Chớm ung thư vòm họng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

Khi những dấu hiệu ban đầu còn mờ nhạt, đó cũng là lúc quyết định của bạn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Hiểu rõ nguyên nhân, nhận diện triệu chứng từ giai đoạn chớm ung thư vòm họng và chủ động phòng ngừa là cách duy nhất để ngăn chặn căn bệnh này trước khi nó kịp bùng phát.

Nguyên nhân gây ung thư vòm họng

Dù y học hiện đại đã tiến bộ vượt bậc, nhưng nguyên nhân chính xác dẫn đến chớm ung thư vòm họng vẫn còn là một ẩn số. Tuy nhiên, nhiều yếu tố nguy cơ đã được ghi nhận là chất xúc tác âm thầm khiến bạn tiến gần hơn với căn bệnh này. Hãy cùng điểm qua những “thủ phạm giấu mặt” dưới đây.

Khói thuốc lá 

Không chỉ làm tổn thương phổi, mà độc tố trong thuốc lá còn bào mòn sức khỏe vùng vòm họng. Nếu bạn hút thuốc trên 30 năm, nguy cơ mắc chớm ung thư vòm họng có thể tăng gấp ba lần so với người không hút thuốc.

Rượu bia 

Việc tiêu thụ rượu bia lâu dài khiến cồn tích tụ và tạo thành độc tố ở vùng vòm họng. Không chỉ đơn thuần là viêm nhiễm, mà còn là nguy cơ âm thầm dẫn đến chớm ung thư vòm họng, đặc biệt khi kết hợp với thói quen hút thuốc lá.

Thực phẩm lên men và đồ muối mặn

Thức ăn lên men hoặc ướp muối chứa nitrat và nitrit - những chất khi phản ứng với protein sẽ sản sinh nitrosamine, có thể làm tổn thương DNA tế bào vòm họng và mở đường cho chớm ung thư vòm họng ghé thăm.

HPV 16 và HPV 18

HPV 16 và HPV 18 là hai tuýp virus papilloma người được ghi nhận làm tăng đáng kể khả năng mắc chớm ung thư vòm họng. Đặc biệt nguy hiểm khi lây truyền qua quan hệ tình dục bằng miệng.

Virus Epstein-Barr (EBV)

Virus này làm biến đổi cấu trúc gen, thúc đẩy sự phát triển bất thường của tế bào. Dù không phải ai nhiễm EBV cũng mắc bệnh, nhưng nguy cơ chớm ung thư vòm họng rõ ràng tăng lên khi cơ thể bị tấn công bởi loại virus này.

Yếu tố di truyền

Nếu trong gia đình có người từng mắc ung thư vòm họng, bạn cần hết sức cảnh giác. Nguy cơ chớm ung thư vòm họng có xu hướng cao hơn do sự ảnh hưởng từ yếu tố di truyền. Khám sức khỏe định kỳ là cách thông minh để kịp thời phát hiện.

Bệnh bẩm sinh liên quan

Một số bệnh lý bẩm sinh như rối loạn tiêu hóa hoặc bệnh về máu cũng có mối liên quan nhất định tới sự phát triển của chớm ung thư vòm họng, mặc dù không phải là nguyên nhân trực tiếp.

Quan hệ tình dục bằng miệng

Các virus lây nhiễm qua đường tình dục như HPV hoặc STI có thể tấn công vùng vòm họng, làm tăng nguy cơ phát triển chớm ung thư vòm họng mà ít ai ngờ tới.

Giới tính và tuổi tác

Thống kê cho thấy, nam giới dễ đối mặt với chớm ung thư vòm họng hơn nữ giới, chủ yếu do thói quen hút thuốc và uống rượu. Bệnh cũng thường được phát hiện ở người trung niên hoặc cao tuổi vì thời gian ủ bệnh kéo dài.

Môi trường ô nhiễm

Những ai sống hoặc làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, hóa chất, sơn hoặc bụi gỗ có nguy cơ tiếp xúc với tác nhân độc hại, làm tăng khả năng mắc chớm ung thư vòm họng.

Dấu hiệu nhận biết chớm ung thư vòm họng

Ở giai đoạn chớm ung thư vòm họng, các biểu hiện thường khá mờ nhạt, dễ khiến người bệnh chủ quan hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường. Tuy nhiên, việc nắm rõ những triệu chứng dưới đây sẽ giúp bạn không bỏ lỡ “cơ hội vàng” để phát hiện và can thiệp sớm:

• Đau họng kéo dài dai dẳng: Một trong những triệu chứng hay gặp của chớm ung thư vòm họng là cảm giác đau rát trong cổ họng, kéo dài không dứt dù đã dùng thuốc hoặc điều trị thông thường.
• Ho liên tục kèm khó thở và thay đổi giọng nói: Người mắc chớm ung thư vòm họng có thể bị ho khan hoặc ho có đờm, đồng thời cảm thấy khó thở nhẹ. Giọng nói cũng trở nên khàn đặc hoặc thay đổi rõ rệt.
• Nuốt nghẹn hoặc nuốt đau: Khi vùng vòm họng bắt đầu tổn thương bởi chớm ung thư vòm họng, việc nuốt thức ăn hoặc thậm chí nước bọt cũng gây khó chịu, đau đớn.
• Nghẹt mũi hoặc chảy máu cam không rõ nguyên nhân: Chớm ung thư vòm họng có thể gây tắc nghẽn một bên mũi, đi kèm tình trạng chảy máu cam hoặc ho ra máu nhẹ.
• Hơi thở có mùi khó chịu: Sự xuất hiện của mùi hôi trong hơi thở, dù vệ sinh răng miệng đầy đủ, cũng có thể là tín hiệu sớm của chớm ung thư vòm họng.
• Đau đầu, đau tai hoặc ù tai kéo dài: Đặc biệt là đau một bên đầu hoặc tai, cảm giác ù tai khó chịu là những dấu hiệu âm thầm của chớm ung thư vòm họng.
• Sút cân không rõ lý do: Khi cơ thể có sự thay đổi bất thường về cân nặng mà không xuất phát từ chế độ ăn uống hay luyện tập, cần nghĩ tới khả năng chớm ung thư vòm họng.

Điều đáng lưu ý là những triệu chứng kể trên ở giai đoạn chớm ung thư vòm họng thường dễ bị nhầm với các bệnh lành tính như viêm họng mãn tính, cảm cúm, dị ứng hoặc viêm mũi xoang. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng này kéo dài trên 3 tuần mà không thuyên giảm, bạn nên chủ động thăm khám để được chẩn đoán chính xác và can thiệp kịp thời. Phát hiện sớm chớm ung thư vòm họng chính là chìa khóa giúp nâng cao hiệu quả điều trị và hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm. Đừng bỏ lỡ cơ hội bảo vệ sức khỏe của chính mình.

Phòng ngừa ung thư vòm họng từ giai đoạn sớm

Ung thư vòm họng là căn bệnh ác tính nguy hiểm, thường tiến triển âm thầm và khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, với những hiểu biết đúng đắn và các biện pháp chủ động, chúng ta hoàn toàn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Dưới đây là những cách hữu ích giúp bạn phòng ngừa ung thư vòm họng hiệu quả ngay từ sớm:

• Tránh hoặc loại bỏ thói quen hút thuốc lá: Thuốc lá là tác nhân nguy cơ hàng đầu liên quan đến ung thư vùng tai mũi họng, đặc biệt là ung thư vòm họng. Việc từ bỏ thuốc lá không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia: Sử dụng đồ uống có cồn lâu dài làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư do tác động gây hại trực tiếp đến niêm mạc vùng họng. Giảm thiểu hoặc ngừng hoàn toàn việc tiêu thụ rượu bia là bước phòng ngừa quan trọng.
• Bảo vệ bản thân khỏi các yếu tố độc hại trong môi trường: Khi làm việc trong môi trường có hóa chất, bụi mịn hoặc khói độc, bạn nên sử dụng đầy đủ trang thiết bị bảo hộ. Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân này sẽ giúp giảm nguy cơ tổn thương lâu dài cho niêm mạc hầu họng.
• Duy trì lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng cân bằng: Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Song song đó, tập thể dục thường xuyên giúp nâng cao sức đề kháng tự nhiên của cơ thể.
• Thăm khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt khi có các triệu chứng nghi ngờ hoặc tiền sử gia đình liên quan đến bệnh lý ác tính, giúp phát hiện sớm bất thường và tăng cơ hội điều trị hiệu quả.
• Tiêm vắc xin HPV: Một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả ung thư vòm họng là tiêm vắc xin HPV. Việc tiêm vắc xin giúp bảo vệ cơ thể khỏi các chủng virus HPV nguy hiểm, đặc biệt là HPV 16 và 18, là những nguyên nhân chính gây ra nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư vòm họng.

Chớm ung thư vòm họng có thể được phát hiện và phòng ngừa nếu chúng ta chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe từ sớm. Hạn chế thuốc lá, rượu bia, duy trì lối sống lành mạnh, tiêm vắc xin HPV và thăm khám định kỳ là những cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh. Hãy lắng nghe cơ thể và bảo vệ sức khỏe của bạn ngay từ bây giờ.

Tiêm vắc xin HPV là phương pháp phòng ngừa hiệu quả giúp bảo vệ bạn khỏi các bệnh ung thư do virus HPV gây ra, đặc biệt là ung thư cổ tử cung và ung thư vòm họng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin HPV chính hãng, được bảo quản theo tiêu chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và quy trình tiêm chủng an toàn, bạn có thể yên tâm về sức khỏe của mình. Đặt lịch tiêm ngay qua tổng đài miễn phí 1800 6928 để nhận sự hỗ trợ nhanh chóng.