Hướng dẫn cách bế trẻ sơ sinh an toàn và đúng kỹ thuật

Nếu bạn đang tìm kiếm các thông tin về cách bế trẻ sơ sinh thì bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ những tư thế phổ biến và các lưu ý cần thiết để đảm bảo an toàn và thoải mái cho trẻ.

Cách bế trẻ sơ sinh đúng tư thế

Tư thế bế nằm ngang

Tư thế này phù hợp với trẻ từ sơ sinh đến khoảng 3 – 4 tháng tuổi, giúp trẻ cảm thấy an toàn và thoải mái khi ngủ hoặc bú.

Cách thực hiện:

• Dùng một tay đỡ phần đầu và cổ trẻ, tay còn lại đặt dưới lưng và mông trẻ để giữ cố định phần thân dưới.
• Trẻ nên được đặt nằm dọc theo cánh tay của người bế với mặt hướng lên trên và cơ thể sát vào ngực hoặc bụng người bế.
• Việc ôm sát trẻ như vậy tạo cảm giác ấm áp và an toàn, đồng thời giúp duy trì sự ổn định khi di chuyển.

Khi bế theo tư thế nằm ngang, cần đảm bảo đầu và cổ trẻ không bị gập hoặc ngửa quá mức, vì điều này có thể gây ảnh hưởng đến đường thở. Ngoài ra, nên thay đổi bên tay bế thường xuyên để giúp trẻ phát triển cân đối hai bên cơ thể.

Tư thế vác vai 

Tư thế bế vác vai thường được áp dụng sau khi trẻ bú xong, giúp trẻ ợ hơi và giảm nguy cơ trào ngược. 

Cách thực hiện:

• Đặt trẻ tựa đầu lên vai sao cho má hoặc cằm của trẻ nằm áp vào phần vai hoặc ngực.
• Một tay dùng để giữ chắc phần lưng và cổ trẻ nhằm đảm bảo đầu không bị gập hoặc ngửa ra sau. Tay còn lại có thể đỡ phần mông hoặc lưng dưới của trẻ để giữ cơ thể trẻ ổn định.
• Khi đã đặt trẻ đúng tư thế, người bế có thể vỗ nhẹ hoặc xoa lưng theo vòng tròn nhằm hỗ trợ trẻ ợ hơi và cảm thấy dễ chịu hơn sau khi bú.

Cần đảm bảo đầu trẻ được nâng đỡ chắc chắn trong suốt quá trình bế. Nếu trẻ còn quá nhỏ (dưới 2 tháng tuổi), cơ cổ còn yếu nên đặc biệt chú ý không để đầu bị nghiêng hoặc gập xuống. Người chăm sóc nên đứng hoặc ngồi vững, tránh di chuyển đột ngột gây mất cân bằng.

Tư thế bế mặt đối mặt

Tư thế mặt đối mặt là một tư thế tăng cường sự gắn kết tình cảm, hỗ trợ giao tiếp sớm và kích thích phát triển cảm xúc – xã hội của trẻ. 

Cách thực hiện:

• Giữ trẻ trong tư thế thẳng đứng, sao cho phần thân trẻ áp sát vào bụng hoặc ngực mình, mặt trẻ quay về phía trước và đối diện với mặt người bế.
• Một tay đỡ phần cổ và lưng, tay còn lại nâng phần mông trẻ để giữ vững trọng tâm. Khoảng cách đủ gần để trẻ có thể nhìn rõ nét mặt và cảm nhận được cảm xúc từ người chăm sóc.

Vì trẻ sơ sinh chưa thể giữ đầu vững, cần đảm bảo luôn đỡ phần cổ và đầu trẻ trong suốt quá trình bế. Có thể được kết hợp khi trò chuyện, hát ru hoặc chơi với trẻ, khuyến khích trẻ tương tác lại bằng cử chỉ, ánh mắt hoặc tiếng ê a.

Những lỗi phổ biến khi bế trẻ sơ sinh

Trong quá trình chăm sóc trẻ, nhiều người có thể vô tình mắc phải một số sai lầm khi bế. Những lỗi này không chỉ gây khó chịu cho trẻ mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất. Dưới đây là các lỗi phổ biến cần tránh:

• Không đỡ đầu và cổ đúng cách: Trẻ sơ sinh chưa thể tự giữ đầu, nếu không đỡ đúng dễ gây gập cổ, khó thở hoặc chấn thương.
• Thay đổi tư thế đột ngột: Làm trẻ giật mình, mất an toàn hoặc có nguy cơ trượt tay.
• Bế quá lỏng hoặc quá chặt: Bế lỏng dễ làm rơi trẻ, còn ôm chặt gây khó chịu, cản trở hô hấp.
• Đặt tay sai vị trí khi bế: Một số phụ huynh có thói quen đặt tay trực tiếp vào vùng thóp (đỉnh đầu mềm) hoặc ép vào bụng dưới, gây ảnh hưởng đến các vùng nhạy cảm.
• Bế trẻ sau khi ăn mà không hỗ trợ ợ hơi: Sau khi bú, nếu bế trẻ nằm ngang ngay lập tức mà không vác vai hỗ trợ ợ hơi, trẻ rất dễ bị trớ sữa hoặc nôn, gây nguy cơ sặc.
• Bế khi đang mất tập trung hoặc vừa làm việc khác: Nhiều người có thói quen bế trẻ bằng một tay trong lúc dùng điện thoại, bưng đồ hoặc đi lại vội vàng. Đây là tình huống dễ xảy ra tai nạn như trượt tay hoặc vấp ngã.

Những lỗi tưởng chừng nhỏ trong cách bế trẻ sơ sinh có thể dẫn đến những ảnh hưởng không mong muốn đến sức khỏe và sự thoải mái của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần chủ động nhận diện và điều chỉnh sớm những thói quen chưa đúng trong quá trình chăm sóc.

Một số điều cần lưu ý trước khi bế trẻ

Trước khi thực hiện bất kỳ tư thế bế nào, việc chuẩn bị đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho trẻ sơ sinh. Những lưu ý dưới đây sẽ giúp cha mẹ giảm thiểu nguy cơ xảy ra tai nạn, đồng thời tạo điều kiện để trẻ cảm thấy an toàn và thoải mái:

• Rửa tay sạch sẽ: Vì hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn rất non yếu, việc vệ sinh tay sạch trước khi tiếp xúc giúp hạn chế nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn.
• Đảm bảo người bế tỉnh táo và vững vàng: Người chăm sóc cần ở trạng thái tỉnh táo, không mệt mỏi hoặc mất tập trung để đảm bảo xử lý tình huống an toàn khi bế trẻ.
• Quan sát tình trạng của trẻ trước khi bế: Không nên bế trẻ khi trẻ đang ngủ quá sâu, vừa ăn no hoặc có biểu hiện khó chịu như khóc thét, gồng cứng người. Những thời điểm này có thể khiến trẻ dễ bị sặc, trớ sữa hoặc phản ứng bất an khi bị nâng lên đột ngột.
• Lựa chọn thời điểm và không gian bế phù hợp: Không nên bế trẻ trong lúc di chuyển vội vã, tại khu vực đông người, nhiều vật cản hoặc sàn trơn trượt. Tốt nhất nên chuẩn bị sẵn khu vực thoáng, có đủ ánh sáng và tránh gió lùa để việc bế trẻ diễn ra trong điều kiện an toàn nhất.
• Đảm bảo trang phục và phụ kiện của người bế phù hợp: Hạn chế mặc quần áo có chi tiết sắc nhọn, khóa kéo lớn hoặc trang sức dễ vướng vào da trẻ. Những chi tiết này có thể vô tình gây trầy xước hoặc khiến trẻ khó chịu trong lúc tiếp xúc gần.
• Chuẩn bị tâm lý thoải mái và nhẹ nhàng: Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với cảm xúc và giọng nói. Trước khi bế, người chăm sóc nên giữ giọng nói dịu dàng, ánh mắt ấm áp và động tác từ tốn để trẻ cảm thấy yên tâm và hợp tác hơn trong quá trình tiếp xúc.

Nếu trẻ có biểu hiện bất thường như quấy khóc không rõ nguyên nhân, khó chịu kéo dài hoặc phản ứng lạ khi được bế, cha mẹ nên chủ động tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế để được hướng dẫn và hỗ trợ kịp thời.

Bài viết đã cung cấp các thông tin hữu ích về các cách bế trẻ sơ sinh. Nhìn chung, việc bế đúng tư thế và đúng kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, hỗ trợ phát triển hệ cơ – xương và tăng cường sự gắn kết giữa cha mẹ và trẻ. Việc nhận biết và điều chỉnh sớm các thao tác chưa phù hợp sẽ giúp hạn chế rủi ro trong quá trình chăm sóc.

Để nâng cao hiệu quả chăm sóc và phòng ngừa bệnh cho trẻ sơ sinh, cha mẹ có thể tham khảo thêm các thông tin về vắc xin và sức khỏe tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, nơi cung cấp các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ chuyên môn từ đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm.