Cách phòng ngừa tai biến mạch máu não hiệu quả và dễ áp dụng

Hiện nay, tai biến mạch máu não đang ngày càng phổ biến và có xu hướng xuất hiện ở người trẻ. Nguyên nhân thường gặp bao gồm: Bệnh tim mạch, đái tháo đường, béo phì,… Bên cạnh đó, thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như ăn uống nhiều dầu mỡ, ít vận động, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia cũng làm gia tăng nguy cơ đột quỵ. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ này nếu nhận diện sớm các yếu tố rủi ro và áp dụng cách phòng ngừa tai biến mạch máu não phù hợp. 

Tai biến mạch máu não là gì ?

Tai biến mạch máu não hay đột quỵ não, là tình trạng một vùng não bị tổn thương đột ngột do mạch máu cung cấp cho khu vực đó bị tắc nghẽn, thường gọi là nhồi máu não hoặc bị vỡ thường gọi là xuất huyết não. Khi đột quỵ xảy ra, phần não bị thiếu oxy khiến tế bào não chết chỉ trong vài phút. Mỗi phút trôi qua có thể làm mất gần 2 triệu tế bào não và khiến người bệnh lão hóa thêm khoảng 3 tuần tuổi. Vì vậy, “thời gian chính là não”, người bệnh cần được can thiệp y tế càng sớm càng tốt, với mục tiêu chính là “tái tưới máu cho não” nhanh nhất. Tai biến mạch máu não được phân thành hai dạng chủ yếu: Nhồi máu não và xuất huyết não.

Cách phòng ngừa tai biến mạch máu não 

Tai biến mạch máu não có thể để lại những di chứng khiến người bệnh phải phụ thuộc hoàn toàn vào người thân trong sinh hoạt hằng ngày, vì vậy việc phòng ngừa là hết sức cần thiết. Dưới đây là một số cách phòng ngừa tai biến mạch máu não:

Kiểm soát huyết áp

Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ hàng đầu của tai biến mạch máu não. Để duy trì huyết áp ở mức lý tưởng dưới 135/85 mmHg, cần hạn chế lượng muối nạp vào cơ thể, không quá 1,5 g/ngày (tương đương khoảng 1/2 thìa cà phê). 

Nên tránh các thực phẩm giàu cholesterol như bánh mì kẹp thịt, phô mai, kem; tăng cường bổ sung rau và trái cây mỗi ngày, ăn 2 – 3 phần cá mỗi tuần. Ngoài ra, nên dùng thêm ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo và có thể sử dụng thuốc ổn định huyết áp theo hướng dẫn của bác sĩ.

Kiểm soát cân nặng

Giữ cân nặng ở mức hợp lý, tránh thừa cân và béo phì là một trong những cách phòng ngừa tai biến mạch máu não hiệu quả. 

Thừa cân, béo phì thường đi kèm với mức cholesterol xấu (LDL) cao, dễ gây tắc nghẽn động mạch và tăng nguy cơ đột quỵ. Vì vậy, cần theo dõi cân nặng thường xuyên, duy trì chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau xanh, hạn chế chất béo, đồ chiên rán, đồ ngọt,… Đồng thời, nên tập luyện đều đặn và vận động hằng ngày để đốt cháy calo dư thừa, giúp giữ cân nặng ở mức lý tưởng.

Kiểm soát bệnh đái tháo đường

Người mắc đái tháo đường cần theo dõi và giữ chỉ số đường huyết ổn định theo hướng dẫn của bác sĩ. Nên áp dụng chế độ ăn uống hợp lý, tập luyện thể dục và sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định để phòng biến chứng.

Không hút thuốc lá

Nhiều nghiên cứu cho thấy hút thuốc lá làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não. Người hút trên 1 bao mỗi ngày có nguy cơ đột quỵ cao gấp 4 lần so với bình thường, hút ít hơn vẫn có nguy cơ cao gấp đôi. Khói thuốc chứa nhiều hóa chất độc hại, gây thay đổi bất lợi cho mạch máu não. Ngay sau khi hút thuốc, tốc độ máu lưu thông qua não thay đổi nhanh chóng, ảnh hưởng tiêu cực đến não bộ. 

Hút thuốc thường xuyên còn khiến mạch máu dễ tắc nghẽn, hình thành cục máu đông, thay đổi nhịp tim và chức năng tim, từ đó làm tăng khả năng bị tai biến.

Hạn chế sử dụng rượu bia

Uống rượu bia thường xuyên, đặc biệt với nồng độ cao, làm tăng nguy cơ đột quỵ. Không nên lạm dụng rượu bia, có thể dùng rượu vang đỏ khoảng 1 ly nhỏ mỗi ngày để giảm nguy cơ.

Tập thể dục thường xuyên

Tập luyện đều đặn giúp giảm nguy cơ tai biến mạch máu não bằng cách cải thiện khả năng vận chuyển và sử dụng oxy, tăng tuần hoàn máu, giảm huyết áp và hạn chế tắc nghẽn động mạch. Hoạt động thể chất cũng hỗ trợ giảm cân, kiểm soát lượng đường huyết, từ đó hạn chế thừa cân, béo phì và bệnh tiểu đường. Tập thể dục còn giúp giảm căng thẳng, nâng cao sức khỏe tinh thần và tăng cường hệ miễn dịch.

Các dấu hiệu nhận biết sớm tai biến mạch máu não

Phát hiện sớm tai biến mạch máu não giúp can thiệp kịp thời, giảm di chứng và tăng khả năng sống sót. Ngoài các biểu hiện như đau đầu, rối loạn ý thức, hãy ghi nhớ các dấu hiệu F.A.S.T xuất hiện đột ngột cảnh báo nguy cơ đột quỵ:

• Face (Liệt mặt): Miệng lệch, nếp nhăn mũi – má mờ.
• Arm (Yếu tay/chân): Khó cầm nắm, không nâng được tay hoặc đi lại khó khăn.
• Speech (Rối loạn ngôn ngữ): Nói ngọng, nói khó hoặc không nói được.
• Time (Thời gian): Nếu xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu trên, cần gọi cấp cứu ngay và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế trong thời gian sớm nhất để tận dụng “thời gian vàng” điều trị.

Trên đây là những cách phòng ngừa tai biến mạch máu não đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao nếu duy trì thường xuyên. Về cơ bản, phòng ngừa đột quỵ bắt đầu từ việc hình thành thói quen sống khoa học, kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Đồng thời, đừng quên khám sức khỏe định kỳ và thực hiện tầm soát đột quỵ để phát hiện sớm bất thường, giảm thiểu nguy cơ xảy ra biến cố.

Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, chất lượng với đầy đủ các loại vắc xin cho trẻ em và người lớn. Đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại cùng quy trình tiêm chuẩn y khoa giúp khách hàng yên tâm tuyệt đối. Đặt lịch hẹn nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và được nhắc lịch tiêm đúng hạn. Hãy đến Long Châu để bảo vệ sức khỏe bạn và gia đình ngay hôm nay.