Đau đầu do thiếu máu não là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Nhiều người nghĩ đau đầu chỉ là chuyện nhỏ, uống viên giảm đau là hết. Thực tế, đau đầu do bị thiếu máu não có nguyên nhân riêng và cần cách tiếp cận riêng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ đau đầu do bị thiếu máu não là gì, tại sao nó xảy ra, biểu hiện như thế nào và đặc biệt là những cách cải thiện an toàn, hiệu quả ngay tại nhà.

Đau đầu do thiếu máu não là gì?

Đau đầu do bị thiếu máu não là tình trạng giảm lưu lượng máu lên não, khiến các tế bào thần kinh không được nuôi dưỡng đầy đủ. Khi thiếu máu não xảy ra, não sẽ “báo động” bằng cơn đau đầu kèm theo nhiều triệu chứng khó chịu khác.

Thiếu máu có thể gây đau đầu vì khi lượng máu lưu thông đến não giảm, các tế bào thần kinh không được cung cấp đủ oxy, từ đó xuất hiện cảm giác đau đầu âm ỉ hoặc đau nhói từng cơn. Đồng thời, các mạch máu não phải giãn ra để cố gắng bù đắp lượng oxy thiếu hụt, điều này tạo ra cảm giác căng tức, nặng đầu. Bên cạnh đó, sự thiếu oxy còn làm rối loạn hoạt động dẫn truyền thần kinh, khiến người bệnh dễ mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và hay quên.

Nguyên nhân phổ biến gây đau đầu do bị thiếu máu não

Có rất nhiều yếu tố khiến máu lên não bị cản trở. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

• Xơ vữa động mạch: Mảng xơ vữa làm lòng mạch hẹp lại, máu lên não giảm rõ rệt, đặc biệt ở người trên 40 tuổi, hút thuốc lá nhiều, mỡ máu cao.
• Huyết áp thấp: Khi huyết áp tụt (dưới 90/60 mmHg), máu khó bơm lên não, nhất là khi thay đổi tư thế đột ngột (hội chứng hạ huyết áp tư thế).
• Thoái hóa đốt sống cổ: Đĩa đệm và gai xương chèn ép vào động mạch đốt sống, dẫn đến làm giảm lưu lượng máu lên não. Đây là nguyên nhân hàng đầu ở dân văn phòng ngồi lâu, cúi đầu dùng điện thoại.
• Bệnh lý tim mạch: Suy tim, rối loạn nhịp tim (nhịp chậm, rung nhĩ…) làm cho tim bơm máu không hiệu quả. Khi đó, lượng máu và oxy đưa lên não giảm, khiến não không được nuôi dưỡng đầy đủ, dễ gây mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu.
• Tiểu đường type 2 kéo dài: Đường huyết cao làm tổn thương nội mạc mạch máu, thúc đẩy xơ vữa sớm, gây thiếu máu não ngay cả ở người trẻ.
• Thiếu máu thiếu sắt: Phụ nữ bị hành kinh nhiều, ăn kiêng quá mức hoặc người ăn chay nhưng không bổ sung đủ sắt có thể bị giảm số lượng hồng cầu, làm lượng oxy đưa lên não không đủ, từ đó dễ gây đau đầu kéo dài và mạn tính.
• Lối sống ít vận động, căng thẳng kéo dài: Việc ngồi một chỗ trong nhiều giờ khiến tuần hoàn máu chậm lại, kết hợp với stress gây co mạch, sẽ làm tình trạng thiếu máu lên não trở nên nặng hơn.

Triệu chứng điển hình của đau đầu do bị thiếu máu não

Đau đầu do bị thiếu máu não thường có những đặc điểm dễ nhận biết:

• Đau âm ỉ hai bên thái dương hoặc toàn bộ đầu, đôi khi đau nhói từng cơn.
• Cơn đau tăng lên khi thay đổi tư thế (đứng dậy đột ngột), cúi lâu, thiếu ngủ, căng thẳng.
• Kèm theo hoa mắt, chóng mặt, ù tai, buồn nôn nhẹ.
• Mệt mỏi, giảm tập trung, trí nhớ ngắn hạn giảm (hay quên chìa khóa, quên việc vừa làm).
• Cảm giác nặng đầu, “đầu óc mù sương” vào buổi sáng hoặc chiều muộn.

Bạn cần thăm khám ngay nếu đau đầu kèm các biểu hiện sau:

• Đau đầu đột ngột dữ dội, chưa từng có trước đó.
• Đau kèm tê yếu nửa người, nói khó, méo miệng (nghi ngờ đột quỵ).
• Đau đầu kéo dài trên 1 tuần dù đã nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau thông thường không đỡ.

Cách cải thiện và phòng ngừa đau đầu do bị thiếu máu não an toàn

Hầu hết các trường hợp đau đầu do bị thiếu máu não đều có thể cải thiện rõ rệt nếu thay đổi lối sống và xử trí đúng cách.

Thăm khám và điều trị đúng phác đồ

Thăm khám và điều trị đúng phác đồ là bước quan trọng giúp xác định chính xác nguyên nhân và kiểm soát hiệu quả tình trạng bệnh, từ đó hạn chế xảy ra biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

• Đi khám chuyên khoa Thần kinh hoặc Tim mạch.
• Làm các xét nghiệm cần thiết như siêu âm Doppler mạch cảnh, MRI/MRA mạch não, xét nghiệm máu (mỡ máu, đường huyết, chức năng đông máu…).
• Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ (thuốc cải thiện tuần hoàn não, thuốc giãn mạch, thuốc chống kết tập tiểu cầu…). Tuyệt đối không tự ý mua thuốc giảm đau uống dài ngày.

Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống là nền tảng quan trọng giúp cải thiện sức khỏe mạch máu, hỗ trợ tuần hoàn lên não và góp phần giảm các triệu chứng đau đầu, mệt mỏi kéo dài.

• Ngủ đủ 7 - 8 tiếng/ngày, đi ngủ trước 23 giờ.
• Tập thể dục đều đặn 30 phút/ngày như đi bộ nhanh, đạp xe, yoga, bơi lội.
• Uống đủ 2 - 2,5 lít nước/ngày, hạn chế cà phê, trà đặc, rượu bia.
• Bỏ thuốc lá hoàn toàn, đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây xơ vữa mạch máu.

Chế độ ăn hỗ trợ tuần hoàn não

Chế độ ăn hỗ trợ tuần hoàn não giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho mạch máu và tế bào thần kinh, từ đó cải thiện lưu thông máu lên não và giảm nguy cơ đau đầu, chóng mặt.

• Tăng thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, hạt óc chó, hạt chia.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C và chất chống oxy hóa như cam, bưởi, việt quất, cải bó xôi.
• Hạn chế đồ chiên xào, mỡ động vật, đồ ngọt công nghiệp.

Kiểm soát tốt các bệnh nền

Kiểm soát tốt các bệnh nền là yếu tố then chốt giúp phòng ngừa tổn thương mạch máu não. Người mắc cao huyết áp, tiểu đường hoặc rối loạn mỡ máu cần uống thuốc đều đặn theo chỉ định và tái khám định kỳ để hạn chế nguy cơ biến chứng ảnh hưởng đến não.

Đau đầu do thiếu máu não không phải là bệnh nan y nhưng nếu chủ quan để kéo dài sẽ làm giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống và tiềm ẩn nguy cơ đột quỵ về sau. Chỉ cần nhận biết sớm các dấu hiệu, thay đổi lối sống khoa học, tập thể dục đều đặn và thăm khám định kỳ, bạn hoàn toàn có thể đẩy lùi tình trạng này một cách an toàn và bền vững. Hãy bắt đầu chăm sóc mạch máu và não bộ của mình ngay hôm nay để mỗi ngày đều tỉnh táo và tràn đầy năng lượng!