Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

 Sức khỏe hô hấp luôn là mối quan tâm hàng đầu trong bối cảnh môi trường ngày càng ô nhiễm và thói quen hút thuốc vẫn còn phổ biến. Ung thư phổi không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi hay người hút thuốc lá, mà đang có xu hướng trẻ hóa và xuất hiện ở nhiều đối tượng khác nhau. Với mong muốn phát hiện bệnh sớm, nhiều người tìm đến các phương pháp kiểm tra tại nhà như một giải pháp tiện lợi, chủ động. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách thức, độ chính xác và rủi ro tiềm ẩn từ việc xét nghiệm tại nhà. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà và những điều cần lưu ý khi lựa chọn.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Ngày nay, y học hiện đại đã có nhiều bước tiến trong việc sàng lọc và phát hiện sớm ung thư, trong đó có ung thư phổi, một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm hàng đầu. Cùng với đó, một số phương pháp xét nghiệm ung thư tại nhà cũng đã được nghiên cứu và phát triển nhằm hỗ trợ người dân phát hiện sớm bệnh lý này. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa khuyến nghị sử dụng phổ biến các phương pháp kiểm tra ung thư phổi tại nhà, bởi chúng vẫn đang trong quá trình thử nghiệm và chưa đạt độ chính xác cao như các phương pháp chuyên sâu tại bệnh viện.

Hiện nay, một trong những phương pháp được chú ý là xét nghiệm đa ung thư (MCED), tiêu biểu như xét nghiệm Galleri. Đây là một loại xét nghiệm sinh thiết lỏng có khả năng phân tích mẫu máu để phát hiện dấu hiệu của hơn 50 loại ung thư, bao gồm cả ung thư phổi. Đặc biệt, xét nghiệm này không chỉ tìm kiếm dấu hiệu ung thư, mà còn có thể giúp xác định vị trí tiềm năng của tế bào ung thư trong cơ thể. Mặc dù kết quả ban đầu rất hứa hẹn, nhưng Galleri vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu lâm sàng, và chưa được sử dụng rộng rãi như một phương pháp chẩn đoán chính thức.

Người dùng có thể đặt mua bộ xét nghiệm này trực tuyến, tuy nhiên vẫn cần đến cơ sở y tế để lấy mẫu máu. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các bước kiểm tra chuyên sâu hơn, chẳng hạn như chụp CT ngực, một phương pháp tầm soát được chứng minh là hiệu quả trong phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn sớm.

Một điểm đáng lưu ý là chi phí cho các xét nghiệm như Galleri hiện nay còn khá cao, không phải ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận. Do đó, nếu bạn có các yếu tố nguy cơ cao (như hút thuốc lá lâu năm, tiếp xúc với hóa chất độc hại...), tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tầm soát bằng các phương pháp chuẩn y khoa, thay vì phụ thuộc vào các công cụ tại nhà chưa được kiểm chứng hoàn toàn.

Những hạn chế khi tự sử dụng cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Việc kiểm tra ung thư phổi tại nhà ngày càng trở nên phổ biến nhờ vào tính tiện lợi và khả năng phát hiện sớm bệnh. Với các bộ xét nghiệm hiện đại, người dùng có thể chủ động theo dõi sức khỏe mà không cần đến bệnh viện ngay từ đầu. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích đó, hình thức kiểm tra này vẫn tồn tại nhiều hạn chế quan trọng mà người dùng cần nhận thức rõ trước khi lựa chọn.

Trước tiên, phần lớn các bộ xét nghiệm ung thư phổi tại nhà hiện nay, bao gồm xét nghiệm đa ung thư (MCED) như Galleri vẫn chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức phê duyệt. Điều này đồng nghĩa với việc các phương pháp này chưa được xác nhận về độ chính xác và tính hiệu quả trong môi trường sử dụng thực tế.

Một trong những rủi ro phổ biến nhất là kết quả dương tính giả, tức là kết quả xét nghiệm cho thấy có dấu hiệu ung thư, nhưng thực tế người bệnh lại hoàn toàn khỏe mạnh. Điều này có thể khiến người dùng hoang mang, lo lắng không cần thiết và dẫn đến việc thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu khác như sinh thiết, chụp CT liều cao,… Những xét nghiệm này không chỉ tốn kém mà còn tiềm ẩn nguy cơ tác dụng phụ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Theo một nghiên cứu được công bố năm 2021, trong số những người có kết quả xét nghiệm dương tính bằng phương pháp MCED, chỉ có khoảng 44,4% thực sự mắc ung thư. Điều này cho thấy tỷ lệ sai số vẫn còn tương đối cao, đặt ra nghi vấn về tính chính xác khi sử dụng rộng rãi ngoài môi trường nghiên cứu.

Bên cạnh đó, các xét nghiệm tại nhà thường không đủ khả năng xác định chính xác loại ung thư, giai đoạn bệnh hay mức độ xâm lấn. Trong khi đó, việc chẩn đoán chính xác là yếu tố quyết định đến phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

Tóm lại, dù việc kiểm tra ung thư phổi tại nhà có thể là một công cụ hỗ trợ ban đầu, nhưng vẫn không thể thay thế hoàn toàn vai trò của các bác sĩ và các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu tại cơ sở y tế. Việc thăm khám định kỳ, đặc biệt với những người có nguy cơ cao, vẫn là cách an toàn và hiệu quả nhất để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Quy trình chẩn đoán ung thư phổi chuẩn y khoa

Trong khi các bộ xét nghiệm tại nhà mang lại sự tiện lợi nhất định, thì việc chẩn đoán ung thư phổi tại bệnh viện vẫn là phương pháp được các chuyên gia y tế khuyến khích và đánh giá cao nhất. Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ áp dụng một quy trình chẩn đoán toàn diện với nhiều bước khác nhau để đảm bảo kết quả chính xác, từ đó giúp phát hiện bệnh sớm và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Khai thác triệu chứng và tiền sử bệnh

Quá trình chẩn đoán ung thư phổi thường bắt đầu bằng việc bác sĩ hỏi chi tiết về lịch sử bệnh lý, thói quen sinh hoạt, đặc biệt là tiền sử hút thuốc lá và các triệu chứng bất thường mà bệnh nhân đang gặp phải. Những biểu hiện điển hình của ung thư phổi bao gồm:

• Ho kéo dài, ho có đờm hoặc ho ra máu.
• Đau tức ngực, khó thở.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Đổ mồ hôi ban đêm hoặc mệt mỏi kéo dài.

Với các trường hợp người bệnh trong độ tuổi từ 50 đến 80 tuổi, có tiền sử hút thuốc lá nhiều năm, kể cả đã ngưng hút trong vòng 15 năm trở lại, bác sĩ có thể chỉ định tầm soát ung thư phổi ngay cả khi chưa xuất hiện triệu chứng rõ ràng.

Chẩn đoán hình ảnh

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh là bước tiếp theo trong quy trình sàng lọc ung thư phổi. Trong đó, chụp CT liều thấp (LDCT) được xem là tiêu chuẩn vàng để phát hiện sớm các khối u nhỏ trong phổi mà chụp X-quang thông thường có thể bỏ sót. Bên cạnh đó, các phương pháp hình ảnh bổ sung như:

• Chụp X-quang phổi.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI).
• PET/CT scan (chụp cắt lớp phát xạ positron).

Xét nghiệm và sinh thiết

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chọc dò màng phổi để lấy mẫu dịch từ khoang màng phổi, khu vực giữa các xương sườn nhằm kiểm tra sự hiện diện của tế bào ung thư. Nếu nghi ngờ có khối u, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết để lấy mẫu mô và gửi đến phòng xét nghiệm.

Ngoài ra, xét nghiệm di truyền cũng đóng vai trò quan trọng nếu người bệnh được chẩn đoán mắc ung thư. Phân tích các đột biến gen có thể giúp bác sĩ lựa chọn phác đồ điều trị trúng đích, mang lại hiệu quả cao và giảm tác dụng phụ.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà. Mặc dù kiểm tra ung thư phổi tại nhà có thể giúp tăng sự chủ động trong chăm sóc sức khỏe, nhưng việc thăm khám tại bệnh viện vẫn là cần thiết để đảm bảo độ chính xác. Bằng việc kết hợp khám lâm sàng, xét nghiệm hình ảnh, sinh thiết và phân tích di truyền, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán rõ ràng và hướng điều trị cá nhân hóa cho từng bệnh nhân.