Nước tiểu màu hồng là bệnh gì? Nguyên nhân và cách xử lý an toàn

Nước tiểu màu hồng là tình trạng không hiếm gặp nhưng khiến nhiều người lo lắng vì dễ liên tưởng đến máu trong nước tiểu. Trên thực tế, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bất thường về sức khỏe tiết niệu, gan hoặc hệ bài tiết mà bạn không nên chủ quan. Để giúp bạn đọc có cái nhìn chi tiết và tổng quan hơn về tình trạng nước tiểu màu hồng, trong bài viết sức khỏe dưới đây, Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản nhất.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nước tiểu màu hồng

Tình trạng nước tiểu màu hồng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những yếu tố sinh lý vô hại đến các bệnh lý nghiêm trọng cần được điều trị kịp thời. Cụ thể:

Nguyên nhân sinh lý

Nước tiểu màu hồng có thể xuất hiện do một số nguyên nhân sinh lý như:

• Thực phẩm chứa sắc tố đỏ: Một số loại thực phẩm như củ dền, quả mâm xôi, dâu tây, việt quất hoặc các sản phẩm chứa phẩm màu nhân tạo (như nước ngọt, bánh kẹo) có thể khiến nước tiểu màu hồng hoặc đỏ nhạt. Đây là hiện tượng tạm thời và thường biến mất sau 24 - 48 giờ.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc bao gồm kháng sinh (như Rifampin), thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc thuốc điều trị đau đường tiết niệu (như Phenazopyridine) có thể làm nước tiểu chuyển sang màu hồng. Ngoài ra, vitamin B liều cao hoặc thuốc nhuận tràng chứa senna cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Nguyên nhân bệnh lý

Bên cạnh nguyên nhân sinh lý nêu trên, nước tiểu màu hồng còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý. Vậy nước tiểu màu hồng là bệnh gì? Nước tiểu màu hồng cảnh báo bệnh gì?

Theo các chuyên gia, nước tiểu màu hồng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như:

• Tiểu máu vi thể hoặc đại thể: Nước tiểu màu hồng có thể là dấu hiệu của máu trong nước tiểu, liên quan đến các bệnh lý như viêm cầu thận, sỏi thận, sỏi bàng quang hoặc u bàng quang. Tiểu máu vi thể thường không thấy rõ bằng mắt thường nhưng tiểu máu đại thể có thể làm nước tiểu chuyển hồng hoặc đỏ.
• Viêm nhiễm đường tiết niệu: Nhiễm trùng đường tiết niệu đặc biệt phổ biến ở phụ nữ, có thể gây nước tiểu màu hồng kèm theo triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt, đau vùng bụng dưới hoặc sốt nhẹ. Vi khuẩn như E. coli là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này.
• Rối loạn đông máu hoặc xuất huyết hệ niệu: Các rối loạn đông máu (như bệnh hemophilia) hoặc sử dụng thuốc chống đông máu (như Warfarin) có thể gây chảy máu trong đường tiết niệu dẫn đến nước tiểu màu hồng.
• Chấn thương thận hoặc bàng quang: Vận động mạnh (như chạy marathon), tai nạn hoặc va đập vùng bụng có thể gây tổn thương thận, bàng quang, làm nước tiểu đổi màu.
• Ung thư hệ tiết niệu (hiếm gặp): Nước tiểu màu hồng kéo dài, đặc biệt ở người trên 50 tuổi có thể là dấu hiệu sớm của ung thư bàng quang, thận hoặc niệu quản. Đây là tình trạng nghiêm trọng cần được chẩn đoán sớm.

Nước tiểu màu hồng có nguy hiểm không?

Không phải mọi trường hợp nước tiểu màu hồng đều là dấu hiệu bệnh lý nhưng việc phân biệt các trường hợp vô hại và nguy hiểm là rất quan trọng để tránh bỏ qua các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. 

Theo các chuyên gia, sẽ là không nguy hiểm nếu tình trạng nước tiểu màu hồng xuất phát từ một số nguyên nhân sinh lý như do thực phẩm hoặc do thuốc đang sử dụng và không kèm theo các triệu chứng bất thường khác.

Trong trường hợp nước tiểu màu hồng là dấu hiệu của bệnh lý mà không được điều trị kịp thời, bạn có thể đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm thận hoặc suy thận mạn tính: Nhiễm trùng tiết niệu không được điều trị có thể lan lên thận, gây viêm thận hoặc tổn thương chức năng thận lâu dài.
• Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn từ đường tiết niệu có thể xâm nhập vào máu dẫn đến tình trạng nhiễm trùng toàn thân nguy hiểm.
• Ung thư tiết niệu phát hiện muộn: Ung thư bàng quang hoặc thận nếu không được chẩn đoán sớm có thể di căn, làm giảm cơ hội điều trị thành công.

Cần làm gì khi phát hiện nước tiểu màu hồng? 

Khi nhận thấy nước tiểu màu hồng, bạn có thể thực hiện một số bước tại nhà để đánh giá tình trạng trước khi quyết định đi khám. Cụ thể:

• Ghi nhớ thực phẩm hoặc thuốc vừa sử dụng: Lập danh sách các thực phẩm (như củ dền, dâu tây) hoặc thuốc bạn đã dùng trong 24 - 48 giờ gần đây. Nếu nghi ngờ do thực phẩm, hãy tạm ngưng sử dụng và theo dõi xem màu nước tiểu có trở lại bình thường không.
• Uống đủ nước: Bổ sung 2 - 2.5 lít nước mỗi ngày để giúp làm loãng nước tiểu và loại bỏ các yếu tố gây màu tạm thời. Nước lọc, trà thảo mộc hoặc nước ép trái cây không đường là sự lựa chọn tốt.
• Quan sát trong 48 giờ: Nếu nước tiểu màu hồng biến mất sau khi điều chỉnh chế độ ăn hoặc uống đủ nước, có thể không cần lo lắng.

Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu như nước tiểu màu hồng kéo dài hơn 48 giờ mà không rõ nguyên nhân từ thực phẩm hoặc thuốc kèm theo đó các triệu chứng bất thường như tiểu buốt, tiểu rắt, sốt, đau vùng hông lưng, mệt mỏi hoặc phù nề. Tình trạng lặp lại nhiều lần trong tháng, đặc biệt nếu bạn có tiền sử bệnh thận, tiết niệu hoặc ung thư. Bạn cần đến khám bác sĩ càng sớm càng tốt.

Khi đi khám, bác sĩ có thể chỉ định một số thăm dò cận lâm sàng để xác định nguyên nhân như:

• Xét nghiệm nước tiểu tổng quát: Phát hiện sự hiện diện của hồng cầu, bạch cầu, vi khuẩn, protein hoặc các chất bất thường khác.
• Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng thận (creatinin, ure), chức năng gan và các dấu hiệu viêm hoặc rối loạn đông máu.
• Siêu âm hệ tiết niệu: Kiểm tra thận, bàng quang, niệu quản để phát hiện sỏi, khối u hoặc dị dạng.
• Nội soi bàng quang: Được sử dụng khi nghi ngờ u bàng quang, chảy máu không rõ nguyên nhân hoặc các tổn thương trong đường tiết niệu.
• Chụp CT/MRI: Áp dụng trong các trường hợp phức tạp để đánh giá chi tiết hơn về cấu trúc thận và bàng quang.

Nước tiểu màu hồng có thể chỉ là biểu hiện sinh lý tạm thời do thực phẩm hoặc thuốc nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng như nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận, viêm cầu thận hoặc thậm chí ung thư tiết niệu. Nếu tình trạng này kéo dài, không rõ nguyên nhân hoặc đi kèm các triệu chứng bất thường như tiểu buốt, sốt, đau lưng, bạn nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đừng xem nhẹ nước tiểu màu hồng vì sức khỏe hệ tiết niệu rất dễ bị tổn thương nhưng cũng có thể được bảo vệ tốt nếu phát hiện và xử lý đúng cách. Hãy lắng nghe cơ thể và hành động ngay hôm nay. Cảm ơn bạn đã đón đọc bản tin sức khỏe hôm nay của Tiêm chủng Long Châu.