có thể được điều trị hiệu quả, đặc biệt là với phương pháp xạ trị ung thư tuyến giáp. Nếu bạn hoặc người thân đang đối mặt với căn bệnh này, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về xạ trị và cách phương pháp này có thể giúp điều trị ung thư tuyến giáp.

Xạ trị ung thư tuyến giáp là gì?

Khi nhắc đến "xạ trị ung thư tuyến giáp", nhiều người thường nghĩ đến việc chiếu tia từ bên ngoài vào cơ thể. Tuy nhiên, với ung thư tuyến giáp, đặc biệt là các loại phổ biến như thể nhú và thể nang thì phương pháp “xạ trị” được sử dụng phổ biến nhất lại là liệu pháp iod phóng xạ, hay còn gọi là điều trị bằng I‑131.

Xạ trị ung thư tuyến giáp, trong bối cảnh bệnh lý tuyến giáp biệt hoá (papillary và follicular), thường đề cập đến liệu pháp iod phóng xạ (RAI – Radioactive Iodine Therapy), sử dụng chất phóng xạ I‑131 để tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật hoặc đã di căn. Đây là một phương pháp đặc biệt, trong đó bệnh nhân được uống một loại thuốc có chứa iod phóng xạ. Chất này sẽ đi vào cơ thể, tập trung tại các tế bào tuyến giáp, kể cả các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật và tiêu diệt chúng từ bên trong. Phương pháp này có thể giúp giảm nguy cơ tái phát và cải thiện tiên lượng cho người bệnh.

Liệu pháp iod phóng xạ (I‑131) không phải là lựa chọn đầu tiên trong điều trị ung thư tuyến giáp. Phương pháp này chỉ được chỉ định trong các trường hợp ung thư tuyến giáp biệt hoá (như thể nhú hoặc thể nang) có khả năng hấp thu iod phóng xạ, đặc biệt khi bệnh có nguy cơ tái phát cao, đã di căn, hoặc xâm lấn ngoài tuyến. Một trong những ưu điểm nổi bật của I‑131 là khả năng tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật mà ít gây tổn hại đến các mô lành xung quanh.

Quy trình xạ trị ung thư tuyến giáp

Quy trình xạ trị ung thư tuyến giáp thường được thực hiện theo các bước sau:

• Chuẩn bị trước xạ trị: Trước khi điều trị bằng I‑131, bệnh nhân cần chuẩn bị bằng cách ngừng hormone tuyến giáp (levothyroxine) trong khoảng 4 tuần hoặc sử dụng TSH tái tổ chức (Thyrogen), đồng thời áp dụng chế độ ăn ít iod trong 1–2 tuần để tối ưu hiệu quả hấp thu phóng xạ.
• Quá trình xạ trị: Xạ trị ung thư tuyến giáp chủ yếu bao gồm việc bệnh nhân uống I-131 dưới dạng viên nang hoặc dung dịch. I-131 sẽ được cơ thể hấp thu và tập trung vào tuyến giáp, bao gồm cả các tế bào ung thư. Từ đó, các tia phóng xạ sẽ tiêu diệt hoặc làm suy yếu các tế bào ung thư.
• Theo dõi sau xạ trị: Sau khi điều trị, bệnh nhân cần phải theo dõi thường xuyên để đảm bảo rằng tế bào ung thư đã được tiêu diệt hoàn toàn. Việc theo dõi có thể bao gồm các xét nghiệm máu, siêu âm tuyến giáp và các xét nghiệm hình ảnh khác. Bệnh nhân cũng cần chú ý đến các tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi xạ trị, chẳng hạn như mệt mỏi, buồn nôn hoặc khô miệng.

Lợi ích của xạ trị ung thư tuyến giáp

Việc điều trị ung thư tuyến giáp không chỉ dừng lại ở phẫu thuật mà còn cần sự hỗ trợ từ các phương pháp khác, trong đó xạ trị đóng vai trò quan trọng. Với những tiến bộ trong y học hiện đại, xạ trị đã trở thành giải pháp hiệu quả giúp tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại, giảm nguy cơ tái phát và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

• Tăng cường khả năng điều trị: Xạ trị ung thư tuyến giáp là một phương pháp điều trị hiệu quả, đặc biệt là khi ung thư đã lan rộng hoặc không thể phẫu thuật. Việc sử dụng iodine phóng xạ giúp tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật, tăng cơ hội chữa khỏi bệnh cho bệnh nhân.
• Ít tác dụng phụ so với phẫu thuật: So với các phương pháp phẫu thuật, xạ trị ung thư tuyến giáp có ít tác dụng phụ nghiêm trọng hơn. Bệnh nhân sẽ không phải trải qua các cuộc phẫu thuật lớn và thời gian phục hồi thường nhanh chóng hơn so với việc phải cắt bỏ một phần tuyến giáp.
• Tác dụng tập trung vào tuyến giáp: Một trong những ưu điểm lớn của xạ trị là khả năng tập trung vào tuyến giáp mà không gây tổn thương nhiều cho các bộ phận khác trong cơ thể. I-131 chỉ tác động vào các tế bào tuyến giáp, giúp bảo vệ các mô lành và giảm thiểu tác dụng phụ đối với các cơ quan khác.

Tác dụng phụ của xạ trị ung thư tuyến giáp

Mặc dù xạ trị ung thư tuyến giáp là một phương pháp an toàn và hiệu quả, nhưng nó vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ. Các tác dụng phụ này có thể khác nhau tùy vào từng bệnh nhân, mức độ và tình trạng sức khỏe của họ. Một số tác dụng phụ phổ biến của xạ trị ung thư tuyến giáp bao gồm:

• Mệt mỏi: Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi trong suốt quá trình điều trị và sau khi hoàn tất xạ trị. Điều này là bình thường và thường giảm dần sau khi điều trị kết thúc.
• Khô miệng và viêm miệng: Xạ trị có thể gây khô miệng hoặc viêm miệng, đặc biệt là khi iodine phóng xạ ảnh hưởng đến các tuyến nước bọt.
• Buồn nôn: Một số bệnh nhân có thể cảm thấy buồn nôn trong suốt hoặc sau khi điều trị xạ trị. Tuy nhiên, triệu chứng này thường giảm đi sau vài ngày.
• Tăng cường độ nhạy cảm đối với nhiệt: Một số bệnh nhân có thể cảm thấy nhạy cảm hơn với nhiệt độ cao hoặc thấp trong suốt quá trình điều trị.

Ngoài các triệu chứng nhẹ như mệt mỏi, buồn nôn, điều trị bằng I‑131 còn có thể gây suy giáp (cần điều trị hormone suốt đời), viêm tuyến nước bọt, thay đổi vị giác, ảnh hưởng đến mắt, giảm khả năng sinh sản tạm thời và tăng nhẹ nguy cơ mắc ung thư thứ phát trong thời gian dài.

Hiệu quả của xạ trị ung thư tuyến giáp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm giai đoạn bệnh, loại ung thư, và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Trong nhiều trường hợp, xạ trị có thể giúp ngừng sự phát triển của ung thư hoặc tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư còn lại sau phẫu thuật. Tuy nhiên, như với bất kỳ phương pháp điều trị ung thư nào, không phải bệnh nhân nào cũng sẽ khỏi bệnh hoàn toàn sau khi xạ trị. Do đó, việc theo dõi và điều trị thường xuyên là rất quan trọng để phát hiện và xử lý kịp thời nếu bệnh tái phát.

Xạ trị ung thư tuyến giáp là một phương pháp điều trị hiệu quả giúp tiêu diệt tế bào ung thư và giảm nguy cơ tái phát bệnh. Tuy nhiên, bệnh nhân cần phải thực hiện theo dõi thường xuyên và tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ để đạt được hiệu quả tối ưu. Việc điều trị kịp thời và đúng cách sẽ mang lại cơ hội hồi phục cao và giúp bệnh nhân có một cuộc sống khỏe mạnh. Nếu bạn hoặc người thân đang đối mặt với ung thư tuyến giáp, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp nhất. Bằng cách này, bạn sẽ có cơ hội chiến thắng bệnh tật và trở lại cuộc sống bình thường.