Tại sao bệnh dại lại sợ nước? Bệnh dại thường có biểu hiện gì?

Chứng sợ nước ở người bệnh dại là một triệu chứng đặc trưng và nghiêm trọng trong y học. Mặc dù nước là yếu tố thiết yếu trong cuộc sống, nhưng đối với những người mắc bệnh dại, việc tiếp xúc với nước lại khiến họ cảm thấy sợ hãi và gặp khó khăn trong việc nuốt. Phản ứng này có liên quan mật thiết đến sự ảnh hưởng của virus dại đối với hệ thần kinh, đặc biệt là vùng não điều khiển việc nuốt và các cơ quan hô hấp. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chủ đề: “Tại sao bệnh dại lại sợ nước?” qua bài viết dưới đây.

Tại sao bệnh dại lại sợ nước?

Bệnh dại, căn bệnh đã song hành cùng nhân loại từ hàng ngàn năm trước, là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và đáng sợ nhất mà con người từng biết đến. Mỗi năm, nó cướp đi sinh mạng của khoảng 70.000 người trên toàn thế giới, chủ yếu do virus dại tấn công hệ thần kinh trung ương, gây ra viêm não cấp tính. Điều kỳ lạ là, trong số những triệu chứng nghiêm trọng mà căn bệnh này gây ra, có một biểu hiện đặc biệt gây tò mò và cả nỗi ám ảnh: Nỗi sợ nước, hay còn gọi là chứng sợ nước (hydrophobia).

Nhưng tại sao bệnh dại lại sợ nước? Liệu người bệnh thật sự “sợ” nước? Hay đằng sau đó là một cơ chế sinh học phức tạp và đầy bất ngờ? Sự thật là, người mắc bệnh dại không hề có nỗi ám ảnh tâm lý với nước. Thay vào đó, nỗi “sợ” này đến từ sự bất lực, khi cơ thể không còn kiểm soát được hành động đơn giản như nuốt. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus dại di chuyển theo các dây thần kinh ngoại biên đến hệ thần kinh trung ương, ảnh hưởng đến các vùng não điều khiển chức năng nuốt, hô hấp và phát âm.

Khi virus lan rộng, nó gây ra các cơn co thắt dữ dội ở cơ cổ và họng. Chỉ cần nhìn thấy nước hoặc nghe tiếng nước chảy, người bệnh đã có thể bị kích hoạt cơn co thắt đau đớn, đến mức không thể nuốt được. Chính nỗi đau khủng khiếp và sự lo sợ bị ngạt khi cố nuốt là thứ khiến họ né tránh nước, chứ không phải bản thân họ sợ nước. Hiện tượng này gọi là chứng khó nuốt do thần kinh.

Tóm lại, "sợ nước" trong bệnh dại không phải là nỗi sợ tâm lý mà là biểu hiện đau đớn của một cơ thể bị virus khống chế. Nó là lời cảnh báo muộn màng rằng bệnh đã tiến đến giai đoạn không thể cứu chữa. Và bởi vì bệnh dại gần như luôn gây tử vong nếu không điều trị sớm, tiêm phòng sau khi bị động vật cắn là cách duy nhất để sống sót.

Bệnh dại thường có biểu hiện gì?

Sau khi biết tại sao bệnh dại lại sợ nước, tiếp đó cần tìm hiểu những biểu hiện khác của bệnh dại để dễ dàng nhận biết. Bệnh dại không xuất hiện ngay sau khi bị cắn. Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ vài ngày đến hơn một năm. Các dấu hiệu ban đầu thường mơ hồ: Cảm giác ngứa ran hoặc châm chích tại vết cắn, sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi – dễ khiến người bệnh chủ quan. Nhưng khi virus đã lên đến não, mọi thứ thay đổi.

Người bệnh có thể trở nên hung hăng, ảo giác, co giật, mất kiểm soát hành vi, nhạy cảm cực độ với ánh sáng và âm thanh. Tê liệt, rối loạn thần kinh, và cuối cùng là hôn mê, suy hô hấp và tử vong. Trong giai đoạn cuối, sợ nước và sủi bọt chỉ là một phần trong chuỗi các biểu hiện khủng khiếp trước khi sự sống chấm dứt.

Bệnh dại có lây từ người sang người không?

Bệnh dại không lây truyền qua tiếp xúc thông thường như chạm vào da hoặc quần áo của người bệnh; lây truyền chủ yếu xảy ra qua vết cắn hoặc khi nước bọt của động vật nhiễm bệnh tiếp xúc với vết thương hở. Virus dại chủ yếu lây qua vết cắn từ động vật nhiễm bệnh, khi nước bọt chứa virus tiếp xúc với vết thương hở, mắt, mũi hoặc miệng. Chạm vào da, quần áo hay vật dụng của người bệnh sẽ không gây lây nhiễm.

Tuy nhiên, một vài trường hợp hiếm hoi từng ghi nhận việc lây qua ghép tạng hoặc mô từ người nhiễm bệnh. Dù vậy, đây là những ngoại lệ cực kỳ hiếm. Với nhân viên y tế, nếu tuân thủ đầy đủ các biện pháp phòng ngừa chuẩn và tiêm phòng đủ mũi đúng lịch, nguy cơ lây nhiễm gần như bằng không.

Bài viết trên đã giải đáp câu hỏi: “Tại sao bệnh dại lại sợ nước?” và những thông tin liên quan đến bệnh dại. Với sự tác động mạnh mẽ của virus dại lên hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là vùng não kiểm soát các cơ quan hô hấp và nuốt, chứng sợ nước ở bệnh nhân mắc bệnh dại là một phản ứng tự nhiên khi những cơ quan này không còn hoạt động bình thường. Phản ứng sợ nước không chỉ là dấu hiệu cảnh báo sự tiến triển của bệnh mà còn là một trong những triệu chứng đặc trưng giúp nhận diện bệnh dại.

Tiêm phòng vắc xin là một trong những cách bảo vệ bản thân tốt nhất trước bệnh dại. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang cung cấp các loại vắc xin phòng bệnh dại chính hãng, chất lượng cao với giá cả hợp lý, bao gồm: ABHAYRAB 0,5ML (Ấn Độ), VERORAB (Pháp) và INDIRAB (Ấn Độ). Long Châu sẽ mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, tư vấn chu đáo để giúp bạn lựa chọn vắc xin phù hợp. Hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm nhanh chóng!