Tình trạng trẻ đi ngoài phân sống thường xảy ra trong thời kỳ trẻ bắt đầu làm quen với thức ăn dặm hoặc thay đổi chế độ dinh dưỡng. Nhiều phụ huynh dễ rơi vào trạng thái lo lắng khi thấy con xuất hiện dấu hiệu này. Vậy nguyên nhân gì khiến trẻ đi ngoài phân sống?
Dấu hiệu đi ngoài phân sống ở trẻ nhỏ?
Trẻ đi ngoài phân sống là tình trạng bé ăn gì thì đi ngoài ra cái đó. Khi làm xét nghiệm cặn phân, có thể phát hiện lượng đạm, tinh bột và chất béo chưa được tiêu hóa còn khá nhiều. Đây được xem là một biểu hiện của tình trạng rối loạn tiêu hóa hay loạn khuẩn đường ruột ở trẻ nhỏ. Một vài dấu hiệu đi phân sống ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Phân có lúc rắn, lúc đặc sệt hoặc nước và phân tách riêng nhau.
- Trong phân có chất nhầy, lợn cợn hạt, nổi bọt hoặc có thức ăn chưa tiêu hóa như hạt, rau,...
- Phân thường có màu vàng hơi ngả sang xanh, tương tự màu của dưa cải.

Nguyên nhân khiến trẻ đi ngoài phân sống
Khi thấy trẻ đi ngoài phân sống, tức là ăn gì thì thải ra gần nguyên vẹn thức ăn đó, cha mẹ cần xem lại việc chế biến món ăn có phù hợp với độ tuổi chưa. Việc cho trẻ ăn bột quá sớm khi hệ tiêu hóa chưa đủ enzyme amylase và ptyalin có thể khiến trẻ không tiêu hóa hết tinh bột, dẫn đến phân sống.
Chế độ dinh dưỡng mất cân đối cũng là nguyên nhân thường gặp. Trẻ ăn quá nhiều đạm, chất béo nhưng lại thiếu chất xơ, vitamin và khoáng chất sẽ gây áp lực lên hệ tiêu hóa, làm giảm khả năng hấp thu và gây rối loạn tiêu hóa.
Ngoài ra, lạm dụng thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt cả lợi khuẩn, khiến hệ tiêu hóa suy yếu, hấp thu kém, từ đó dẫn đến hiện tượng phân sống. Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh cũng làm giảm sức đề kháng, khiến trẻ dễ nhiễm khuẩn, phải dùng thuốc, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và gây rối loạn phân.

Trẻ đi phân sống có sao không?
Khi thấy trẻ đi ngoài phân sống, nhiều phụ huynh thường cho trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy. Tuy nhiên, điều này tiềm ẩn nguy cơ vì thức ăn chưa tiêu hóa sẽ bị giữ lại trong ruột, dễ dẫn đến tắc ruột.
Theo các chuyên gia, nếu trẻ đi ngoài phân sống với tính chất phân rắn, có nước, lợn cợn và tần suất từ 1 – 3 lần mỗi ngày thì không cần quá lo lắng. Phụ huynh chỉ cần chú ý chăm sóc bé đúng cách và điều chỉnh chế độ ăn uống để hỗ trợ trẻ tự phục hồi, loại bỏ độc tố và chất dư ra khỏi cơ thể.
Đối với trẻ từ 0 đến 3 tuổi, nếu bé đang bú mẹ hoàn toàn và đi ngoài phân sống trong ba tháng đầu đời nhưng vẫn tăng cân đạt chuẩn thì không cần can thiệp điều trị, kể cả khi số lần đi ngoài lên tới 4 – 5 lần/ngày. Trong các trường hợp này, trẻ sẽ tự điều chỉnh sau vài tháng và phát triển bình thường. Trường hợp trẻ sử dụng sữa công thức và bị đi ngoài phân sống, cha mẹ nên xem xét khả năng trẻ không phù hợp với loại sữa hiện tại và cân nhắc thay đổi để cải thiện khả năng hấp thu.
Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước khi đi ngoài phân sống, cần bổ sung nước và chất điện giải, đồng thời quan sát kỹ các biểu hiện khác để can thiệp kịp thời. Đặc biệt, khi trẻ đi phân sống quá 10 lần/ngày, có thể nghi ngờ tình trạng tiêu chảy cấp.

Trẻ bị đi ngoài phân sống, nên ăn gì để cải thiện?
Để hỗ trợ tiêu hóa và kích thích vị giác, có thể cho trẻ ăn sữa chua kết hợp cải thiện hệ tiêu hóa bằng các biện pháp phù hợp. Bữa ăn vẫn cần đủ 4 nhóm chất, ưu tiên thịt gà nạc băm nhuyễn nấu cháo, đây là món ăn thích hợp cho trẻ đi ngoài phân sống kéo dài.
Phụ huynh nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu, bắt đầu ăn bột từ tháng thứ 7 với lượng nhỏ, từ loãng đến đặc. Men tiêu hóa chỉ hỗ trợ tạm thời, nếu không cải thiện nên đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Trẻ đi ngoài phân sống nên ăn cháo nấu kỹ với thịt gà, bò, thăn và rau củ như cà rốt, khoai tây, bí đỏ,… Tránh các món tanh như cá, tôm, cua, lươn cho đến khi phân ổn định. Thức ăn cần nấu mềm, băm nhỏ, chia nhiều bữa nhỏ. Khi tiêu hóa ổn định, cần theo dõi kỹ khi bổ sung lại thực phẩm mới.
Ngoài ra, cha mẹ nên xây dựng chế độ ăn hợp lý, bổ sung thêm thực phẩm chứa lysine, kẽm, selen, crom và vitamin nhóm B để hỗ trợ hệ miễn dịch và hạn chế rối loạn tiêu hóa.

Tình trạng trẻ đi ngoài phân sống thường khiến nhiều bậc cha mẹ cảm thấy hoang mang. Hiểu rõ nguyên nhân cũng như cách xử lý đúng cách sẽ giúp bạn chăm sóc hệ tiêu hóa của trẻ hiệu quả hơn. Nếu hiện tượng trẻ đi ngoài phân sống kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và tư vấn kịp thời. Đồng hành cùng trẻ trong quá trình phát triển sẽ góp phần giúp bé luôn khỏe mạnh, vui vẻ mỗi ngày.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ được nhiều phụ huynh tin tưởng trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho trẻ nhỏ. Trung tâm được trang bị cơ sở vật chất hiện đại, đội ngũ y tế có kinh nghiệm và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm chủng, đảm bảo chất lượng và an toàn cho bé. Tại đây, cha mẹ có thể lựa chọn các gói tiêm phù hợp theo từng giai đoạn phát triển, bao gồm đầy đủ các loại vắc xin cần thiết giúp phòng tránh hiệu quả nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ sơ sinh.