Cách chăm sóc khi nghẹt mũi trẻ sơ sinh như thế nào?

Tình trạng nghẹt mũi trẻ sơ sinh có thể do nhiều nguyên nhân như thời tiết thay đổi, bụi bẩn, hoặc dị ứng. Việc nhận biết sớm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ dễ thở hơn, ăn ngủ tốt hơn và phòng tránh biến chứng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về nghẹt mũi trẻ sơ sinh cũng như các biện pháp xử lý đơn giản, an toàn mà cha mẹ có thể áp dụng tại nhà.

Vì sao trẻ sơ sinh bị ngạt mũi?

Hiện tượng nghẹt mũi trẻ sơ sinh xảy ra khi niêm mạc mũi bị sưng viêm và tiết dịch nhiều, khiến đường thở bị cản trở. Trẻ thường khó hít thở bình thường, kèm theo các biểu hiện như sổ mũi, hắt hơi, sốt nhẹ hoặc mũi có nhiều dịch đặc, khô vón lại thành vảy.

Do còn quá nhỏ nên trẻ sơ sinh chưa thể tự thở bằng miệng một cách hiệu quả. Vì vậy, khi mũi bị tắc nghẽn, bé sẽ dễ cáu gắt, khó ngủ, bỏ bú hoặc mệt mỏi. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này có thể kể đến:

• Virus và vi khuẩn tấn công hệ hô hấp, gây viêm mũi, viêm họng.
• Cảm lạnh hoặc cúm - là những nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ bị nghẹt mũi. Ngay cả khi thời tiết không lạnh, nếu trẻ ở phòng điều hòa quá lâu, ra nhiều mồ hôi hoặc bị ủ quá kín, cũng dễ bị cảm. Các triệu chứng đi kèm có thể là nghẹt mũi, ho nhẹ, biếng ăn, mệt mỏi,...
• Phản ứng dị ứng do thời tiết thay đổi, tiếp xúc với phấn hoa, khói bụi hay độ ẩm không khí bất thường, gây kích ứng đường thở.
• Dị vật trong mũi - trường hợp này thường hiếm hơn nhưng rất nguy hiểm. Dị vật có thể khiến mũi bé bị tổn thương, chảy máu hoặc tắc nghẽn nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.

Cha mẹ cần làm gì khi gặp tình trạng nghẹt mũi trẻ sơ sinh?

Thực tế, nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh không phải là vấn đề nghiêm trọng nếu được xử lý đúng cách. Tuy nhiên, nếu cha mẹ chủ quan hoặc chăm sóc không đúng cách, tình trạng này có thể kéo dài và dẫn đến nhiều bệnh lý đường hô hấp khác. Do đó, việc can thiệp sớm và chăm sóc phù hợp là điều rất cần thiết. Dưới đây là một số hướng dẫn giúp phụ huynh hỗ trợ trẻ khi bị nghẹt mũi:

Dùng dụng cụ hút mũi đúng cách

Việc sử dụng dụng cụ hút mũi khá phổ biến khi bé bị nghẹt mũi. Tuy vậy, nên áp dụng khi trẻ bị nghẹt nặng ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc hơi thở. Cha mẹ nên chọn loại hút mũi an toàn, thiết kế phù hợp với trẻ sơ sinh để tránh làm trầy xước niêm mạc mũi hoặc gây nhiễm trùng.

Trước khi thực hiện, cần vệ sinh sạch sẽ dụng cụ và nhỏ nước muối sinh lý vào mũi bé để làm lỏng dịch nhầy. Không nên lạm dụng phương pháp này nhiều lần trong ngày để tránh gây kích ứng cho vùng niêm mạc mũi non nớt của trẻ.

Làm sạch mũi cho trẻ

Giữ vệ sinh mũi cho bé giúp thông thoáng đường thở, ngăn ngừa tắc nghẽn do dịch nhầy tích tụ trong hốc mũi. Phụ huynh có thể dùng tăm bông mềm loại bỏ các mảng bám, gỉ mũi. Sau đó, dùng bông gòn thấm nước ấm lau nhẹ nhàng khu vực quanh mũi cho trẻ.

Tiếp theo, đặt bé nằm ngửa, dùng nước muối sinh lý nhỏ vào từng bên mũi để làm sạch sâu bên trong. Nước muối sinh lý có tác dụng diệt khuẩn, giảm viêm, giúp làm loãng chất nhầy và cải thiện khả năng hô hấp cho trẻ.

Khi chọn sản phẩm, phụ huynh nên sử dụng nước muối sinh lý chuyên dùng cho trẻ nhỏ, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, không tự pha tại nhà và ngưng sử dụng nếu sản phẩm không còn trong thời hạn sử dụng.

Duy trì độ ẩm phù hợp trong phòng

Môi trường quá khô hoặc bí bách sẽ khiến tình trạng nghẹt mũi của trẻ nặng hơn. Do đó, cần giữ không gian sống thông thoáng, thường xuyên dọn dẹp sạch sẽ, kết hợp sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc máy lọc không khí để giảm bớt nguy cơ kích ứng đường hô hấp.

Đưa trẻ đi khám khi cần thiết

Nếu bé bị nghẹt mũi kéo dài và có dấu hiệu như khó thở, bú kém, tím môi hay mệt mỏi, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế. Bác sĩ sẽ kiểm tra nguyên nhân cụ thể và đưa ra hướng điều trị phù hợp để tránh các biến chứng về hô hấp.

Những điều cần tránh khi trẻ bị nghẹt mũi

Bên cạnh những biện pháp chăm sóc giúp bé dễ thở hơn, cha mẹ cũng cần lưu ý không thực hiện một số hành động sau để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ.

• Tuyệt đối không tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh hay thuốc co mạch khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. Việc sử dụng sai thuốc có thể khiến tình trạng bệnh không cải thiện mà còn gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm.
• Không nên dùng miệng để hút dịch mũi cho bé, bởi vi khuẩn từ khoang miệng người lớn có thể truyền sang trẻ, khiến bệnh nặng hơn do nhiễm trùng chéo.
• Không nên mặc quá nhiều lớp áo hay ủ bé quá kỹ vì điều này có thể khiến cơ thể trẻ ra nhiều mồ hôi, gây mất nhiệt nhanh và dễ khiến trẻ bị nhiễm lạnh trở lại.
• Tránh áp dụng các mẹo dân gian chưa được chứng minh hiệu quả về mặt khoa học để xử lý tình trạng nghẹt mũi ở trẻ, vì có thể gây phản tác dụng hoặc làm bệnh nặng hơn.

Nếu tình trạng nghẹt mũi kéo dài, không xác định được nguyên nhân và các biện pháp tại nhà không có hiệu quả, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Tình trạng nghẹt mũi trẻ sơ sinh tuy không quá nguy hiểm nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách có thể ảnh hưởng đến hô hấp và sức khỏe chung của bé. Do đó, cha mẹ cần chú ý theo dõi, áp dụng các biện pháp vệ sinh mũi an toàn, giữ môi trường sống thông thoáng và đưa trẻ đi khám khi cần thiết để sớm cải thiện tình trạng nghẹt mũi, giúp bé thở dễ dàng và phát triển khỏe mạnh.

Tiêm vắc xin đầy đủ cho trẻ nhỏ là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh ngay từ những năm đầu đời. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều phụ huynh lựa chọn với hệ thống trang thiết bị hiện đại, đội ngũ y bác sĩ tận tâm và nguồn vắc xin chính hãng, rõ ràng nguồn gốc. Đặc biệt, trung tâm có dịch vụ tư vấn nhiệt tình, không gian tiêm chủng sạch sẽ và quy trình tiêm nhanh chóng, an toàn. Quý phụ huynh hãy liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm cho bé.