Động kinh có chữa được không? Các phương pháp điều trị động kinh hiện nay

Với số lượng người mắc động kinh ngày càng tăng, đặc biệt ở các nước đang phát triển, câu hỏi động kinh có chữa được không trở thành mối quan tâm lớn. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được quản lý đúng cách. Liệu động kinh có thể chữa khỏi hoàn toàn, hay chỉ có thể kiểm soát? Bài viết này sẽ phân tích các phương pháp điều trị hiện nay, hiệu quả của chúng, và những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát bệnh.

Động kinh có chữa được không?

Để trả lời câu hỏi động kinh có chữa được không, cần hiểu rõ bản chất của bệnh, nguyên nhân, và các phương pháp điều trị hiện có. Dù động kinh là một tình trạng mãn tính, nhiều người bệnh vẫn có thể sống bình thường với các biện pháp kiểm soát hiệu quả.

Động kinh là một rối loạn thần kinh do hoạt động điện bất thường trong não, dẫn đến các cơn co giật, rối loạn cảm giác, hoặc hành vi bất thường. Các cơn động kinh có thể biểu hiện từ co giật toàn thân đến các triệu chứng nhẹ như lơ đãng hoặc cảm giác kỳ lạ. Theo WHO, bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu người trên toàn cầu.

Động kinh có nhiều nguyên nhân, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Đột biến gene hoặc tiền sử gia đình mắc động kinh.
• Tổn thương não: Chấn thương sọ não, đột quỵ, hoặc u não.
• Nhiễm trùng: Viêm màng não, viêm não, hoặc ký sinh trùng như sán lợn.
• Không rõ nguyên nhân: Động kinh vô căn, chiếm tỷ lệ lớn, không xác định được nguyên nhân cụ thể.

Hiểu nguyên nhân giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp khi trả lời động kinh có chữa được không.

Hiện nay, động kinh có chữa được không không có câu trả lời tuyệt đối là "có" hoặc "không". Động kinh chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, nhưng khoảng 70% bệnh nhân có thể kiểm soát cơn co giật hiệu quả nhờ thuốc hoặc các phương pháp khác, theo Hiệp hội Động kinh Quốc tế (ILAE). Một số người thậm chí có thể ngừng thuốc sau nhiều năm không có cơn, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc chữa khỏi hoàn toàn. Đối với 30% còn lại (động kinh kháng thuốc), các phương pháp thay thế như phẫu thuật hoặc liệu pháp khác được xem xét.

Các phương pháp điều trị động kinh hiện nay

Việc điều trị động kinh tập trung vào kiểm soát cơn co giật, giảm tần suất và cường độ, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống. Các phương pháp chính bao gồm:

Điều trị bằng thuốc

Thuốc chống động kinh (AEDs) là phương pháp điều trị đầu tiên và phổ biến nhất. Các thuốc như phenytoin, valproate, lamotrigine, và levetiracetam giúp ổn định hoạt động điện trong não, giảm nguy cơ cơn co giật. Theo nghiên cứu, khoảng 60 - 70% bệnh nhân kiểm soát được cơn nhờ thuốc nếu dùng đúng liều và tuân thủ điều trị. Tuy nhiên, thuốc có thể gây tác dụng phụ như mệt mỏi, chóng mặt, hoặc rối loạn tiêu hóa, đòi hỏi điều chỉnh bởi bác sĩ.

Khi trả lời động kinh có chữa được không, thuốc là giải pháp hiệu quả nhất cho đa số bệnh nhân, nhưng khoảng 30% trường hợp kháng thuốc cần phương pháp khác.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được xem xét khi thuốc không kiểm soát được cơn (động kinh kháng thuốc) và khu vực não gây cơn được xác định rõ. Các phương pháp bao gồm:

• Cắt bỏ vùng não bất thường: Loại bỏ mô sẹo, khối u, hoặc khu vực gây co giật.
• Cắt thùy thái dương: Áp dụng cho động kinh thùy thái dương kháng thuốc.
• Kích thích sâu não (DBS): Sử dụng điện cực cấy ghép để điều chỉnh hoạt động điện não.

Phẫu thuật có tỷ lệ thành công 50 - 80%, nhưng chỉ phù hợp với một số bệnh nhân sau khi đánh giá kỹ lưỡng bằng EEG và MRI. Đây là một lựa chọn quan trọng khi cân nhắc động kinh có chữa được không.

Các phương pháp điều trị thay thế

Ngoài thuốc và phẫu thuật, một số phương pháp thay thế hỗ trợ kiểm soát động kinh:

• Chế độ ăn ketogenic: Chế độ ăn giàu chất béo, ít carbohydrate, thường áp dụng cho trẻ em, giúp giảm tần suất cơn co giật.
• Kích thích dây thần kinh phế vị (VNS): Sử dụng thiết bị cấy ghép để gửi xung điện, giảm cơn co giật ở bệnh nhân kháng thuốc.
• Liệu pháp hành vi và tâm lý: Hỗ trợ bệnh nhân quản lý stress, một yếu tố kích thích cơn.

Những phương pháp này mang lại hy vọng khi trả lời động kinh có chữa được không, đặc biệt cho các trường hợp khó điều trị.

Những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chữa được động kinh

Khả năng kiểm soát động kinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, ảnh hưởng trực tiếp đến câu hỏi động kinh có chữa được không.

Tuổi tác và thời gian mắc bệnh

Bệnh nhân được chẩn đoán động kinh từ nhỏ thường có cơ hội kiểm soát tốt hơn nhờ khả năng thích nghi của não bộ. Theo nghiên cứu, trẻ em đáp ứng thuốc tốt hơn người lớn, với tỷ lệ không còn cơn lên đến 50% sau 5 - 10 năm điều trị. Ngược lại, động kinh khởi phát ở tuổi trưởng thành, đặc biệt do tổn thương não, có thể khó kiểm soát hơn.

Loại động kinh mắc phải

Có nhiều loại động kinh, như động kinh cục bộ (chỉ ảnh hưởng một phần não) và động kinh toàn thể (ảnh hưởng toàn bộ não). Động kinh cục bộ thường dễ kiểm soát hơn nhờ thuốc hoặc phẫu thuật, trong khi động kinh toàn thể, như cơn co giật toàn thân, có thể phức tạp hơn. Hiểu loại động kinh giúp bác sĩ đưa ra chiến lược điều trị phù hợp.

Phản hồi với điều trị

Mỗi bệnh nhân phản ứng khác nhau với thuốc hoặc phương pháp điều trị. Một số người kiểm soát cơn ngay với loại thuốc đầu tiên, trong khi những người khác cần thử nhiều loại hoặc kết hợp phương pháp. Yếu tố như tuân thủ điều trị, lối sống, và bệnh lý đi kèm (như trầm cảm, rối loạn lo âu) cũng ảnh hưởng đến hiệu quả.

Dự báo tương lai: Động kinh có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Mặc dù hiện nay động kinh có chữa được không chưa có đáp án là chữa khỏi hoàn toàn, các tiến bộ y học đang mở ra nhiều triển vọng.

Những tiến bộ trong nghiên cứu

Nghiên cứu về động kinh đang phát triển mạnh mẽ, tập trung vào:

• Liệu pháp gen: Sửa chữa các đột biến gene gây động kinh.
• Công nghệ hình ảnh não: Xác định chính xác khu vực gây cơn để phẫu thuật hiệu quả hơn.
• Thuốc mới: Phát triển thuốc chống động kinh với ít tác dụng phụ hơn.

Các thử nghiệm lâm sàng đang mang lại hy vọng, nhưng cần thời gian để áp dụng rộng rãi.

Tiềm năng phương pháp mới

Các phương pháp như liệu pháp tế bào gốc, kích thích sâu não (DBS), và trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán động kinh đang được nghiên cứu. Ví dụ, DBS sử dụng điện cực cấy ghép để điều chỉnh hoạt động não, đã giảm tần suất cơn ở 40 - 60% bệnh nhân kháng thuốc. Những tiến bộ này hứa hẹn cải thiện câu trả lời cho động kinh có chữa được không trong tương lai.

Câu hỏi động kinh có chữa được không hiện chưa có đáp án là chữa khỏi hoàn toàn, nhưng với các phương pháp hiện đại như thuốc chống động kinh, phẫu thuật, và liệu pháp thay thế, khoảng 70% bệnh nhân có thể kiểm soát cơn co giật và sống bình thường. Các yếu tố như tuổi tác, loại động kinh, và phản ứng với điều trị ảnh hưởng lớn đến kết quả. Trong khi chờ đợi những tiến bộ y học như liệu pháp gen hay kích thích sâu não, việc chẩn đoán sớm, tuân thủ điều trị, và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa để quản lý bệnh hiệu quả. Nếu bạn hoặc người thân mắc động kinh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa thần kinh để có kế hoạch điều trị phù hợp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm thiểu tác động của bệnh.

Tiêm vắc xin không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mà còn góp phần giảm thiểu nguy cơ phát triển động kinh cục bộ do biến chứng nhiễm trùng thần kinh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, thuộc hệ thống Nhà Thuốc Long Châu, là một địa chỉ đáng tin cậy dành cho khách hàng có nhu cầu tiêm chủng an toàn và hiệu quả. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP và quy trình quản lý tiêm chủng điện tử hiện đại, Trung tâm cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng chuyên nghiệp và chu đáo. Để được hỗ trợ tư vấn và đặt lịch hẹn nhanh chóng, quý khách vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 1800 6928.