Tiêu chảy lây qua đường nào? Cách phòng ngừa tiêu chảy

Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng, thường do nhiễm trùng đường tiêu hóa với các tác nhân phổ biến như vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng. Điều đáng lo ngại là hầu hết các dạng tiêu chảy này đều có khả năng lây lan nhanh chóng nếu không được kiểm soát tốt. Vậy tiêu chảy lây qua đường nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây để chủ động phòng tránh và bảo vệ sức khỏe cho chính mình và những người xung quanh.

Tiêu chảy lây qua đường nào?

Tiêu chảy lây qua đường nào? Đây là câu hỏi khiến nhiều người quan tâm khi mắc bệnh lý này. Tiêu chảy, đặc biệt là do các tác nhân gây bệnh như virus (rotavirus, norovirus), vi khuẩn (E. coli, Salmonella, Shigella) hoặc ký sinh trùng (Giardia lamblia), có khả năng lây lan nhanh chóng nếu không có biện pháp phòng ngừa đúng cách. Dưới đây là 2 con đường lây lan của bệnh tiêu chảy:

• Đường phân - miệng: Đây là con đường lây truyền phổ biến nhất. Vi sinh vật gây bệnh có thể tồn tại trong phân người bị nhiễm và lây lan qua tay bẩn, sau đó được đưa vào miệng do vệ sinh cá nhân kém. Trẻ em thường xuyên ngậm tay hoặc đồ chơi bị nhiễm khuẩn là đối tượng dễ mắc bệnh.

• Thực phẩm và nước uống nhiễm khuẩn: Sử dụng thực phẩm không được nấu chín kỹ hoặc bảo quản không đảm bảo vệ sinh, cũng như uống nước không đạt chuẩn an toàn, là nguồn lây nhiễm quan trọng. Vi khuẩn và ký sinh trùng có thể tồn tại trong rau sống, sữa chưa tiệt trùng, nước đá, hải sản sống và các sản phẩm chế biến sẵn.

• Lây truyền từ người sang người: Việc tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh, như bắt tay, dùng chung đồ dùng cá nhân hoặc đồ ăn, đặc biệt trong môi trường tập thể như nhà trẻ, trường học hoặc bệnh viện, cũng làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm.

Do đó, để hạn chế nguy cơ lây lan, cần đảm bảo vệ sinh cá nhân tốt, xử lý nguồn thực phẩm hợp lý và đảm bảo chất lượng nước sử dụng.

Dấu hiệu tiêu chảy do virus

Tiêu chảy do virus, đặc biệt là do virus Rota, là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tiêu chảy cấp ở người. Sau khi nhiễm virus Rota, các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 1–3 ngày. Dưới đây là các dấu hiệu điển hình của tiêu chảy do virus:

• Nôn mửa: Thường xuất hiện trong khoảng 6 - 12 giờ đầu sau khi nhiễm virus, trước khi bắt đầu tiêu chảy.

• Tiêu chảy: Phân lỏng, toàn nước và có thể có màu xanh hoặc xuất hiện đờm, nhớt.

• Sốt nhẹ: Sốt có thể xuất hiện nhưng thường không quá cao, dưới 39°C.

• Đau bụng: Cảm giác đau bụng hoặc khó chịu ở vùng bụng dưới là triệu chứng đi kèm.

• Mệt mỏi: Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng và ít muốn ăn.

• Ho và chảy nước mũi: Các triệu chứng cảm lạnh như ho hoặc sổ mũi có thể xuất hiện kèm theo.

Tiêu chảy do virus thường kéo dài từ 3 - 9 ngày và có thể dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng. Các dấu hiệu của mất nước bao gồm: Khát nước liên tục, môi và da khô, ít đi tiểu, mệt mỏi, chóng mặt, hoặc thậm chí mê man. Nếu các triệu chứng này xuất hiện, cần bổ sung đủ nước và chất điện giải, và nếu tình trạng mất nước trở nên nghiêm trọng, cần tìm kiếm sự can thiệp y tế ngay lập tức.

Cách phòng ngừa tiêu chảy

Tiêu chảy do nhiễm trùng là tình trạng phổ biến, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Nguyên nhân chủ yếu đến từ vi khuẩn, virus (như Rotavirus), ký sinh trùng… và thường lây lan nhanh trong cộng đồng nếu không được kiểm soát. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa tiêu chảy hiệu quả theo hướng dẫn y khoa:

Duy trì vệ sinh cá nhân đúng cách

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh là bước đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trong phòng ngừa tiêu chảy. Đây là cách giảm nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh có trong phân người hoặc trên các bề mặt bị ô nhiễm.

Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm

Thực phẩm cần được nấu chín kỹ, sử dụng ngay sau khi chế biến và được bảo quản đúng cách. Tuyệt đối tránh ăn đồ sống như gỏi cá, nem chua, tiết canh. Những món ăn bày bán ngoài vỉa hè, không rõ nguồn gốc và điều kiện vệ sinh không đảm bảo cũng nên được hạn chế tối đa.

Sử dụng nguồn nước sạch và an toàn

Nước dùng để ăn uống và sinh hoạt nên được xử lý qua đun sôi hoặc các thiết bị lọc tiêu chuẩn. Bình chứa nước cần có nắp đậy, được vệ sinh định kỳ để tránh nhiễm khuẩn.

Chủ động tiêm phòng vắc xin Rota

Rotavirus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, với khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng. Chủ động tiêm phòng vắc xin Rotavirus là biện pháp hiệu quả giúp tạo miễn dịch bền vững, phòng ngừa tiêu chảy nặng và các biến chứng nguy hiểm như mất nước, suy dinh dưỡng. Hiện nay, các loại vắc xin phòng Rotavirus như Rotarix (Bỉ), Rotateq (Mỹ) và Rotavin-M1 (Việt Nam) sẽ giúp cơ thể tạo miễn dịch bền vững và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ tiêm chủng uy tín với đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh thế hệ mới nhất. Khi đến với Long Châu, khách hàng được khám sàng lọc và tư vấn miễn phí bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, quy trình tiêm an toàn và chuyên nghiệp. Liên hệ ngay hotline 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm chủng nhanh nhất.

Tiêu chảy là bệnh truyền nhiễm phổ biến, thông qua thực phẩm, nước uống, tay bẩn hoặc bề mặt bị nhiễm khuẩn. Việc hiểu rõ tiêu chảy lây qua đường nào giúp mỗi cá nhân chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Duy trì vệ sinh cá nhân, ăn chín uống sôi, sử dụng nước sạch và tiêm phòng vắc xin đầy đủ là những giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả để hạn chế nguy cơ mắc bệnh.