Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không hay cần điều trị lâu dài?

Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch trước các tác nhân vô hại như phấn hoa, mạt nhà, lông thú. Đây là bệnh lý mãn tính có tính chất tái phát theo mùa hoặc quanh năm, tùy thuộc vào mức độ phơi nhiễm với dị nguyên. Chính vì vậy, nhiều người băn khoăn không biết viêm mũi dị ứng có thể tự biến mất theo thời gian hay bắt buộc phải điều trị lâu dài để kiểm soát triệu chứng. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu: “Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không?” qua bài viết dưới đây.

Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không?

Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không? Với nhiều người, các triệu chứng của viêm mũi dị ứng có thể chỉ kéo dài trong vài ngày và tự hết khi không còn tiếp xúc với chất gây dị ứng. Tuy nhiên, đối với phần lớn người bệnh, đặc biệt là những người có cơ địa dị ứng, tình trạng viêm mũi dị ứng lại mang tính chất dai dẳng, kéo dài theo mùa hoặc thậm chí quanh năm.

Thực tế, viêm mũi dị ứng hiếm khi tự khỏi hoàn toàn, nhưng mức độ triệu chứng có thể thay đổi tùy theo thời gian, môi trường sống và khả năng miễn dịch của từng người. Một số trường hợp nhẹ, chẳng hạn như chỉ bị hắt hơi vài lần vào buổi sáng hoặc chảy nước mũi trong vài ngày, có thể không cần điều trị và tự thuyên giảm. Những trường hợp này thường không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống, nên người bệnh có thể không cần can thiệp y tế.

Ngoài ra, có những người có thể nhận thấy các triệu chứng dị ứng giảm dần hoặc biến mất theo thời gian, đặc biệt là khi họ lớn tuổi hoặc thay đổi môi trường sống, công việc hay nơi cư trú. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng tái phát thường xuyên, kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ, công việc hay sinh hoạt hằng ngày, thì viêm mũi dị ứng không thể coi là một bệnh lý tạm thời nữa. Trường hợp này, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được đánh giá và điều trị phù hợp.

Nếu không điều trị, viêm mũi dị ứng có thể gây ra nhiều biến chứng như viêm xoang mạn tính, hen suyễn, viêm tai giữa, ngưng thở khi ngủ, giảm trí nhớ hoặc rối loạn giấc ngủ, tất cả đều có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống.

Những tác nhân nào khiến viêm mũi dị ứng không thể tự khỏi?

Phần lớn người bệnh, viêm mũi dị ứng kéo dài và không thể tự khỏi do thường xuyên phải tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng trong cuộc sống hằng ngày. Đặc biệt ở những nơi có khí hậu nóng ẩm như Việt Nam, môi trường tạo điều kiện thuận lợi cho các chất gây dị ứng phát triển mạnh, khiến tình trạng viêm mũi dị ứng trở nên dai dẳng và khó kiểm soát.

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là mạt nhà, những sinh vật cực nhỏ sống trong chăn, nệm, gối, thảm và ghế sofa. Chúng phát triển mạnh trong môi trường ấm và ẩm, liên tục giải phóng các chất gây dị ứng khiến người bệnh dễ bị hắt hơi, nghẹt mũi, ngứa mũi và mắt. Ngoài ra, gàu và lông vật nuôi cũng là một nguyên nhân quan trọng. Những vảy da li ti từ mèo, chó và các loài vật nuôi khác có thể bay lơ lửng trong không khí và gây kích ứng ở người có cơ địa dị ứng.

Nấm mốc là một tác nhân khác thường gặp trong các không gian ẩm thấp hoặc thiếu thông thoáng. Bào tử nấm mốc không chỉ gây dị ứng mũi mà còn có thể ảnh hưởng đến hô hấp, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc người có bệnh nền. Bên cạnh đó, phấn hoa, dù ít phổ biến hơn ở Việt Nam, vẫn có thể gây ra các phản ứng dị ứng ở một số người, đặc biệt là phấn từ các loài cây cảnh, cỏ hoặc hoa trồng trong khu dân cư.

Ngoài ra, một tác nhân gây dị ứng ít được chú ý nhưng lại khá phổ biến ở các đô thị là dị ứng với gián. Phân và nước bọt của gián chứa các protein có thể kích thích hệ miễn dịch, làm bùng phát các triệu chứng viêm mũi dị ứng, nhất là vào ban đêm khi gián hoạt động nhiều.

Khi người bệnh thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố trên mà không có biện pháp kiểm soát môi trường sống, các triệu chứng viêm mũi dị ứng sẽ tái phát liên tục, dẫn đến bệnh lý mạn tính và khó điều trị dứt điểm. Do đó, việc nhận biết và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng là bước quan trọng để ngăn bệnh tiến triển và cải thiện chất lượng cuộc sống lâu dài.

Có cách nào làm giảm triệu chứng của viêm mũi dị ứng không?

Viêm mũi dị ứng tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát hiệu quả nếu bạn biết cách tránh các yếu tố kích thích và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Bước đầu tiên và quan trọng nhất là tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Hãy cố gắng giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng và tránh xa các tác nhân đó càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, việc tránh hoàn toàn là không khả thi. Khi đó, việc điều trị bằng thuốc hoặc liệu pháp chuyên sâu sẽ trở nên cần thiết.

Thuốc điều trị là lựa chọn phổ biến giúp làm giảm nhanh các triệu chứng. Thuốc kháng histamin giúp làm dịu các phản ứng dị ứng như hắt hơi, sổ mũi và ngứa mũi. Nếu tình trạng nghẹt mũi là chủ yếu, có thể sử dụng thuốc thông mũi dạng uống hoặc dạng xịt trong thời gian ngắn. Ngoài ra, thuốc xịt mũi chứa corticosteroid thường được kê đơn để giảm viêm trong niêm mạc mũi, mang lại hiệu quả lâu dài hơn. Một số người cũng gặp các triệu chứng ở mắt như ngứa, đỏ hoặc chảy nước mắt, trong trường hợp này, thuốc nhỏ mắt có thể giúp làm dịu tình trạng kích ứng.

Bên cạnh thuốc điều trị triệu chứng, một giải pháp điều trị chuyên sâu hơn là liệu pháp miễn dịch dị ứng. Đây là phương pháp điều chỉnh phản ứng của hệ miễn dịch bằng cách đưa một lượng nhỏ chất gây dị ứng vào cơ thể. Mục tiêu là giúp cơ thể “làm quen” dần với chất dị ứng, từ đó giảm mức độ phản ứng hoặc loại bỏ hoàn toàn phản ứng dị ứng theo thời gian. Liệu pháp này đặc biệt hữu ích với những người có triệu chứng nghiêm trọng và không đáp ứng tốt với thuốc.

Bài viết trên đã giải đáp cho câu hỏi: “Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không?”. Viêm mũi dị ứng khó có thể tự khỏi hoàn toàn nếu không loại bỏ được nguyên nhân gây dị ứng, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm. Tuy nhiên, nếu hạn chế tiếp xúc dị nguyên, tăng cường miễn dịch, giữ vệ sinh môi trường sống và dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát tốt triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.