Khám nội tiết là gì​? Khi nào cần khám nội tiết?

Trong cuộc sống hiện đại, không ít người gặp phải những rối loạn sức khỏe có liên quan đến hormone nhưng thường bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Khám nội tiết là phương pháp kiểm tra chuyên sâu, giúp bác sĩ đánh giá hoạt động của các tuyến nội tiết như tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên hay buồng trứng. Việc hiểu rõ khám nội tiết là gì sẽ giúp mỗi người chủ động hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây.

Khám nội tiết là gì​?

Khám nội tiết là gì​? Khám nội tiết là một hình thức thăm khám chuyên khoa do bác sĩ nội tiết thực hiện, nhằm đánh giá và điều trị những rối loạn liên quan đến hệ thống nội tiết. Đây là hệ thống gồm nhiều tuyến quan trọng như tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận và tuyến tụy, nơi sản xuất ra các hormone điều hòa nhiều hoạt động sống của cơ thể.

Hormone giữ vai trò then chốt trong việc điều hòa nhiều hoạt động sống của cơ thể, từ sinh sản, tăng trưởng, trao đổi chất cho đến giấc ngủ và tâm trạng. Khi hệ thống nội tiết gặp trục trặc, các triệu chứng có thể xuất hiện ở nhiều cơ quan khác nhau, đôi khi rất mơ hồ nên dễ bị bỏ qua. Vì vậy, khám nội tiết là cần thiết khi cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất thường, nhằm xác định liệu các hormone có đang hoạt động bình thường hay không.

Thăm khám nội tiết đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và quản lý các bệnh lý thường gặp như đái tháo đường, rối loạn tuyến giáp (cường giáp, nhược giáp,...) mất cân bằng hormone hay các rối loạn chuyển hóa.

Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ trao đổi và khai thác kỹ tiền sử bệnh, lắng nghe các triệu chứng mà bạn đang gặp phải để có cái nhìn tổng quan về tình trạng sức khỏe. Sau đó, người khám có thể được kiểm tra lâm sàng, bao gồm việc sờ nắn tuyến giáp, đo huyết áp, đánh giá cân nặng và chỉ số khối cơ thể.

Dựa trên kết quả ban đầu, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone, xét nghiệm đường huyết, xét nghiệm chức năng tuyến giáp hoặc các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm.

Khi nào cần khám nội tiết?

Dưới đây là những trường hợp nên đi khám nội tiết:

• Có dấu hiệu rối loạn hormone như mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân, thay đổi cân nặng đột ngột, mất ngủ, thay đổi tâm trạng thất thường, lo âu hoặc trầm cảm.
• Trẻ em có bất thường về sinh trưởng và phát triển như dậy thì sớm hoặc chậm tăng trưởng cũng nên được đưa đi khám nội tiết.
• Ở nữ giới, rối loạn kinh nguyệt, khó có thai hoặc mãn kinh sớm là những lý do quan trọng để thăm khám.
• Ở nam giới, tình trạng vú to, giảm ham muốn hoặc rối loạn cương dương có thể liên quan đến mất cân bằng nội tiết và cần được kiểm tra.
• Người đã mắc bệnh nội tiết như đái tháo đường, cường giáp, suy giáp, rối loạn tuyến yên, tuyến thượng thận… cần tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển, điều chỉnh điều trị và phòng biến chứng.

Việc khám sớm khi có triệu chứng bất thường giúp chẩn đoán chính xác, xây dựng phác đồ phù hợp, ngăn ngừa biến chứng lâu dài (như tim mạch, vô sinh), cải thiện chất lượng cuộc sống và duy trì sức khỏe ổn định.

Trước khi khám nội tiết cần chuẩn bị những gì?

Trước khi đi khám hoặc làm các xét nghiệm nội tiết, cần có sự chuẩn bị nhất định để kết quả được chính xác và việc thăm khám diễn ra thuận lợi. 

Nhịn ăn

Một số xét nghiệm nội tiết yêu cầu bệnh nhân phải nhịn ăn trong nhiều giờ, do đó không nên ăn bất kỳ loại thực phẩm nào trước khi làm xét nghiệm. Trong thời gian này, chỉ nên uống các loại đồ uống không chứa calo và không có caffeine. Hút thuốc lá cũng không được phép, bởi nicotine có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Ngừng dùng thuốc điều trị

Với các loại thuốc đang sử dụng, đa phần thuốc theo toa vẫn có thể tiếp tục dùng, nhưng có một số ngoại lệ. 

Một số thuốc điều trị huyết áp, thuốc chứa hormone, prednisone, hydrocortisone hay thuốc hormone tăng trưởng có thể cần phải ngừng sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định trước khi xét nghiệm. Thời gian ngừng thuốc sẽ khác nhau tùy loại, chẳng hạn prednisone thường cần ngừng 24 giờ, hydrocortisone ngừng 8 giờ trước khi xét nghiệm.

Tuy nhiên, việc ngừng hay thay đổi thuốc tuyệt đối phải theo hướng dẫn của bác sĩ, không nên tự ý điều chỉnh. Đối với bệnh nhân đái tháo đường đang dùng insulin, bác sĩ sẽ cân nhắc có cần thay đổi liều dùng trong ngày xét nghiệm hay không để đảm bảo an toàn.

Vận động nhẹ nhàng

Vận động nhẹ nhàng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể duy trì sự thoải mái và giảm bớt cảm giác căng thẳng trong thời gian chờ đợi xét nghiệm. Người bệnh có thể đi lại chậm rãi quanh khu vực, thực hiện một vài động tác vươn vai hoặc hít thở sâu để tăng cường lưu thông máu, đồng thời giúp tinh thần thư giãn hơn.

Có người đi cùng

Một lưu ý quan trọng khác là bạn nên có người thân hoặc người quen đi cùng, đặc biệt trong trường hợp phải dùng thuốc hoặc thủ thuật có thể gây mệt mỏi. Người đi cùng (từ 18 tuổi trở lên) có thể giúp đưa người khám về nhà an toàn sau khi kết thúc buổi khám hoặc xét nghiệm.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc về khám nội tiết là gì, đồng thời cung cấp những thông tin liên quan. Khám nội tiết đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các rối loạn hormone và bệnh lý liên quan, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. Việc quan tâm đến sức khỏe nội tiết chính là cách bảo vệ sức khỏe toàn diện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích.