Các bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, ở nữ giới, trung bình phải sau 7 - 10 năm mới xuất hiện triệu chứng rõ ràng. Những năm gần đây, tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch ở nam giới đang dần giảm xuống, nhưng ở phụ nữ thì chưa có sự cải thiện đáng kể. Trong số đó, nhồi máu cơ tim là một biến cố tim mạch cấp tính đặc biệt nguy hiểm, cần được nhận biết sớm để phòng ngừa biến chứng. Việc tìm hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ cùng các biện pháp điều trị và phòng ngừa hiện nay có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch cho phái nữ.
Các dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ
Cơn nhồi máu cơ tim ở nữ giới có thể xảy ra bất cứ lúc nào và dễ dẫn đến tử vong đột ngột nếu không được can thiệp kịp thời. Một số dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ mà bạn cần lưu ý gồm:
Đau lan từ cổ, hàm, có thể tỏa ra lưng hoặc bụng
Trong cơn nhồi máu cơ tim cấp, người bệnh có thể cảm nhận đau ở hàm do sự dẫn truyền của hệ thần kinh. Cơn đau thường không liên tục, tăng nặng hơn khi gắng sức và có thể kéo dài trên 20 phút. Sau đó, cảm giác đau có xu hướng lan sang cổ, vai trái, lưng, bụng hoặc cả cánh tay bên trái.
Đau tức vùng ngực
Đau tức vùng ngực là dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ điển hình nhất. Người bệnh có cảm giác thắt nghẹt, nặng như có vật đè ép lên ngực. Thông thường, cơn đau xuất hiện ở giữa ngực hoặc vùng tim bên trái, có thể kéo dài từ vài phút đến 10 - 30 phút, tùy mức độ.
Cơn đau ngực không phải lúc nào cũng bộc phát đột ngột, đôi khi âm ỉ, xuất hiện rồi giảm dần trong nhiều tuần và dễ bị nhầm với chứng rối loạn tiêu hóa. Nếu tình trạng đau ngực đi kèm buồn nôn mà không liên quan đến bữa ăn hay khó tiêu, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám.

Buồn nôn hoặc nôn - triệu chứng thường gặp ở nữ
Nhiều phụ nữ khi bị nhồi máu cơ tim sẽ có cảm giác buồn nôn, muốn nôn sạch thức ăn trong dạ dày. Mặc dù dấu hiệu này thường liên quan đến các bệnh lý tiêu hóa, song trong một số trường hợp, nó lại là hệ quả của cơn nhồi máu cơ tim.
Khó thở, hụt hơi
Phụ nữ gặp cơn nhồi máu cơ tim thường có cảm giác khó thở khi nằm, tình trạng này giảm bớt khi ngồi thẳng người. Cơn khó thở có thể xuất hiện ngay cả khi không gắng sức, đi kèm cảm giác nặng nề, mệt mỏi hoặc đau tức ngực.
Cảm giác mệt mỏi trước khi xảy ra cơn nhồi máu cơ tim
Ở phụ nữ, trước khi xuất hiện cơn nhồi máu cơ tim, cơ thể thường rơi vào trạng thái mệt mỏi toàn diện, kiệt sức. Nếu cảm thấy không còn đủ năng lượng để thực hiện các sinh hoạt thường ngày, đó có thể là dấu hiệu máu không được bơm kịp thời và đầy đủ đến tim.
Suy nhược cơ thể
Người bệnh có thể bị suy nhược rõ rệt, đi kèm cảm giác run rẩy. Triệu chứng này thường song hành với chóng mặt, căng thẳng, lo âu và trong một số trường hợp có thể dẫn tới ngất.
Rối loạn giấc ngủ
Khoảng hơn 50% phụ nữ ghi nhận tình trạng rối loạn giấc ngủ vài tuần trước khi cơn nhồi máu cơ tim diễn ra. Các biểu hiện thường gặp là khó ngủ, dễ thức giấc giữa đêm, ngủ không sâu giấc dẫn đến mệt mỏi kéo dài. Thiếu ngủ mạn tính làm giảm khả năng đáp ứng insulin, đồng thời làm tăng huyết áp - yếu tố nguy cơ gây nhồi máu cơ tim.
Đổ mồ hôi lạnh
Khi hệ thần kinh giao cảm hoạt động mạnh, cơ thể tiết ra adrenaline và noradrenaline, làm tim đập nhanh, huyết áp tăng và kích thích tuyến mồ hôi hoạt động quá mức, gây ra hiện tượng toát mồ hôi lạnh.
Nếu mồ hôi lạnh xuất hiện kèm theo đau ngực, buồn nôn hoặc khó thở thì đây là cảnh báo nhồi máu cơ tim và cần cấp cứu ngay.
Choáng váng, chóng mặt
Triệu chứng này thường do não không nhận đủ máu từ tim, khiến người bệnh cảm thấy chao đảo, mất thăng bằng. Biểu hiện có thể kèm đổ mồ hôi lạnh và khó thở, thậm chí tiến triển thành ngất.

Ngất xỉu
Ngất là tình trạng mất ý thức tạm thời và thường hồi phục sau vài phút. Khi ngất, người bệnh có thể ngã quỵ, bất tỉnh, nhưng sau đó tỉnh lại. Đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhồi máu cơ tim.
Biểu hiện nhồi máu cơ tim ở phụ nữ sau mãn kinh
Sau mãn kinh, sự suy giảm hormone estrogen làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Một số triệu chứng thường thấy ở nhóm phụ nữ này bao gồm:
- Nhịp tim nhanh hoặc loạn nhịp.
- Ra nhiều mồ hôi.
- Đau, thắt ngực.
- Cảm giác khó chịu hoặc đau vùng lưng, cánh tay, cổ và thượng vị.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây nhồi máu cơ tim ở phụ nữ
Ở nữ giới, nhồi máu cơ tim có thể hình thành từ nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau, bao gồm:
- Tuổi tác: Phụ nữ trên 55 tuổi có khả năng mắc nhồi máu cơ tim cao hơn, chủ yếu do bước vào giai đoạn tiền mãn kinh hoặc đã mãn kinh, khi nồng độ hormone bảo vệ tim mạch suy giảm.
- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có nam giới bị nhồi máu cơ tim trước 55 tuổi hoặc nữ giới trước 65 tuổi, nguy cơ mắc bệnh tim của bạn cũng tăng lên đáng kể.
- Tình trạng sức khỏe: Huyết áp cao và rối loạn mỡ máu là hai nguyên nhân phổ biến làm tăng khả năng xuất hiện nhồi máu cơ tim ở cả nam lẫn nữ.
- Các bệnh lý đi kèm: Thừa cân - béo phì, đái tháo đường hay rối loạn miễn dịch đều là yếu tố nguy cơ. Riêng ở phụ nữ, những bệnh đặc thù như hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung hoặc tiền sử tiền sản giật trong thai kỳ cũng góp phần làm tăng nguy cơ tim mạch.
- Lối sống: Hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích (như amphetamine, cocaine), ăn uống thiếu lành mạnh (nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ), ít vận động và căng thẳng kéo dài đều là các yếu tố nguy cơ làm tim dễ bị tổn thương, dẫn tới nhồi máu cơ tim.

Các biện pháp phòng ngừa nhồi máu cơ tim ở phụ nữ
Để giảm thiểu nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim, phụ nữ có thể áp dụng những biện pháp sau:
Ăn uống khoa học, lành mạnh
Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đồng thời bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. Nhóm thực phẩm này cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết. Chất xơ giúp kiểm soát cholesterol và đường huyết, còn vitamin và khoáng chất góp phần bảo vệ chức năng tim mạch, giảm tình trạng viêm.
Tập luyện thể dục thường xuyên
Hoạt động thể chất đều đặn mỗi ngày giúp tăng cường lưu thông máu, cải thiện khả năng sử dụng oxy của cơ thể. Điều này không chỉ làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể.

Kiểm soát căng thẳng và áp lực
Stress kéo dài là một yếu tố gây hại cho tim mạch. Việc áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc kỹ thuật thở sâu sẽ giúp ổn định nhịp tim, giảm huyết áp và hạn chế gánh nặng cho tim.
Tránh thuốc lá và hạn chế đồ uống có cồn
Hút thuốc và lạm dụng rượu bia là những tác nhân chính làm tăng nguy cơ bệnh tim. Ngừng hút thuốc và uống rượu có chừng mực sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch.
Duy trì cân nặng hợp lý
Thừa cân, béo phì khiến tim phải hoạt động quá sức. Giữ cân nặng ở mức phù hợp sẽ giúp giảm gánh nặng cho tim, đồng thời hỗ trợ kiểm soát huyết áp, lượng cholesterol và đường huyết tốt hơn.
Tóm lại, nhồi máu cơ tim là một trong những biến cố tim mạch nguy hiểm hàng đầu, có thể xảy ra âm thầm nhưng hậu quả lại nghiêm trọng, đặc biệt ở nữ giới. Việc trang bị kiến thức về nguyên nhân, dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ cũng như các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp mỗi người chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời chính là chìa khóa quan trọng để giảm thiểu biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ.