Trẻ sốt cao liên tục do đâu? Cách xử trí như thế nào?

Trẻ sốt cao liên tục và không hạ sau khi dùng thuốc là tình trạng khiến nhiều phụ huynh lo lắng. Khi bé bị sốt nhưng nhiệt độ cơ thể không giảm dù đã sử dụng thuốc hạ sốt, cha mẹ thường bối rối và không biết cách chăm sóc đúng. Để bảo vệ sức khỏe của trẻ, việc nắm rõ nguyên nhân gây sốt và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp là rất quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết giúp bạn hiểu và chăm sóc trẻ hiệu quả.

Sốt cao liên tục ở trẻ em là như thế nào?

Sốt là một trong những triệu chứng thường gặp ở trẻ em. Nguyên nhân có thể do nhiễm trùng bởi vi khuẩn hoặc virus, tác dụng phụ của vắc xin, hoặc do thời tiết nóng bức… Bình thường, thân nhiệt của trẻ khoảng 37°C và trẻ được xem là sốt khi trẻ có thân nhiệt từ 38°C trở lên. Khi thân nhiệt đạt 39°C hoặc cao hơn, trẻ được coi là sốt cao.

Trẻ sốt liên tục là tình trạng trẻ sốt cao không hạ hoặc sốt tái diễn nhiều lần trong ngày, dù cha mẹ đã cho bé dùng thuốc hạ sốt và thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà. Hiện tượng này thường khiến phụ huynh lo lắng, băn khoăn về nguy cơ ảnh hưởng xấu đến não, hệ thần kinh và sức khỏe tổng thể của trẻ.

Trên thực tế, sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm chống lại nhiễm trùng. Chỉ khi nhiệt độ cơ thể trẻ vượt quá 42°C, nguy cơ tổn thương não mới trở nên cao.

Các nguyên nhân gây sốt cao ở trẻ em

Sốt có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Nhiễm trùng và nhiễm khuẩn

Nhiễm trùng là nguyên nhân phổ biến nhất gây sốt cao liên tục. Các bệnh lý hay gặp gồm:

• Nhiễm khuẩn đường hô hấp: Viêm xoang, viêm họng, viêm amidan, cúm, cảm lạnh, viêm phổi.
• Nhiễm trùng đường tiêu hóa.
• Bệnh lao do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, thường gây sốt âm ỉ, liên tục khoảng 38 - 38,5°C, tăng vào buổi chiều và kéo dài trên 3 tuần.
• Sốt xuất huyết Dengue, lây qua muỗi vằn, gây sốt cao đột ngột 39 - 40°C kéo dài 2 - 7 ngày.
• Sốt rét do ký sinh trùng Plasmodium, lây qua muỗi Anopheles, gây sốt cao kèm ớn lạnh, nhiệt độ có thể lên tới 39 - 41°C.
• Ngoài ra, còn có thể gặp sốt do nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng da, nhiễm trùng máu, áp xe hoặc viêm nội tâm mạc.

Nhiễm virus (sốt virus): Các virus như cúm mùa, Adenovirus, Coronavirus… cũng là nguyên nhân phổ biến, đặc biệt vào thời điểm thời tiết thay đổi. Sốt virus thường tăng dần theo diễn tiến bệnh, sốt cao liên tục 39 - 40°C nhưng thường tự khỏi sau 5 - 7 ngày và ít nguy hiểm.

Tác dụng phụ của thuốc hoặc vắc xin

Một số loại thuốc có thể gây sốt, kéo dài 7 - 10 ngày và biến mất khi ngừng thuốc. Các thuốc có thể gây sốt gồm:

• Kháng sinh: Beta-lactam, sulfonamid, amphotericin B.
• Thuốc điều trị tim mạch: Procainamid, quinidin.
• Thuốc an thần hoặc chống động kinh: Phenytoin, carbamazepine.

Bệnh lý tự miễn

Các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, xơ cứng bì… gây sốt liên tục do cơ thể sản sinh tự kháng thể tấn công cơ quan, gây viêm. Sốt thường kéo dài và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

Bệnh lý tuyến giáp

Rối loạn hormone T3, T4 do cường giáp hoặc viêm tuyến giáp có thể gây sốt kéo dài, liên tục do thân nhiệt bị điều chỉnh bất thường.

Bệnh ung thư

• Bạch cầu cấp (Leukemia): Sốt cao liên tục trên 38°C, kéo dài một tuần hoặc hơn, không đáp ứng với thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh.
• U lympho Hodgkin và không Hodgkin: Sốt kéo dài, vã mồ hôi về đêm và sưng hạch bạch huyết.

Như vậy, sốt cao không hạ kéo dài có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhiễm trùng thông thường đến các bệnh nguy hiểm, cần theo dõi và thăm khám y tế kịp thời.

Nên xử trí sốt như thế nào khi trẻ sốt cao liên tục?

Khi trẻ sốt cao liên tục, cha mẹ cần giữ bình tĩnh và áp dụng các biện pháp đúng cách để giúp bé hạ sốt nhanh và phòng tránh biến chứng.

• Đảm bảo môi trường thoáng mát: Cho trẻ nằm ở nơi thoáng khí, tránh đông người xung quanh để không làm tăng thân nhiệt, giữ phòng ở nhiệt độ dễ chịu, không quá nóng hoặc quá lạnh.
• Đo thân nhiệt chính xác: Đặt nhiệt kế ở nách hoặc hậu môn. Nếu đo ở nách, giữ ít nhất 3 phút và ép sát cánh tay vào thân.
• Tính thân nhiệt thực: Nhiệt độ đo được cộng thêm 0.5°C. Ví dụ, nhiệt kế ghi 38°C, thân nhiệt thực khoảng 38,5°C.

Xử trí theo mức độ sốt:

• Nhiệt độ dưới 38°C: Cởi bớt quần áo, mặc đồ thoáng mát, không đắp chăn kín, theo dõi nhiệt độ mỗi giờ.
• Nhiệt độ 38 - 38,5°C: Dùng phương pháp hạ sốt vật lý, lau người bằng khăn ấm, tập trung ở nách, bẹn. Tiếp tục đến khi nhiệt độ giảm xuống khoảng 37,5°C.
• Nhiệt độ trên 38,5°C: Sử dụng thuốc hạ sốt Paracetamol theo cân nặng và hướng dẫn sử dụng. Nếu trẻ nôn hoặc không uống được thuốc, có thể dùng dạng đặt hậu môn.

Các lưu ý quan trọng:

• Cho trẻ uống nhiều nước, ưu tiên nước hoa quả để bù nước và tăng sức đề kháng.
• Không tự ý dùng thuốc nếu trẻ có tiền sử dị ứng hoặc bệnh lý như viêm gan vàng da do tắc mật; cần đưa trẻ đến cơ sở y tế.

Khi nào cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay:

• Trẻ ngủ li bì, khó đánh thức.
• Sốt cao liên tục trên 40°C dù đã dùng thuốc.
• Xuất hiện co giật, nôn, khó thở, tiêu chảy ra máu.
• Sốt kéo dài trên 3 ngày.
• Trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi bị sốt.

Tóm lại, trẻ sốt cao liên tục là tình trạng cần được chú ý nghiêm túc, đặc biệt khi sốt kéo dài và không giảm dù đã áp dụng các biện pháp hạ sốt thông thường. Để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của bé, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời.