Làn da mỏng manh của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất dễ phản ứng với các tác nhân từ môi trường, dẫn đến tình trạng nổi mẩn đỏ trên mặt. Dù đây là hiện tượng khá phổ biến, nhưng nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách, một số trường hợp có thể tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương da lâu dài hoặc báo hiệu vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt có nguy hiểm không? Nguyên nhân nào gây ra tình trạng này? Cùng tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân khiến em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt
Hiện tượng em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt là tình trạng phổ biến trong giai đoạn sơ sinh và những tháng đầu đời. Tuy đa phần không nguy hiểm, nhưng cha mẹ cần xác định chính xác nguyên nhân là cần thiết để có hướng chăm sóc và can thiệp phù hợp. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp:
Mụn sữa (milia neonatorum)
Đây là tình trạng sinh lý bình thường do ảnh hưởng hormone từ mẹ truyền sang trẻ khi còn trong bụng. Các tuyến bã nhờn ở da bé chưa hoàn thiện dẫn đến bít tắc lỗ chân lông, hình thành những nốt mẩn nhỏ li ti, màu trắng hoặc vàng, chủ yếu tập trung quanh má, mũi và cằm. Mụn sữa thường tự biến mất sau vài tuần mà không cần điều trị.

Ban đỏ sơ sinh
Xuất hiện phổ biến ở trẻ sinh non hoặc nhẹ cân, ban đỏ là phản ứng lành tính của da với môi trường bên ngoài. Tổn thương da thường biểu hiện bằng các đám đỏ kèm mụn nước nhỏ, có thể lan rộng, kèm cảm giác ngứa hoặc rát nhẹ. Ban đỏ thường tự thoái lui sau vài ngày đến hai tuần.
Rôm sảy
Khi thời tiết nóng bức hoặc trẻ bị ủ quá kỹ, tuyến mồ hôi bị bít tắc gây nên các đám rôm đỏ, nổi thành mảng, thường xuất hiện ở mặt, cổ, lưng. Trẻ thường khó chịu, quấy khóc, ngủ không ngon do ngứa ngáy.
Dị ứng
Trẻ có thể phản ứng với dị nguyên từ môi trường như phấn hoa, khói bụi, lông vật nuôi, hoặc thậm chí thành phần trong sữa công thức. Mẩn đỏ thường kèm ngứa, nổi quanh vùng miệng rồi lan rộng ra mặt, đôi khi kèm theo chảy nước mũi, hắt hơi.

Viêm da tiết bã
Do sự phát triển quá mức của nấm Malassezia, loại viêm da này đặc trưng bởi vảy vàng, bong tróc da ở vùng đầu, mặt, gây cảm giác nhờn rít và khó chịu.
Nhiễm trùng da
Một số trường hợp mẩn đỏ có liên quan đến nhiễm khuẩn do tụ cầu, liên cầu hoặc virus. Biểu hiện thường gặp gồm sưng tấy, có mủ, bóng nước, kèm theo sốt, mệt mỏi và biếng ăn.
Em bé nổi mẩn đỏ trên mặt có nguy hiểm không?
Trong hầu hết các trường hợp, hiện tượng nổi mẩn đỏ trên mặt ở trẻ sơ sinh là biểu hiện sinh lý lành tính, không gây nguy hiểm và có thể tự cải thiện trong vài ngày đến vài tuần. Những dạng mẩn thông thường như mụn sữa, ban đỏ sơ sinh hay rôm sảy là phản ứng tự nhiên của làn da trẻ với các yếu tố môi trường hoặc thay đổi nội tiết sau sinh. Các trường hợp này thường không cần can thiệp y tế đặc biệt.
Tuy nhiên, em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt có thể tiềm ẩn nguy cơ nếu xuất hiện đồng thời với các dấu hiệu bất thường. Phụ huynh cần đặc biệt lưu ý khi các nốt mẩn kèm theo dịch mủ, màu vàng hoặc xanh, có dấu hiệu lan rộng, sưng tấy, hoặc da bị tổn thương do trẻ gãi. Ngoài ra, nếu trẻ có biểu hiện sốt cao, quấy khóc kéo dài, bỏ bú, mệt mỏi, ngủ li bì hoặc kém đáp ứng khi gọi, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm da nặng hoặc các bệnh lý toàn thân nghiêm trọng như nhiễm khuẩn huyết, dị ứng nặng hoặc bệnh lý huyết học.

Trong những trường hợp này, việc đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán kịp thời là điều cần thiết. Bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân chính xác và đưa ra hướng điều trị phù hợp, giúp bảo vệ an toàn cho làn da và sức khỏe tổng thể của bé. Phụ huynh tuyệt đối không nên tự ý bôi thuốc hoặc áp dụng mẹo dân gian khi chưa có chỉ định chuyên môn.
Cha mẹ nên làm gì khi trẻ bị nổi mẩn đỏ trên mặt?
Khi trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ trên mặt, cha mẹ cần theo dõi sát sao các biểu hiện lâm sàng và thực hiện các biện pháp chăm sóc phù hợp nhằm ngăn ngừa biến chứng cũng như hỗ trợ da trẻ phục hồi nhanh chóng. Dưới đây là một số cách xử lý khi trẻ bị nổi mẩn đỏ trên mặt mà cha mẹ nên tham khảo:
Vệ sinh da sạch sẽ cho trẻ
Vệ sinh da là bước quan trọng trong chăm sóc trẻ sơ sinh, đặc biệt khi em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt. Cha mẹ nên sử dụng nước ấm và khăn mềm để lau nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh có thể làm tổn thương lớp biểu bì mỏng manh của trẻ. Đồng thời, cần hạn chế sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa xà phòng, hóa chất hoặc hương liệu mạnh vì dễ gây kích ứng và làm trầm trọng thêm tình trạng mẩn đỏ.

Tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng
Nguyên nhân dị ứng là một trong những yếu tố phổ biến gây mẩn đỏ ở da trẻ sơ sinh. Do đó, bố mẹ cần hạn chế để bé tiếp xúc với các tác nhân như phấn hoa, bụi bẩn, lông vật nuôi hay hóa chất tẩy rửa. Môi trường sống cần đảm bảo sạch sẽ, thoáng mát và tránh ẩm ướt. Ngoài ra, việc vệ sinh vùng quanh miệng, cổ và các nếp gấp trên cơ thể bé sau khi bú cũng rất quan trọng nhằm ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng da.
Lựa chọn trang phục phù hợp
Da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với các loại vải thô ráp hoặc quần áo quá chật. Cha mẹ nên ưu tiên lựa chọn quần áo có chất liệu mềm mại, thoáng khí như cotton để hạn chế ma sát lên vùng da mẩn đỏ. Tránh mặc các trang phục có đường chỉ khâu thô cứng hoặc chất liệu tổng hợp có thể gây kích ứng da, làm bé khó chịu và tăng nguy cơ viêm da.

Chú ý đến dinh dưỡng của mẹ khi cho con bú
Đối với trẻ bú mẹ, chế độ dinh dưỡng của người mẹ cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng da của bé. Mẹ nên tránh ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng như đậu phộng, hải sản, đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc quá mặn trong thời gian cho con bú. Thay vào đó, cần bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi và các thực phẩm có tính mát nhằm giúp cải thiện sức khỏe làn da và hỗ trợ quá trình phục hồi da cho trẻ.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp cha mẹ có thêm thông tin hữu ích giúp kiểm soát hiệu quả tình trạng em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt, tạo điều kiện thuận lợi để da bé nhanh chóng hồi phục. Trong trường hợp mẩn đỏ kéo dài hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, sốt cao, sưng tấy, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm