Mất ngủ sụt cân cảnh báo bệnh lý gì? Cách cải thiện kịp thời

Mất ngủ sụt cân kéo dài có thể khiến cơ thể người bệnh trở nên suy nhược. Tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến sinh hoạt và hiệu quả công việc, mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu nguyên nhân và các biện pháp xử lý kịp thời.

Mối liên hệ giữa mất ngủ sụt cân

Mất ngủ có thể là nguyên nhân dẫn đến những biến đổi bất thường về cân nặng, trong đó có việc giảm cân. Khi tình trạng mất ngủ kéo dài, sức khỏe tổng thể và cân nặng của cơ thể có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chẳng hạn như:

• Cơ thể trở nên mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng, từ đó làm giảm cảm giác thèm ăn.
• Chất lượng giấc ngủ kém khiến cơ thể bị căng thẳng thần kinh, dẫn đến não bộ sản xuất hormon Adrenalin để đối phó với stress. Hormone này có thể làm hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả, gây ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và hấp thu dưỡng chất.
• Mất ngủ kéo dài còn gây ra tình trạng bồn chồn về đêm, cử động mất kiểm soát trong giấc ngủ, khiến cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn.
• Mức độ sụt cân do mất ngủ ở từng người có thể khác nhau, phụ thuộc vào lối sống, chế độ ăn uống, việc sử dụng thuốc, các bệnh lý kèm theo, thể trạng và độ tuổi.

Mất ngủ sụt cân cảnh báo bệnh lý gì?

Mất ngủ sụt cân có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như:

Bệnh lý thần kinh

Các rối loạn giấc ngủ như hội chứng chân không yên, động kinh khi ngủ, gặp ác mộng, mộng du… có thể khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc. Nếu kéo dài, tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn dẫn đến giảm cân, mệt mỏi và chán ăn.

Bệnh lý đường tiêu hóa

Mất ngủ và sụt cân có thể phản ánh các vấn đề về hệ tiêu hóa. Những rối loạn này gây ra triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nôn ói, ợ nóng, trào ngược dạ dày – thực quản… đồng thời khiến cơ thể mệt mỏi và giảm cảm giác thèm ăn. Chất lượng giấc ngủ suy giảm còn làm rối loạn hormone điều chỉnh cảm giác thèm ăn, từ đó làm giảm lượng thức ăn tiêu thụ và gây sụt cân.

Bệnh lý đường hô hấp

Các vấn đề về hệ hô hấp có thể dẫn đến mất ngủ kèm sụt cân. Khi hệ hô hấp hoạt động kém do bệnh lý, quá trình thở trong lúc ngủ bị ảnh hưởng, gây ra các triệu chứng như khó thở, thở khò khè, thở nông, làm gián đoạn giấc ngủ. Sự kết hợp giữa chất lượng giấc ngủ kém và tác động của bệnh hô hấp có thể làm giảm khả năng ăn uống và hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến giảm cân.

Bệnh cường giáp

Sụt cân đi kèm mất ngủ là một trong những biểu hiện thường gặp ở người mắc cường giáp. Bệnh xảy ra do tuyến giáp tăng tiết hormone quá mức (thyroxin và triiodothyronine), ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, hệ tiêu hóa, tim mạch, tuần hoàn và thần kinh. Các triệu chứng điển hình bao gồm giảm cân nhanh, mất ngủ, tim đập nhanh, rối loạn cảm xúc và mệt mỏi toàn thân.

Bệnh nhiễm trùng

Nếu không được điều trị kịp thời, các tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng trong cơ thể như viêm phổi, viêm phế quản, HIV, viêm dạ dày, viêm não, viêm ruột cấp… có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể. Những triệu chứng thường gặp bao gồm sốt cao, khó thở, mệt mỏi kéo dài, ớn lạnh, ăn uống kém, rối loạn cảm xúc… từ đó dẫn đến mất ngủ và sụt cân, làm giảm chất lượng cuộc sống.

Bệnh thận

Các bệnh lý về thận như viêm cầu thận, sỏi thận, hội chứng thận hư, thận đa nang, thận nhiễm mỡ… làm suy giảm chức năng thận, gây rối loạn các hoạt động quan trọng như điều hòa thể tích máu, bài tiết nước tiểu và cân bằng nội tiết. Nếu không được xử lý kịp thời, người bệnh có thể gặp tình trạng mất ngủ sụt cân.

Đái tháo đường

Người mắc đái tháo đường thường gặp các vấn đề về giấc ngủ và cân nặng. Sụt cân nhanh là triệu chứng phổ biến. Nồng độ đường huyết không ổn định có thể dẫn đến các rối loạn giấc ngủ như đau đầu, khát nước nhiều, đi tiểu đêm, lo âu, bồn chồn hoặc rối loạn cảm xúc, từ đó gây mất ngủ và giảm cân.

Ung thư

Trong một số trường hợp, sụt cân và mất ngủ không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư. Ung thư là bệnh lý ác tính do tế bào phát triển vượt kiểm soát, gây phá hủy các mô lành và đe dọa tính mạng. Chất lượng giấc ngủ của người bệnh ung thư thường bị ảnh hưởng bởi:

• Thay đổi thể chất do bệnh hoặc quá trình điều trị ung thư.
• Tác dụng phụ của thuốc điều trị.
• Thói quen sinh hoạt bị xáo trộn do thời gian dài điều trị tại bệnh viện.
• Căng thẳng, lo lắng quá mức về tình trạng bệnh.

Mất ngủ sụt cân phải làm gì?

Mất ngủ kèm sụt cân nhanh có thể gây tác động tiêu cực đến sức khỏe, vì vậy cần được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt. Ngay khi nhận thấy bản thân thường xuyên mất ngủ đi kèm giảm cân không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp và đưa ra hướng xử lý phù hợp, kịp thời.

Qua quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân gây mất ngủ kèm sụt cân và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp:

• Trường hợp liên quan bệnh lý nền: Nếu mất ngủ và sụt cân bắt nguồn từ một bệnh lý khác, tình trạng này chỉ cải thiện khi bệnh nền được kiểm soát tốt. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ, tái khám đúng lịch hẹn, đồng thời kết hợp lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hợp lý để tối ưu hiệu quả điều trị và sớm phục hồi cân nặng cũng như chất lượng giấc ngủ.
• Trường hợp không liên quan bệnh lý: Nếu sau thăm khám bác sĩ xác định mất ngủ kèm sụt cân không do bệnh lý tiềm ẩn, tình trạng này có thể cải thiện dần khi người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống cả về thể chất lẫn tinh thần. Tùy vào thể trạng, bác sĩ sẽ tư vấn các biện pháp điều chỉnh thói quen sinh hoạt nhằm cải thiện giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.

Trên đây là những thông tin về tình trạng mất ngủ sụt cân. Mặc dù không trực tiếp đe dọa tính mạng, nhưng tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, công việc và chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu không được khắc phục kịp thời, mất ngủ sụt cân còn tiềm ẩn nguy cơ làm tăng khả năng mắc các bệnh lý nguy hiểm. Do đó, người bệnh nên chủ động thăm khám tại chuyên khoa Nội thần kinh ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, nhằm được chẩn đoán chính xác và hướng dẫn điều trị hiệu quả.