Dấu hiệu ho ra máu là bệnh gì? Có đáng lo ngại không?

Ho ra máu là triệu chứng liên quan đến các bệnh lý ở đường hô hấp. Không nên xem nhẹ hiện tượng này vì nếu không được xử lý kịp thời, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh. Để hiểu rõ hơn về vấn đề ho ra máu là bệnh gì, mời bạn cùng theo dõi nội dung chi tiết trong bài viết sau đây.

Ho ra máu là gì?

Ho ra máu, trong y học còn được gọi là hemoptysis, không được xem là một bệnh lý độc lập mà là dấu hiệu lâm sàng cho thấy cơ thể đang gặp phải một vấn đề tiềm ẩn, chủ yếu liên quan đến hệ hô hấp. Ho ra máu là tình trạng máu thoát ra ngoài qua miệng thông qua hành động ho hoặc khạc đờm. Nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này là do máu bắt nguồn từ đường hô hấp dưới, gây kích thích phản xạ ho nhằm giúp làm sạch và thông thoáng đường thở.

Nếu ho ra máu với lượng lớn, người bệnh có thể bị hạ huyết áp, dẫn đến tình trạng sốc do mất máu – một biến chứng nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng. Những trường hợp này cần được đưa đi cấp cứu ngay lập tức để xử lý kịp thời.

Ho ra máu thường dễ bị nhầm lẫn với nôn ra máu, tuy nhiên đây là hai tình trạng hoàn toàn khác nhau cả về nguyên nhân lẫn cách điều trị. Một số điểm khác biệt chính như sau:

• Ho ra máu: Máu thường lẫn với bọt khí, đờm hoặc dịch tiết từ đường hô hấp. Người bệnh có thể kèm theo các biểu hiện như tức ngực, chảy máu cam hoặc cảm giác khó thở.
• Nôn ra máu: Máu thường xuất phát từ ống tiêu hóa trên. Trước khi nôn, người bệnh thường cảm thấy buồn nôn, khó chịu ở vùng bụng và có thể nôn ra máu lẫn với thức ăn.

Ho ra máu có đáng lo ngại không?

Tình trạng ho ra máu có thể là dấu hiệu cảnh báo của các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến đường hô hấp như viêm phế quản, lao phổi, ung thư phổi hoặc phù phổi cấp. Ngoài ra, khi lượng máu ho ra nhiều, nó có thể gây rối loạn huyết động, làm giảm lưu lượng tuần hoàn máu và cần được xử trí khẩn cấp.

Chính vì vậy, bạn nên thăm khám y tế sớm nếu gặp phải các dấu hiệu sau đây:

• Ho ra máu kèm theo cảm giác đau tức ngực, khó thở dữ dội, đặc biệt ở những người có tiền sử suy tim.
• Ho ra máu dù số lượng ít nhưng kéo dài hơn một tuần, hoặc xuất hiện máu với lượng vừa trở lên thì cần đến cơ sở y tế ngay lập tức để được đánh giá và điều trị.

Phân loại mức độ ho ra máu

Dựa trên tổng lượng máu bị mất trong vòng 24 giờ, tình trạng ho ra máu được chia thành 3 mức độ như sau:

• Mức độ nhẹ: lượng máu mất dưới 20ml (tương đương dưới 1 muỗng canh), không gây rối loạn huyết động.
• Mức độ trung bình: lượng máu dao động từ 20 đến 200ml, không có hiện tượng xuất huyết ồ ạt và chưa ảnh hưởng đến tình trạng huyết động.
• Mức độ nặng: lượng máu mất từ 200 đến 600ml, có thể gây rối loạn tuần hoàn nghiêm trọng và đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.

Dấu hiệu ho ra máu là bệnh gì?

Ho ra máu là bệnh gì? Ho ra máu không phải là một bệnh lý riêng biệt mà là dấu hiệu cảnh báo nhiều tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, chủ yếu liên quan đến hệ hô hấp. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:

Lao phổi – Nguyên nhân hàng đầu gây ho ra máu

Lao phổi là bệnh nhiễm khuẩn mạn tính do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến phổi. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng ho ra máu.

Các biểu hiện thường gặp gồm:

• Ho kéo dài có đờm trên 2 tuần
• Ho ra máu tươi hoặc lẫn máu trong đờm, mức độ có thể dao động từ ít đến nhiều
• Sụt cân, chán ăn, mệt mỏi kéo dài
• Sốt nhẹ vào chiều tối, đổ mồ hôi ban đêm
• Đau tức ngực, khó thở nếu bệnh tiến triển nặng

Do có khả năng lây lan qua không khí và để lại nhiều biến chứng, bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm. Chẩn đoán thường dựa vào chụp X-quang phổi và xét nghiệm đờm tìm vi khuẩn lao.

Giãn phế quản

Đây là tình trạng đường dẫn khí trong phổi bị giãn rộng và biến dạng, thường là hậu quả của các bệnh phổi mạn tính như lao phổi, viêm phổi kéo dài hoặc áp xe phổi. Triệu chứng đặc trưng:

• Ho ra máu ít (khoảng 1 thìa cà phê), tự cầm sau 3–5 ngày
• Có thể tái phát nhiều lần hoặc trong trường hợp nặng, lượng máu lên đến hơn 100ml, đe dọa tính mạng
• Ho kéo dài, khạc đờm nhiều, đặc biệt vào buổi sáng

Việc chẩn đoán cần đến X-quang phổi và CT scan ngực có tiêm thuốc cản quang. Hướng điều trị bao gồm phẫu thuật cắt bỏ phần phổi bị tổn thương hoặc thuyên tắc mạch để kiểm soát chảy máu.

Ung thư phổi

Ung thư phổi là bệnh lý ác tính, thường tiến triển âm thầm và biểu hiện rõ ràng khi đã ở giai đoạn muộn. Ho ra máu là dấu hiệu cảnh báo thường gặp, đặc biệt ở người hút thuốc lá lâu năm. Triệu chứng gồm:

• Ho kéo dài không rõ nguyên nhân
• Đau âm ỉ vùng ngực, khó thở
• Sụt cân nhanh, mệt mỏi
• Ho ra máu nhẹ, ban đầu có thể có bọt hoặc chất nhầy, sau chuyển sang màu sẫm

Để xác định bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định: X-quang phổi, CT ngực có cản quang, nội soi phế quản và sinh thiết mô.

Nhiễm trùng hô hấp

Một số bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp như viêm phổi hoại tử, viêm phế quản cấp, áp xe phổi, hoặc nấm phổi cũng có thể gây ho ra máu. Dấu hiệu lâm sàng:

• Sốt cao, ho có đờm đặc hoặc mủ
• Đau tức ngực, tăng lên khi ho, thở sâu hoặc đổi tư thế

Các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán gồm: công thức máu, chụp X-quang phổi, CT scan ngực để xác định nguyên nhân và loại trừ ung thư hay giãn phế quản. Ngoài ra, cần xét nghiệm đờm để phát hiện vi khuẩn và loại trừ lao phổi.

Biện pháp cải thiện và phòng ngừa ho ra máu

Chúng ta đã cùng nhau khám phá vấn đề ho ra máu là bệnh gì. Để phòng tránh và hạn chế tình trạng ho ra máu ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, bạn nên chú ý một số điều quan trọng sau đây:

• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Ngưng hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc để giảm nguy cơ tổn thương đường hô hấp. Nên đeo khẩu trang mỗi khi ra ngoài nhằm hạn chế hít phải bụi bẩn, hóa chất hoặc các tác nhân gây hại từ môi trường.
• Tránh sử dụng các chất dễ kích ứng: Hạn chế hoặc loại bỏ việc sử dụng rượu, bia, cà phê và các chất có khả năng gây ho hoặc làm khô niêm mạc hô hấp.
• Tránh tiếp xúc với dị nguyên: Tránh xa các yếu tố có thể gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, nấm mốc hoặc hóa chất tẩy rửa mạnh – những tác nhân có thể khiến đường hô hấp bị kích thích và tổn thương.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học: Ăn uống đầy đủ các nhóm dưỡng chất, ưu tiên bổ sung nhiều rau củ, trái cây tươi giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp nâng cao sức đề kháng, hỗ trợ tái tạo mô và phục hồi tổn thương phổi.
• Rèn luyện thể chất đều đặn: Tham gia các hoạt động thể dục thể thao như đi bộ, yoga, bơi lội hoặc đạp xe để cải thiện chức năng hô hấp, tăng cường lưu thông máu và nâng cao sức khỏe tổng thể.
• Quản lý tốt các bệnh lý nền: Chủ động điều trị và kiểm soát hiệu quả các bệnh liên quan đến hệ hô hấp và tim mạch như hen suyễn, viêm phế quản mạn, suy tim,… nhằm giảm nguy cơ ho ra máu.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Kiểm tra tổng quát mỗi 6 tháng để sớm phát hiện và xử lý kịp thời những bất thường có thể dẫn đến tình trạng ho ra máu hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Hy vọng những thông tin vừa rồi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề ho ra máu là bệnh gì? Ho ra máu là một tình trạng cấp cứu trong lĩnh vực nội khoa, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phần lớn liên quan đến các bệnh lý đường hô hấp. Khi xuất hiện hiện tượng ho ra máu, bệnh nhân cần được thăm khám và điều trị kịp thời tại các cơ sở y tế chuyên sâu để đảm bảo an toàn.