Tiêu chảy cấp là một trong những tình trạng sức khỏe thường xuyên xuất hiện ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn bé đang hoàn thiện hệ miễn dịch và thích nghi với môi trường xung quanh. Nếu không được chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể gây mất nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Chính vì vậy, việc xây dựng một kế hoạch chăm sóc cụ thể, bài bản là điều vô cùng cần thiết. Trong bài viết này, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ chia sẻ cách lập kế hoạch chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp đơn giản và hiệu quả.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp
Trước khi tìm hiểu cách lập kế hoạch chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp thì chúng ta hãy tìm hiểu dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp là gì nhé! Tình trạng tiêu chảy ở trẻ em thường khởi phát với những cơn đau bụng dữ dội, sau đó là hiện tượng đi ngoài nhiều lần trong ngày với phân lỏng và chứa nhiều nước. Màu sắc phân có thể thay đổi, từ vàng nhạt, lốm đốm như hoa cà, hoa cải, đến màu trắng đục như nước vo gạo. Phân thường có mùi chua hoặc tanh, có thể lẫn nhầy, máu hoặc mủ. Trong một số trường hợp, trẻ không kiểm soát được nhu động ruột, dẫn đến tình trạng đi tiêu không tự chủ, gây tràn ra quần.
Bên cạnh đó, trẻ bị tiêu chảy thường xuất hiện thêm nhiều triệu chứng khác như:
- Sốt: Có thể chỉ sốt nhẹ nhưng cũng có trường hợp sốt cao liên tục.
- Nôn ói: Một số trẻ nôn ít, một số khác nôn nhiều lần trong ngày, chất nôn có thể chỉ là nước hoặc kèm theo thức ăn chưa tiêu hóa.
- Chán ăn, đầy bụng: Trẻ ăn kém đi, bụng có cảm giác căng tức, có thể liên quan đến tình trạng thiếu hụt kali hoặc co thắt ruột.
- Sụt cân nhanh: Do mất nước và giảm hấp thu dinh dưỡng.
- Dấu hiệu mất nước: Trẻ khát nước liên tục, môi và miệng khô, nước tiểu ít, mắt trũng, da nhăn nheo, đây là những dấu hiệu cần đặc biệt theo dõi.
Việc phát hiện sớm các biểu hiện này đóng vai trò quan trọng trong quá trình chăm sóc và điều trị kịp thời cho trẻ.

Cách lập kế hoạch chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp mà ba mẹ nên biết
Khi trẻ nhỏ gặp phải tình trạng tiêu chảy cấp, việc thiết lập một kế hoạch chăm sóc bài bản và khoa học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ nhanh chóng phục hồi và duy trì sức khỏe ổn định. Tiêu chảy không chỉ khiến trẻ mất nước và chất điện giải mà còn tiềm ẩn nguy cơ suy dinh dưỡng nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách. Vì vậy, cha mẹ và người chăm sóc nên nắm rõ cách lập kế hoạch chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp dưới đây:
Bổ sung nước và điện giải đầy đủ
Đây là bước ưu tiên hàng đầu trong quá trình chăm sóc trẻ tiêu chảy. Do tình trạng đi ngoài liên tục khiến cơ thể trẻ nhanh chóng bị mất nước, việc bù nước kịp thời là yếu tố sống còn. Dung dịch bù nước và điện giải như Oresol (ORS) theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới là lựa chọn an toàn và hiệu quả để phục hồi thể trạng cho trẻ.
Lựa chọn chế độ ăn hợp lý
Khi tình trạng nôn ói hoặc đi ngoài giảm dần, trẻ có thể ăn uống trở lại với những thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo loãng, bột gạo rang hoặc hoa quả chín như chuối, táo. Cần tránh cho trẻ ăn đồ cay, thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ hoặc thực phẩm khó tiêu vì có thể khiến tiêu chảy kéo dài hơn.

Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh
Giữ gìn vệ sinh là yếu tố then chốt để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng và lây lan bệnh. Trẻ cần được vệ sinh cơ thể sạch sẽ mỗi ngày, đặc biệt là sau khi đi tiêu. Người chăm sóc nên rửa tay với xà phòng trước khi chế biến đồ ăn và sau khi thay tã, dọn vệ sinh cho trẻ.
Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ
Cha mẹ nên quan sát kỹ các biểu hiện như tần suất đi ngoài, màu sắc phân, lượng nước tiểu và trạng thái tinh thần của trẻ. Nếu trẻ có biểu hiện bất thường như li bì, sốt cao, mắt trũng, da khô hoặc tiêu chảy kéo dài trên 3 ngày, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Dùng thuốc theo hướng dẫn y tế
Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống thuốc chống tiêu chảy, thuốc kháng sinh hay thuốc cầm nôn khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Việc sử dụng sai thuốc có thể khiến bệnh trở nặng hoặc gây tác dụng phụ nguy hiểm.
Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
Nếu tình trạng bệnh của trẻ không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng như nôn liên tục, mất nước nặng, sốt cao kéo dài, hãy đưa trẻ đến khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Một số phương pháp giúp phòng ngừa tiêu chảy cấp ở trẻ
Sau khi ba mẹ đã nắm rõ cách chăm sóc trẻ bị tiêu chảy cấp, bước tiếp theo không kém phần quan trọng là phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe lâu dài cho con. Dù các phương pháp điều trị hiện nay khá an toàn và hiệu quả, nhưng ngăn chặn bệnh ngay từ đầu luôn là lựa chọn tốt nhất.
- Giữ vệ sinh cá nhân: Tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi chơi đùa để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
- An toàn thực phẩm: Chỉ sử dụng thực phẩm sạch, nấu chín kỹ và bảo quản đúng cách. Tránh đồ sống, tái hoặc đã để lâu ngoài môi trường.
- Nguồn nước uống sạch: Cho trẻ uống nước đã đun sôi hoặc lọc kỹ. Tránh dùng nước chưa qua xử lý như nước giếng hay ao hồ.
- Giáo dục sức khỏe cho trẻ: Dạy trẻ cách giữ gìn vệ sinh cá nhân, ăn uống đúng cách và tránh thói quen đưa tay vào miệng.
- Dọn dẹp môi trường sống: Giữ nhà cửa, đồ chơi và vật dụng của trẻ luôn sạch sẽ, đặc biệt là khu vực nhà bếp và nhà vệ sinh.
- Theo dõi sức khỏe thường xuyên: Quan sát các dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý, tránh để bệnh chuyển biến nặng.
- Tiêm chủng đầy đủ: Đảm bảo trẻ được tiêm vắc xin phòng virus rota và các loại vắc xin cần thiết khác theo đúng lịch tiêm của Bộ Y tế.
Chăm sóc sức khỏe cho trẻ là hành trình dài, nhưng chỉ cần ba mẹ đồng hành đúng cách, con sẽ luôn lớn khôn trong sự an toàn và khỏe mạnh.

Việc lập kế hoạch chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp không cần phải phức tạp, quan trọng là ba mẹ hiểu đúng và thực hiện đúng cách. Từ việc bổ sung nước và điện giải, lựa chọn chế độ ăn phù hợp, đến việc giữ gìn vệ sinh và theo dõi sát sao sức khỏe của con, tất cả đều góp phần giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh được những biến chứng đáng tiếc. Ngoài ra, hãy luôn nhớ rằng, việc lập kế hoạch chăm sóc trẻ bị tiêu chảy không quá phức tạp, nhưng đòi hỏi sự kiên nhẫn, chú ý và hiểu đúng cách xử lý. Sự quan tâm đúng mức sẽ giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó chịu này một cách an toàn và nhanh chóng.
Một trong những cách phòng ngừa tiêu chảy cấp hiệu quả nhất chính là tiêm vắc xin phòng virus Rota. Vắc xin này giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc phải một trong những nguyên nhân chính gây tiêu chảy cấp ở trẻ em. Hãy đảm bảo trẻ được tiêm đầy đủ theo lịch tiêm chủng để giảm thiểu nguy cơ bệnh tật và bảo vệ sức khỏe của con yêu. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có các loại vắc xin thế hệ mới nhất từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới, toàn bộ vắc xin đều được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới, Tiêm chủng Long Châu cung cấp nhiều dịch vụ tiêm chủng linh hoạt theo yêu cầu của Quý khách: Tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, mua đặt giữ vắc xin theo yêu cầu, đặt giữ vắc xin online,...