Xét nghiệm nước tiểu là gì? Những ai nên thực hiện xét nghiệm nước tiểu?

Việc xét nghiệm nước tiểu có thể được thực hiện trong các lần bạn đến khám bệnh, để giúp kiểm tra, phát hiện ra các bệnh lý tiềm ẩn. Hãy cùng Tiêm chủng Long châu tìm hiểu những đối tượng nên thực hiện xét nghiệm nước tiểu, quy trình và ý nghĩa xét nghiệm nước tiểu qua bài viết sau đây.

Xét nghiệm nước tiểu là gì?

Xét nghiệm nước tiểu hay còn gọi là xét nghiệm nước tiểu 10 thông số hoặc tổng phân tích nước tiểu, là quá trình kiểm tra định kỳ giúp phát hiện nhiều loại rối loạn như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thận và đái tháo đường. Nó bao gồm việc kiểm tra màu sắc, độ cô đặc và thành phần trong nước tiểu.

Trong quá trình phân tích nước tiểu, các xét nghiệm cụ thể có thể đo mức độ của protein, glucose, ketone, hemoglobin, bilirubin, urobilinogen (chỉ số uro trong nước tiểu) và phát hiện nhiễm trùng hoặc tinh thể hình thành sỏi thận.

Xét nghiệm cũng có thể đo mức độ pH và độ cô đặc của nước tiểu (trọng lượng riêng), cung cấp thông tin về lượng nước trong cơ thể và sức khỏe của thận. Tổng phân tích nước tiểu là công cụ quan trọng để theo dõi sức khỏe tổng thể của cơ thể, phát hiện các rối loạn và hướng dẫn các quyết định điều trị.

Ai nên thực hiện xét nghiệm nước tiểu 10 thông số?

Xét nghiệm nước tiểu 10 thông số được khuyến nghị thực hiện trong nhiều trường hợp khác nhau:

• Kiểm tra sức khỏe tổng quát, kết hợp với xét nghiệm máu để phát hiện sớm các rối loạn trong cơ thể.

• Sức khỏe định kỳ cho người có bệnh nền, thai phụ.

• Thay đổi cường độ tiểu tiện đột ngột, tiểu ít hoặc nhiều quá.

• Nước tiểu có biểu hiện về màu sắc, mùi hoặc độ đặc không bình thường.

• Có triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) như cảm giác muốn đi tiểu mạnh, đau khi đi tiểu.

• Dùng để chẩn đoán bệnh, kiểm tra nồng độ nước tiểu để đánh giá nguy cơ mất nước, suy thận, suy tim, hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu.

Quy trình làm xét nghiệm nước tiểu

Quy trình thực hiện xét nghiệm nước tiểu 10 thông số khá đơn giản và không gây đau đớn. Dưới đây là các bước chính:

• Thu thập mẫu nước tiểu: Người bệnh sẽ lấy mẫu nước tiểu vào buổi sáng sớm, khi nồng độ các chất trong nước tiểu cao nhất.

• Phân tích mẫu: Mẫu nước tiểu được đưa vào máy xét nghiệm nước tiểu 10 thông số để tiến hành phân tích. Máy sẽ kiểm tra và đưa ra kết quả chi tiết về 10 thông số quan trọng.

• Nhận kết quả: Người bệnh sẽ nhận kết quả xét nghiệm sau vài giờ hoặc một ngày.

Ý nghĩa các chỉ số xét nghiệm nước tiểu

Trong xét nghiệm nước tiểu, các chỉ số đóng vai trò quan trọng trong đánh giá sức khỏe bệnh nhân. Mỗi chỉ số mang ý nghĩa riêng, cung cấp thông tin giá trị giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Dưới đây là mô tả của 10 thông số quan trọng trong xét nghiệm nước tiểu:

• Tỷ trọng SG (Specific Gravity): Đánh giá khả năng cô đặc hoặc pha loãng của nước tiểu, thể hiện tình trạng cân bằng thể dịch trong cơ thể.

• Độ pH nước tiểu: Đo mức độ axit hoặc kiềm của nước tiểu, hỗ trợ chẩn đoán các bệnh liên quan đến đường tiết niệu hoặc thận.

• Máu - Hồng cầu niệu (BLD): Rà soát dấu hiệu cảnh báo về các bệnh như cầu thận mạn, nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận...

• Bạch cầu (LEU): Xác định sự có mắc nhiễm trùng tiểu hoặc viêm nhiễm.

• Nitrite (NIT): Hỗ trợ xác định dấu hiệu nhiễm trùng đường tiểu.

• Ketones (KET): Phát hiện các vấn đề như đái tháo đường, cường giáp...

• Đường - Glucose (GLU): Nhận biết vấn đề về dung nạp đường hoặc bệnh đái tháo đường.

• Urobilinogen (UBG): Hỗ trợ chẩn đoán về các vấn đề liên quan đến gan.

• Bilirubin (BIL): Đánh giá mức độ bilirubin trong nước tiểu, phát hiện các vấn đề như xơ gan, sỏi mật...

• Đạm - Protein (PRO): Mọi người thường hỏi lượng protein trong nước tiểu bao nhiêu là bình thường? Thì thông thường trong nước tiểu sẽ không có protein. Việc kiểm tra lượng protein trong nước tiểu sẽ giúp rà soát các bệnh lý tiềm ẩn cũng như phát hiện dấu hiệu của bệnh thận.

Phân tích kết quả xét nghiệm nước tiểu theo các thông số này giúp bác sĩ đưa ra đánh giá toàn diện về sức khỏe và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm nước tiểu

Trong quá trình thu thập mẫu nước tiểu, có một số điều cần lưu ý để đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm:

• Thời điểm thu thập mẫu: Một số trường hợp cần lấy mẫu nước tiểu vào lần đi vệ sinh đầu tiên sau khi thức dậy vào buổi sáng sớm, tùy thuộc vào mục đích kiểm tra sức khỏe.

• Ngừng sử dụng thuốc: Ngừng sử dụng một số loại thuốc trước khi thu thập mẫu nước tiểu, như thuốc nhuận tràng, vitamin C, nitrofurantoin để đảm bảo kết quả chính xác.

• Thức ăn và thức uống: Tránh ăn các loại thực phẩm nhiều màu như thanh long đỏ, củ dền để không ảnh hưởng đến màu sắc của nước tiểu và gây sai lệch kết quả xét nghiệm.

• Chu kỳ kinh nguyệt: Trong trường hợp đang trong chu kỳ kinh, cần thông báo cho bác sĩ vì dịch tiết âm đạo cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm nước tiểu.

• Uống nước: Có thể uống nước lọc, nhưng không nên uống quá nhiều để tránh làm loãng nước tiểu.

• Lấy nước tiểu giữa dòng: Đảm bảo vệ sinh tay và vùng niệu đạo trước khi lấy nước tiểu giữa dòng để tránh ô nhiễm mẫu.

• Lấy nước tiểu sau 24 giờ: Thu thập toàn bộ lượng nước tiểu trong vòng 24 giờ sau khi bắt đầu quá trình. Bảo quản mẫu nước tiểu trong ngăn mát và mang đến phòng xét nghiệm càng sớm càng tốt để đảm bảo độ chính xác của kết quả.

Xét nghiệm nước tiểu không chỉ đơn giản mà còn quan trọng để duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Bằng việc thực hiện đúng quy trình và hiểu ý nghĩa của từng thông số, chúng ta có thể phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và can thiệp kịp thời, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và đảm bảo sức khỏe toàn diện.

Thông qua bài viết này, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã cung cấp kiến thức về xét nghiệm nước tiểu, hy vọng sẽ được sự đồng hành của độc giả trong việc chăm sóc sức khỏe cá nhân một cách toàn diện.