Tê tay khi ngủ nguyên nhân do đâu? Làm thế nào để khắc phục?

Tình trạng tê tay khi ngủ không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ cũng như việc sinh hoạt hằng ngày. Nhiều người bỏ qua hiện tượng này mà không biết rằng nó có thể liên quan đến hệ thần kinh, mạch máu hoặc một số bệnh lý mãn tính. Việc hiểu đúng và kịp thời xử lý tình trạng tê tay khi ngủ sẽ giúp bạn tránh được nhiều biến chứng về lâu dài. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn đầy đủ và dễ hiểu nhất về hiện tượng này, từ nguyên nhân, cách phòng ngừa cho đến thời điểm cần gặp bác sĩ.

Tê tay khi ngủ là gì? Có nguy hiểm không?

Tê tay khi ngủ là cảm giác tê rần, châm chích như kiến bò hoặc mất cảm giác tạm thời, không cử động được tay hoặc ngón tay. Đây không phải là một bệnh mà là triệu chứng của nhiều nguyên nhân khác nhau. Tê tay có thể là bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về sức khỏe nào đó. 

• Khi là bình thường: Do tư thế ngủ sai, đặt tay dưới đầu hoặc đè nặng lên tay, làm gián đoạn lưu thông máu tạm thời.
• Khi là bất thường: Tê tay khi ngủ xảy ra thường xuyên kèm biểu hiện đau, mất cảm giác, yếu cơ,... có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như hội chứng ống cổ tay, tiểu đường, thoái hóa đốt sống cổ,...

Nguyên nhân thường gặp gây tê tay khi ngủ

Có rất nhiều nguyên nhân gây tê tay khi ngủ như ngủ sai tư thế, bệnh lý thần kinh, thiếu hụt vi chất,... Cụ thể:

Do tư thế ngủ sai

Tư thế ngủ không đúng là nguyên nhân phổ biến và thường gặp nhất gây ra tình trạng tê tay khi ngủ. Khi bạn nằm nghiêng quá lâu về một bên hoặc nằm đè lên tay, các dây thần kinh và mạch máu ở tay có thể bị chèn ép, dẫn đến tình trạng máu lưu thông kém và các dây thần kinh bị kích thích nhẹ. Điều này tạo ra cảm giác tê, buốt hoặc như có kiến bò.

Ngoài ra, việc sử dụng gối quá cao hoặc gối quá cứng cũng có thể gây cong cổ, làm ảnh hưởng đến đốt sống cổ và các rễ thần kinh đi xuống tay, dẫn đến hiện tượng tê tay khi ngủ, đặc biệt là vào rạng sáng.

Bệnh lý về thần kinh ngoại biên

Các tổn thương hoặc rối loạn ở hệ thần kinh ngoại biên có thể gây tê tay khi ngủ. Điển hình nhất là hội chứng ống cổ tay, xảy ra khi dây thần kinh giữa ở cổ tay bị chèn ép do vận động lặp đi lặp lại (như đánh máy, dùng chuột máy tính). Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy tê, nóng ran và yếu ở các ngón tay, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi mới ngủ dậy.

Ngoài ra, bệnh tiểu đường cũng có thể làm tổn thương hệ thần kinh ngoại biên, gây ra cảm giác tê và đau ở tay, chân. Đây là một biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt đường huyết trong thời gian dài.

Các bệnh lý liên quan đến cột sống và đĩa đệm

Cột sống cổ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các rễ thần kinh chi phối cánh tay. Khi bị thoái hóa đốt sống cổ hoặc thoát vị đĩa đệm vùng cổ, các rễ thần kinh này có thể bị chèn ép, gây cảm giác đau nhức, tê tay lan từ cổ vai xuống cánh tay và các ngón tay. Triệu chứng thường xuất hiện rõ hơn vào ban đêm, khi cơ thể ít vận động. Thói quen ngồi làm việc sai tư thế, ngồi nhiều trước máy tính hoặc dùng điện thoại lâu cũng có thể khiến tình trạng này nặng hơn.

Thiếu vitamin và khoáng chất

Các vitamin nhóm B (đặc biệt là B1, B6 và B12) có vai trò rất quan trọng trong hoạt động của hệ thần kinh. Việc thiếu hụt các vitamin này có thể làm suy giảm khả năng dẫn truyền tín hiệu thần kinh, gây ra tình trạng tê tay, đặc biệt là khi cơ thể nghỉ ngơi hoặc vào ban đêm. Tương tự, thiếu canxi và magie cũng có thể gây co cơ, chuột rút và tê bì các chi. Những người ăn uống kém, ăn chay trường hoặc có chế độ ăn thiếu cân bằng dễ gặp phải tình trạng này.

Làm sao để giảm tê tay khi ngủ tại nhà?

Để cải thiện cũng như phòng tránh tình trạng bị tê tay khi ngủ, bạn hãy:

Thay đổi tư thế ngủ và thói quen sinh hoạt

Thay đổi tư thế ngủ và thói quen sinh hoạt là việc cần thiết để có một giấc ngủ ngon:

• Nên nằm ngửa thay vì nằm nghiêng hoặc nằm sấp. Khi nằm ngửa, bạn có thể đặt tay hai bên thân người một cách tự nhiên, giảm áp lực lên dây thần kinh.
• Tránh gối quá cao hoặc cứng. Gối nên giữ cho cổ và cột sống thẳng hàng. Một chiếc gối mềm hoặc gối có độ cao trung bình sẽ rất phù hợp cho giấc ngủ.
• Nếu bạn hay có thói quen gác tay lên trán, đặt tay dưới đầu, hãy thay đổi ngay để không làm gián đoạn tuần hoàn máu tới tay.

Bài tập nhẹ nhàng cho tay và cổ

Tập luyện nhẹ nhàng sẽ giúp tăng cường lưu thông máu, giảm tình trạng căng cơ và hỗ trợ hệ thần kinh:

• Xoay cổ tay: Xoay tròn cổ tay theo chiều kim đồng hồ và ngược lại mỗi bên 10 lần.
• Vươn duỗi ngón tay: Duỗi thẳng các ngón tay rồi nắm lại, lặp lại 15 – 20 lần mỗi tối trước khi ngủ.
• Xoay vai và cổ: Xoay nhẹ vùng vai và cổ để thư giãn đốt sống cổ.
• Bài tập kéo giãn cột sống cổ: Có thể nằm trên giường, gối đầu nhẹ nhàng và thư giãn toàn bộ phần cổ,...

Điều chỉnh dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng khoa học, đầy đủ chất sẽ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể:

• Tăng cường vitamin nhóm B: Vitamin B1, B6, B12 giúp duy trì hoạt động ổn định của hệ thần kinh. Thực phẩm giàu vitamin B bao gồm cá hồi, gan động vật, trứng, sữa, đậu nành, các loại hạt và ngũ cốc nguyên cám.
• Bổ sung khoáng chất: Canxi, magie giúp hỗ trợ chức năng cơ và thần kinh, có trong các thực phẩm như sữa, sữa chua, rau xanh đậm (rau bina, cải xoăn), chuối, hạt bí, hạt hướng dương.
• Uống đủ nước: Mất nước có thể ảnh hưởng đến khả năng dẫn truyền thần kinh và co cơ. Hãy đảm bảo uống 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày.
• Hạn chế rượu, bia, thuốc lá: Các chất này có thể làm tổn thương dây thần kinh ngoại biên và khiến triệu chứng tê tay nặng hơn.

Khi nào tê tay khi ngủ là dấu hiệu cần khám bác sĩ?

Thăm khám ngay nếu đã áp dụng các biện pháp tại nhà mà tình trạng tê tay khi ngủ không cải thiện, thậm chí còn đi kèm thêm các biểu hiện như:

• Tê tay kéo dài, không rõ nguyên nhân, xảy ra cả ban ngày.
• Tê bì kèm biểu hiện đau cơ, yếu cơ, mất cảm giác.
• Đau vai gáy lan xuống tay.
• Đau nhức toàn thân.

Ngoài ra, dưới đây là nhóm người có nguy cơ cao cần được thăm khám sớm:

• Người bị tiểu đường, thoái hóa đốt sống cổ.
• Người làm việc văn phòng, ngồi lâu, lặp đi lặp lại cử động tay.
• Người từng chấn thương vai, cổ hoặc tay.

Phòng ngừa tê tay khi ngủ như thế nào?

Để phòng ngừa tê tay khi ngủ hiệu quả, bạn hãy:

• Hình thành thói quen ngủ đúng cách: Giữ tư thế nằm ngửa, hai tay đặt thả lỏng hai bên cơ thể. Tránh đặt vật nặng lên tay hoặc co quắp khi ngủ.
• Chăm sóc sức khỏe tổng thể: Tập luyện thể thao thường xuyên, giữ cân nặng ở mức hợp lý. Ngoài ra, cần kiểm soát tốt các bệnh lý nền (tiểu đường, huyết áp cao,...) và thám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý cột sống, thần kinh.

Tình trạng tê tay khi ngủ có thể chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường do tư thế nằm nhưng cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc nhận biết đúng nguyên nhân và có biện pháp khắc phục, phòng ngừa hợp lý sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn, sống khỏe hơn. Nếu tình trạng kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường, đừng chần chừ mà hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị sớm.