Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ nên ăn gì?

Tiêu chảy là một trong những vấn đề tiêu hóa thường gặp ở trẻ sơ sinh, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và làm bé khó chịu. Trong giai đoạn này, bên cạnh việc theo dõi tình trạng của bé, chế độ ăn uống của mẹ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ bé hồi phục, đặc biệt với trẻ đang bú mẹ hoàn toàn. Vậy trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ nên ăn gì để giúp bé nhanh chóng cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ tiêu chảy kéo dài?

Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị tiêu chảy

Tiêu chảy là một trong những vấn đề tiêu hóa phổ biến ở trẻ sơ sinh, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng đi ngoài nhiều lần có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp và dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý.

Chế độ ăn uống của mẹ ảnh hưởng đến bé

Với trẻ sơ sinh đang bú mẹ hoàn toàn, chế độ ăn của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa của bé. Nếu mẹ ăn uống không khoa học, tiêu thụ nhiều thực phẩm khó tiêu, cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc đồ lên men như dưa muối, cà muối, bé có thể bị kích thích đường ruột, dẫn đến tiêu chảy.

Ngoài ra, các chất kích thích như rượu, bia, cà phê cũng có thể gây tác động tiêu cực đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ, khiến bé dễ bị rối loạn tiêu hóa và đi ngoài nhiều lần.

Nhiễm khuẩn từ môi trường xung quanh

Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn rất yếu, vì vậy bé dễ bị nhiễm khuẩn từ môi trường bên ngoài. Các tác nhân gây tiêu chảy có thể xâm nhập vào cơ thể bé thông qua:

Mút tay, ngậm đồ chơi không sạch: Đây là con đường phổ biến khiến vi khuẩn xâm nhập vào đường tiêu hóa của trẻ.

Sử dụng nguồn nước hoặc thực phẩm không đảm bảo: Nước uống, sữa hoặc thực phẩm chế biến chưa chín kỹ có thể chứa vi khuẩn gây hại.

Dụng cụ ăn uống không được vệ sinh đúng cách: Bình sữa, núm vú giả, thìa, bát của bé nếu không được tiệt trùng thường xuyên có thể trở thành nơi trú ngụ của vi khuẩn.

Dị ứng thực phẩm

Một số trẻ sơ sinh có cơ địa nhạy cảm, dễ bị dị ứng với thành phần trong sữa công thức, đặc biệt là đường lactose có trong sữa bò. Nếu bé có biểu hiện tiêu chảy kéo dài sau khi uống sữa công thức, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đổi sang loại sữa phù hợp hơn, chẳng hạn như sữa không chứa lactose.

Nhiễm ký sinh trùng hoặc rối loạn tiêu hóa

Trẻ có thể bị tiêu chảy do nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun, sán hoặc các loại vi khuẩn gây bệnh khác. Tình trạng này thường gặp hơn ở trẻ trên 6 tháng tuổi, khi bé bắt đầu ăn dặm và tiếp xúc nhiều hơn với môi trường bên ngoài.

Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến rối loạn tiêu hóa, mất cân bằng vi khuẩn đường ruột cũng có thể là nguyên nhân khiến bé bị đi ngoài thường xuyên.

Dấu hiệu nguy hiểm cần đưa trẻ đi khám ngay

Nếu trẻ bị tiêu chảy nhẹ nhưng vẫn bú mẹ tốt, chơi đùa bình thường thì cha mẹ có thể theo dõi tại nhà và bù nước đầy đủ. Tuy nhiên, nếu bé có các dấu hiệu dưới đây, cần đưa đến bệnh viện ngay lập tức:

• Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng liên tục.

• Mắt lờ đờ, mệt mỏi, ngủ li bì.

• Tay chân lạnh, thở nhanh, môi lưỡi khô là dấu hiệu mất nước nghiêm trọng.

• Sốt cao, nôn trớ liên tục, không chịu bú.

Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh có thể nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, cha mẹ cần theo dõi sát tình trạng của bé, giữ vệ sinh sạch sẽ và có biện pháp phòng ngừa để giúp bé luôn khỏe mạnh.

Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ nên ăn gì?

Khi trẻ bị tiêu chảy, ngoài việc bổ sung nước và điện giải theo hướng dẫn của bác sĩ, chế độ dinh dưỡng của mẹ cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của bé. Một chế độ ăn uống hợp lý không chỉ giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy mà còn tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ tái phát bệnh.

Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng

Mẹ đang cho con bú cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu để đảm bảo chất lượng sữa, cung cấp đủ năng lượng và kháng thể giúp bé chống lại bệnh tật. Một chế độ ăn cân bằng với thực phẩm giàu vitamin, chất xơ và khoáng chất sẽ hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ, giúp phân đặc hơn và giảm tình trạng tiêu chảy.

Một số thực phẩm mẹ nên ưu tiên:

• Gạo, bánh mì, táo, chuối: Đây là những thực phẩm dễ tiêu hóa, ít đạm, ít béo, giúp giảm kích thích hệ tiêu hóa của trẻ. Đặc biệt, chuối chứa nhiều kali, một khoáng chất quan trọng giúp bù đắp lượng điện giải bị mất khi bé đi ngoài.

• Nước lọc, sinh tố trái cây: Mẹ nên uống nhiều nước, có thể thay thế bằng sinh tố trái cây tươi để bổ sung vitamin và khoáng chất, giúp tăng chất lượng sữa và cung cấp kháng thể tự nhiên cho bé.

Lựa chọn các loại thịt phù hợp

Khi bé bị tiêu chảy, mẹ nên tránh các món ăn nhiều dầu mỡ, khó tiêu. Thay vào đó, hãy chọn các loại thịt nạc như thịt bò, thịt gà, thịt lợn nạc và trứng để đảm bảo cung cấp đủ protein mà không làm nặng thêm hệ tiêu hóa của trẻ.

Nguyên tắc lựa chọn thịt cho mẹ sau sinh:

• Ưu tiên thực phẩm tươi sạch: Mẹ nên chọn thịt tươi ngon, không chứa chất bảo quản hay phẩm màu.

• Tránh thực phẩm chế biến sẵn: Thịt hộp, xúc xích, đồ ăn nhanh thường chứa nhiều phụ gia không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé.

• Chế biến hợp vệ sinh: Các loại thịt nên được rửa sạch và nấu chín kỹ, tránh các món tái sống như thịt tái, gỏi, hoặc thực phẩm đông lạnh có thể chứa vi khuẩn gây hại.

Uống đủ nước

Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, việc uống đủ nước là điều quan trọng giúp duy trì nguồn sữa mẹ và hỗ trợ quá trình hồi phục của bé. Mẹ cần cho bé bú thường xuyên để cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng giúp bé mau khỏi bệnh.

Mẹ cũng cần bổ sung ít nhất 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày, có thể là nước lọc, nước dừa, nước ép trái cây hoặc các loại nước giàu khoáng chất để giúp cân bằng điện giải, giữ cho cơ thể khỏe mạnh và tăng cường chất lượng sữa.

Chế độ dinh dưỡng của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ, đặc biệt khi bé đang bị tiêu chảy. Một thực đơn khoa học với thực phẩm tươi sạch, giàu vitamin và khoáng chất sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy tái phát. Hãy kết hợp chế độ ăn hợp lý với việc cho bé bú thường xuyên để đảm bảo bé nhận đủ dưỡng chất và kháng thể cần thiết.

Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy nên ăn gì?

Khi trẻ bị tiêu chảy, bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn của mẹ (nếu bé còn bú mẹ), cha mẹ cũng cần đặc biệt quan tâm đến dinh dưỡng của bé để giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục, tăng cường sức đề kháng và ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy kéo dài.

Dinh dưỡng cho trẻ bú mẹ

Đối với trẻ đang bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên tiếp tục cho bé bú thường xuyên hơn để cung cấp đủ nước, chất dinh dưỡng và kháng thể cần thiết. Sữa mẹ không chỉ giúp bù nước mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa của bé hoạt động tốt hơn.

• Mẹ có thể chia nhỏ số lần bú, đảm bảo bé bú nhiều lần trong ngày để tránh mất nước.

• Nếu bé có dấu hiệu mệt mỏi, bỏ bú, mẹ có thể vắt sữa và đút thìa để bé dễ hấp thụ hơn.

• Bản thân mẹ cũng cần duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ để đảm bảo chất lượng sữa.

Dinh dưỡng cho trẻ uống sữa công thức

Với những bé đang uống sữa công thức, mẹ cần lưu ý:

• Chọn sữa không chứa lactose (lactose-free) vì trẻ bị tiêu chảy có thể tạm thời không dung nạp được đường lactose trong sữa bò.

• Nếu có dấu hiệu không hợp sữa, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để đổi sang loại sữa phù hợp.

• Pha sữa đúng tỷ lệ theo hướng dẫn của nhà sản xuất, tránh pha quá đặc hoặc quá loãng vì có thể làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé.

Dinh dưỡng cho trẻ ăn dặm

Với trẻ đã bước vào giai đoạn ăn dặm, chế độ ăn cần được điều chỉnh để hỗ trợ tiêu hóa và cung cấp đủ dưỡng chất:

• Tăng cường uống nước: Cho bé uống nhiều nước lọc, nước dừa, nước canh rau củ hoặc sinh tố trái cây để bù lại lượng nước đã mất do tiêu chảy.

• Bổ sung trái cây dễ tiêu hóa: Các loại trái cây như chuối, cam, xoài, đu đủ rất tốt cho bé, giúp cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết. Chuối đặc biệt có nhiều kali giúp bù điện giải, giảm tình trạng mất nước.

• Chế biến cháo/bột đầy đủ dinh dưỡng: Cháo hoặc bột của bé nên được nấu mềm, dễ tiêu hóa, kết hợp đa dạng thực phẩm như gạo, khoai, thịt nạc, rau xanh để giúp bé hấp thu tốt hơn.

Đảm bảo an toàn thực phẩm:

• Các món ăn cần được nấu chín kỹ, tránh thực phẩm sống hoặc tái.

• Lựa chọn nguyên liệu tươi sạch, có nguồn gốc rõ ràng.

• Thực phẩm ăn dặm bảo quản trong tủ lạnh cần đậy kín để tránh nhiễm khuẩn.

Nếu trẻ bị tiêu chảy nhưng vẫn ăn uống, chơi đùa bình thường thì cha mẹ có thể chăm sóc bé tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu trẻ có các dấu hiệu sau, cần đưa bé đi khám ngay:

• Đi ngoài nhiều lần trong ngày kèm theo sốt cao, mệt lả, ngủ li bì.

• Nôn trớ liên tục, không chịu ăn uống, bỏ bú.

• Quấy khóc kéo dài, da nhợt nhạt, mắt trũng sâu là các dấu hiệu mất nước nặng.

Ba mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tiêu chảy cho trẻ tại nhà mà không có chỉ định của bác sĩ, vì một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé.

Tiêu chảy là một trong những bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như mất nước, suy dinh dưỡng, và thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Việc tiêm vắc xin phòng tiêu chảy là một biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Hiện nay tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin phòng tiêu chảy cấp do Rotavirus được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi phòng viêm dạ dày - ruột do Rotavirus tuýp huyết thanh G1 và không phải G1. Việc tiêm vắc xin giúp giảm đáng kể tỉ lệ mắc bệnh tiêu chảy, cũng như hạn chế các biến chứng nguy hiểm do tiêu chảy gây ra. Hãy đến với Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được tiêm phòng an toàn và hiệu quả!