Men răng là lớp ngoài cùng bao bọc răng, đóng vai trò như “lá chắn” bảo vệ răng trước những tác động có hại từ bên ngoài. Khi men răng suy yếu, răng sẽ dễ bị tổn thương và mắc các bệnh lý răng miệng. Vì vậy, việc tìm hiểu men răng là gì không chỉ mang lại kiến thức nha khoa cơ bản mà còn giúp bạn biết cách chăm sóc và giữ gìn hàm răng khỏe mạnh, bền đẹp.
Men răng là gì? Chức năng của men răng
Men răng là lớp áo cứng bao phủ bên ngoài răng, có tác dụng bảo vệ răng khỏi sâu và tổn thương. Men răng có độ trong suốt nên không quyết định màu sắc, mà chính lớp ngà phía dưới mới tạo nên sắc độ răng như trắng ngà, xám hay vàng nhạt.
Độ dày trung bình của men răng khoảng 2,5 mm. Đây là cấu trúc rắn chắc nhất trong cơ thể, giúp che chắn các phần răng bên trong trước sự tấn công của axit, vi khuẩn và hạn chế nguy cơ sâu răng. Đồng thời, men răng cũng giúp ngăn dây thần kinh và mô răng nhạy cảm tiếp xúc trực tiếp với thức ăn, đồ uống nóng lạnh hay có tính axit.
Men răng gồm khoảng 95% khoáng chất, 4% nước và 1% protein. Trong đó, canxi và photpho chiếm chủ yếu, liên kết thành các tinh thể rất nhỏ, tạo ra sức bền vượt trội. Nhờ vậy, men răng được xem là chất cứng nhất trong cơ thể, thậm chí hơn cả xương. Tuy nhiên, nó vẫn có thể bị bào mòn theo thời gian bởi mảng bám, axit trong thực phẩm hoặc vi khuẩn trong khoang miệng.
Điều đáng chú ý là men răng không chứa tế bào sống, nên không có khả năng tự phục hồi. Khi lớp này bị tổn thương, ngà răng mềm phía dưới sẽ lộ ra, làm tăng nguy cơ ê buốt và mất thẩm mỹ. Sự kết hợp giữa men và ngà răng tạo nên độ sáng và màu sắc tự nhiên của răng.
Men răng có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ ngà và tủy răng, ngăn ngừa các bệnh lý như sâu răng, mòn men hay nhiễm trùng. Nó còn giúp răng chịu được lực nhai, cắn, nghiền trong sinh hoạt hằng ngày. Ngoài ra, men răng hoạt động như một lớp cách nhiệt, ngăn răng bị ê buốt trước sự thay đổi nhiệt độ hoặc hóa chất từ thức ăn. Về mặt thẩm mỹ, nếu không có men răng, màu sắc của răng sẽ sậm hơn và trông kém tự nhiên.

Những vấn đề thường gặp ở men răng
Mặc dù men răng được xem là bộ phận cứng nhất trong cơ thể, nhưng nó vẫn có thể bị tổn thương dưới tác động của thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và yếu tố bệnh lý. Khi lớp bảo vệ này suy yếu, răng sẽ trở nên nhạy cảm, dễ đổi màu và dễ mắc các bệnh răng miệng khác. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến thường gặp:
Mòn men răng
Men răng được xem là “lá chắn” chống lại tác động của axit trong thức ăn và đồ uống. Việc dùng nhiều thực phẩm, nước uống có tính axit cao sẽ khiến lớp men bị bào mòn dần, lâu ngày để lộ phần ngà bên trong gây ê buốt. Ngoài ra, thói quen nghiến răng khi ngủ hoặc chải răng sai cách, dùng lực mạnh cũng góp phần làm men răng yếu đi.
Sâu men răng
Nguyên nhân chính là vi khuẩn streptococcus mutans trong khoang miệng. Ở giai đoạn sớm, sâu men răng có thể biểu hiện bằng các đốm trắng đục hoặc những chấm nâu, đen nhỏ. Nếu không vệ sinh răng miệng đúng cách, vi khuẩn tiếp tục tiết axit phá hủy lớp men và khiến tình trạng ngày càng nặng hơn.

Men răng bị xỉn màu
Khi lớp men mòn, ngà răng màu vàng nhạt bên dưới dễ dàng lộ rõ. Ngoài ra, việc uống cà phê, trà, rượu vang, nước ngọt có ga hoặc hút thuốc lá cũng khiến men răng dễ bị ố. Để khắc phục, bạn nên vệ sinh răng miệng định kỳ và thăm khám tại chuyên khoa Răng Hàm Mặt nhằm loại bỏ các mảng bám, giữ răng sáng khỏe.
Nứt hoặc vỡ răng
Tai nạn, va chạm mạnh hay té ngã có thể khiến răng bị mẻ, nứt hoặc gãy, kéo theo nguy cơ tổn thương men răng. Ngoài ra, răng mọc lệch, chìa ra ngoài hoặc khớp cắn sai lệch cũng dễ làm răng bị nứt vỡ. Trong nhiều trường hợp, niềng răng được xem là giải pháp khắc phục.
Thiểu sản men răng
Đây là tình trạng men răng không hình thành đầy đủ trong giai đoạn phát triển. Bệnh có thể do yếu tố di truyền hoặc ảnh hưởng từ môi trường. Người mắc thường có răng ố màu vàng nâu, giòn dễ mẻ, bề mặt xuất hiện đốm loang lổ. Khi ăn uống, răng dễ ê buốt do ngà lộ ra. Nếu không xử lý, thiểu sản men răng có thể kéo theo nhiều bệnh lý răng miệng khác.

Cách duy trì men răng chắc khỏe
Để bảo vệ lớp men răng được chắc khỏe, bạn có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây:
Giảm thực phẩm chứa đường và axit
Nước ngọt có gas, kẹo, đồ chua, nước ép trái cây đóng hộp,… đều chứa nhiều đường và axit, dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, sản xuất axit làm mòn men răng. Việc tiêu thụ quá nhiều các thực phẩm này, cộng thêm thói quen vệ sinh răng miệng chưa đúng cách, sẽ khiến men răng nhanh chóng suy yếu.
Vệ sinh răng miệng khoa học
Nên đánh răng ít nhất 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm, thao tác nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh làm mòn men. Dùng kem đánh răng có chứa fluoride để bổ sung khoáng chất và bảo vệ men răng. Kết hợp chỉ nha khoa hoặc tăm y khoa để làm sạch kẽ răng ít nhất 1 lần/ngày.
Khám răng định kỳ
Khám răng và lấy cao răng 6 tháng/lần giúp phát hiện sớm các vấn đề răng miệng và duy trì sức khỏe nướu, men răng. Tại các cơ sở nha khoa uy tín, bác sĩ sẽ đưa ra liệu trình chăm sóc phù hợp, giúp bạn giữ hàm răng chắc khỏe và hạn chế nguy cơ hỏng men răng.

Qua những chia sẻ trên, hy vọng bạn đã hiểu rõ men răng là gì, nguyên nhân khiến men răng suy yếu cũng như các biện pháp bảo vệ và cải thiện. Nếu nhận thấy răng có dấu hiệu bất thường, hãy chủ động đến cơ sở nha khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng không mong muốn.