Trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt do đâu?

Tình trạng trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt có thể xuất hiện ngay từ những tuần đầu sau sinh khiến nhiều phụ huynh bối rối không biết nguyên nhân và cách xử lý. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây ghèn và áp dụng các biện pháp chăm sóc phù hợp không chỉ giúp làm sạch mắt mà còn bảo vệ đôi mắt non nớt của trẻ khỏi những tổn thương lâu dài. 

Trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt là gì?

Trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt là tình trạng mắt bé tiết ra chất dịch dính, có thể ở dạng khô, đặc hoặc mủ nhẹ, thường tích tụ ở khóe mắt. Ghèn có thể xuất hiện ngay khi bé thức dậy hoặc trong suốt cả ngày khiến mắt bé trông khó chịu hoặc khó mở. Khi tình trạng này chỉ xảy ra ở một bên mắt, cha mẹ cần chú ý xem liệu nguyên nhân là do tắc tuyến lệ bẩm sinh, viêm kết mạc hay các yếu tố kích ứng khác.

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt là tắc tuyến lệ bẩm sinh. Theo nghiên cứu có khoảng 5 đến 10% trẻ sơ sinh gặp phải tình trạng ống dẫn nước mắt chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến việc nước mắt và chất dịch không thoát được, gây đọng ghèn. Bên cạnh đó, cha mẹ cần quan sát kỹ các biểu hiện sau để nhận biết tình trạng ghèn mắt có bất thường hay không:

• Ghèn màu vàng hoặc xanh, đặc quánh, dính thành từng cục.
• Mí mắt sưng nhẹ, đỏ quanh vùng mắt.
• Mắt khó mở hoặc dính lại vào buổi sáng.
• Chảy nước mắt nhiều ở một mắt.
• Bé thường xuyên quấy khóc khi bị lau mắt hoặc khi có ánh sáng chiếu vào.
• Tình trạng kéo dài trên 5 đến 7 ngày hoặc tái phát nhiều lần.

Nếu các dấu hiệu này xuất hiện kèm theo sốt, bỏ bú hoặc ghèn lan sang mắt còn lại thì cha mẹ nên đưa bé đi khám ngay để được điều trị kịp thời. Ngoài ra, để giảm tình trạng ghèn thì cha mẹ có thể vệ sinh mắt bé nhẹ nhàng bằng gạc mềm thấm nước muối sinh lý ấm. Khi lau, hãy thao tác từ khóe trong gần mũi ra ngoài để tránh lây nhiễm ngược. Quy trình này nên được thực hiện 5 đến 6 lần mỗi ngày cho đến khi mắt bé sạch ghèn. Đảm bảo tay cha mẹ sạch và gạc sử dụng chỉ dùng một lần để tránh vi khuẩn lây lan.

Trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt do đâu?

Tắc tuyến lệ bên đơn lẻ

Tắc tuyến lệ bẩm sinh là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt. Ở một số bé, ống dẫn nước mắt ở một bên mắt không mở hoàn toàn từ khi sinh ra khiến chất dịch và nước mắt chảy ngược, tích tụ ở khóe mắt và gây ghèn. Theo thống kê, hơn 90% trường hợp tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh tự cải thiện trong năm đầu đời nếu được chăm sóc đúng cách, chẳng hạn như massage thông tuyến lệ. Tuy nhiên, một số trường hợp cần can thiệp y tế nếu tắc kéo dài.

Viêm kết mạc một bên mắt

Viêm kết mạc là tình trạng viêm lớp màng mỏng bao phủ lòng trắng của mắt và mặt trong của mí mắt. Ở trẻ sơ sinh, viêm kết mạc thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra, đôi khi là do dị ứng hoặc kích ứng với hóa chất.

• Viêm kết mạc do vi khuẩn gây ra thường khiến ghèn có màu vàng hoặc xanh đặc. Nếu chỉ một bên mắt bị nhiễm khuẩn hoặc vi khuẩn chưa lây sang bên kia thì trẻ sẽ chỉ bị đổ ghèn ở một mắt. Các dấu hiệu đi kèm có thể bao gồm sưng mí mắt, đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều và quấy khóc do khó chịu.
• Viêm kết mạc do virus thì ghèn thường lỏng hơn và có thể đi kèm các triệu chứng cảm lạnh như sổ mũi, hắt hơi hoặc sốt nhẹ. Tình trạng này cũng có thể chỉ ảnh hưởng một bên mắt ban đầu rồi lây sang bên còn lại nếu không được chăm sóc đúng cách.

Nguyên nhân khác

Ngoài tắc tuyến lệ và viêm kết mạc, một số yếu tố khác cũng có thể gây đổ ghèn ở một bên mắt trẻ như:

• Dính mi mắt bẩm sinh.
• Dị vật nhỏ như bụi, sợi vải, cặn sữa bám vào mắt gây kích ứng.
• Sử dụng khăn, gạc không sạch khi lau mặt cho bé.
• Sữa mẹ văng vào mắt bé trong lúc bú.
• Phản ứng với các sản phẩm chăm sóc như sữa tắm, kem dưỡng.

Các nguyên nhân này thường chỉ gây kích ứng nhẹ và không nghiêm trọng nhưng nếu để lâu không xử lý sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.

Cách chăm sóc trẻ đổ ghèn 1 bên mắt

Vệ sinh mắt hàng ngày đúng cách

Đây là bước quan trọng giúp làm sạch mắt, loại bỏ ghèn và ngăn ngừa nhiễm trùng. Cách thực hiện như sau:

• Rửa sạch tay bằng xà phòng trước khi chạm vào mắt bé.
• Dùng gạc vô trùng mềm, thấm nước muối sinh lý ấm.
• Lau nhẹ nhàng từ khóe trong ra khóe ngoài mắt.
• Mỗi bên mắt dùng một miếng gạc riêng biệt để tránh lây nhiễm chéo.
• Thực hiện 4 đến 6 lần mỗi ngày hoặc khi thấy mắt bé có nhiều ghèn

Không nên dùng khăn vải thô ráp hoặc tái sử dụng gạc đã lau mắt để tránh đưa vi khuẩn ngược vào mắt bé.

Massage thông tuyến lệ

Với trẻ bị tắc tuyến lệ, massage có thể giúp mở thông ống dẫn nước mắt. Cha mẹ có thể thực hiện theo hướng dẫn sau:

• Dùng ngón trỏ sạch đặt nhẹ tại khóe trong mắt bé, gần sống mũi.
• Day nhẹ nhàng theo chiều từ trên xuống dưới trong 10 đến 15 giây.

Thực hiện 2 đến 3 lần mỗi ngày liên tục trong vài tuần.

Nếu sau từ 1 đến 2 tháng thực hiện massage mà tình trạng không cải thiện, cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa mắt để đánh giá và có thể cần thông tuyến lệ bằng dụng cụ chuyên dụng.

Dùng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định bác sĩ

Việc dùng sai thuốc hoặc không đúng cách có thể khiến tình trạng viêm nặng hơn hoặc gây kháng thuốc. Trường hợp nghi ngờ viêm kết mạc do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh. Cha mẹ cần:

• Tuyệt đối không tự ý mua thuốc nhỏ mắt không kê đơn.
• Tuân thủ đúng liều lượng, số lần nhỏ và thời gian điều trị.
• Kết hợp tiếp tục lau mắt và massage nếu được yêu cầu.

Để ngăn ngừa tình trạng tái phát hoặc trở nặng, cha mẹ nên áp dụng các biện pháp chăm sóc và vệ sinh mắt hàng ngày:

• Rửa tay sạch trước khi chạm vào mặt hoặc mắt bé.
• Dùng khăn, gạc sạch riêng cho từng mắt.
• Vệ sinh mắt bé hàng ngày kể cả khi không có ghèn.
• Tránh để sữa mẹ bắn vào mắt khi cho bú.
• Không để bé dụi mắt bằng tay bẩn.
• Tránh dùng chung khăn mặt hoặc đồ dùng cá nhân với người khác.

Ngoài ra, cha mẹ cần đảm bảo không gian sống sạch sẽ, không có khói bụi, lông thú hoặc các yếu tố gây kích ứng. Tránh để bé tiếp xúc với các sản phẩm chăm sóc có hương liệu mạnh hoặc hóa chất dễ gây dị ứng. Nếu bé từng bị tắc tuyến lệ, nên tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi diễn tiến và can thiệp kịp thời khi cần.

Tóm lại, trẻ sơ sinh đổ ghèn 1 bên mắt thường là biểu hiện của tắc tuyến lệ bẩm sinh hoặc viêm kết mạc, hai tình trạng phổ biến nhưng có thể xử lý hiệu quả nếu được chăm sóc đúng cách. Duy trì thói quen vệ sinh và chăm sóc mắt đúng cách là chìa khóa để bảo vệ đôi mắt của bé, giúp bé phát triển khỏe mạnh và thị lực tốt trong tương lai.