Biến chứng cúm B: Nguy cơ không thể xem nhẹ

Biến chứng cúm B có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu người bệnh chủ quan hoặc điều trị sai cách. Dù cúm B thường được xem là bệnh lý hô hấp lành tính, nhưng trên thực tế, virus cúm B có khả năng tấn công mạnh mẽ vào hệ miễn dịch, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm cơ tim hay thậm chí suy hô hấp cấp. Bài viết dưới đây Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về bệnh lý này.

Tổng quan về cúm B

Virus cúm được chia thành ba loại chính: A, B và C. Trong đó, cúm A và cúm B thường gây bệnh ở người. Cúm B có thể xuất hiện quanh năm, nhưng thường bùng phát mạnh vào mùa lạnh. Người mắc cúm B thường có các triệu chứng như: Sốt cao, ho, sổ mũi, đau họng, đau đầu, đau nhức cơ, mệt mỏi và chán ăn. Thông thường, nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ khỏi sau 5 – 10 ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, cúm B có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người già và người mắc bệnh mạn tính.

Tại Việt Nam, xu hướng lưu hành của cúm B cũng có nhiều thay đổi so với trước. Tỷ lệ mắc bệnh đang tăng nhanh, khả năng lây lan mạnh hơn và tập trung chủ yếu ở nhóm trẻ lớn và người trưởng thành. Nếu trước đây cúm B chỉ được xem là một dạng cúm mùa nhẹ, thì hiện nay các triệu chứng của bệnh nhân cúm B đã trở nên nặng và dai dẳng hơn, cho thấy mức độ nguy hiểm ngày càng gia tăng của loại virus này.

Các biến chứng cúm B thường gặp

Bệnh cúm nói chung nếu không được điều trị đúng cách sẽ gây ra các biến chứng sau:

• Viêm phổi: Đây là biến chứng cúm B phổ biến và nguy hiểm nhất. Triệu chứng bao gồm: Ho nhiều, khó thở, đau ngực, sốt cao kéo dài, người mệt mỏi, thở gấp, tím tái. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm phổi nặng có thể dẫn tới suy hô hấp và tử vong.
• Viêm phế quản và viêm đường hô hấp dưới: Virus cúm B có thể lan xuống các phế quản, gây viêm và phù nề, làm tắc nghẽn đường thở. Người bệnh thường ho khan, khó thở, cảm giác nặng ngực. Với người có bệnh phổi mạn tính, tình trạng này dễ dẫn đến đợt cấp nguy hiểm.
• Viêm tai giữa và viêm xoang: Ở trẻ em, cúm B có thể dẫn đến viêm tai giữa với biểu hiện đau tai, sốt cao, giảm thính lực tạm thời. Ngoài ra, virus còn gây viêm xoang, làm tắc nghẽn mũi, đau nhức vùng mặt, chảy dịch mũi kéo dài. Nếu không được chữa trị, các biến chứng này có thể lan đến tai trong hoặc mắt.
• Biến chứng thần kinh: Một trong những biến chứng cúm B nguy hiểm nhất là tổn thương hệ thần kinh. Virus cúm có thể gây viêm màng não, viêm não, hoặc hội chứng Guillain–Barré (liệt thần kinh ngoại biên). Biểu hiện bao gồm: Co giật, lú lẫn, yếu liệt tay chân, mất ý thức. Đây là tình trạng cấp cứu cần được điều trị tại bệnh viện.
• Suy hô hấp và suy đa cơ quan: Ở các trường hợp nặng, người bệnh có thể bị suy hô hấp cấp do phổi tổn thương lan tỏa. Cơ thể không thể trao đổi oxy hiệu quả, dẫn đến rối loạn toàn thân, suy gan, suy thận hoặc suy tim. Đây là tình trạng cực kỳ nguy hiểm, đe dọa tính mạng nếu không được điều trị tích cực.

Nguyên nhân dẫn tới biến chứng cúm B

Virus cúm B tấn công vào niêm mạc đường hô hấp, gây tổn thương tế bào và làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể. Khi đó, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây nhiễm trùng thứ phát. Ngoài ra, phản ứng viêm quá mức của hệ miễn dịch cũng có thể gây tổn thương lan rộng đến nhiều cơ quan khác nhau. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng cúm B nguy hiểm gồm có:

• Hệ miễn dịch suy giảm (trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai).
• Bệnh nền mạn tính như tiểu đường, tim mạch, phổi, thận, hen suyễn.
• Điều trị muộn hoặc tự ý dùng thuốc không đúng cách.
• Nhiễm trùng kết hợp với vi khuẩn hoặc virus khác.
• Chế độ dinh dưỡng kém, cơ thể thiếu sức đề kháng.

Đối tượng dễ mắc biến chứng cúm B nguy hiểm

Không phải ai mắc cúm B cũng bị biến chứng, nhưng các nhóm sau cần đặc biệt lưu ý:

• Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.
• Người cao tuổi (trên 65 tuổi).
• Phụ nữ mang thai hoặc mới sinh.
• Người mắc bệnh mạn tính: Đái tháo đường, tim mạch, phổi, thận, hen suyễn.
• Người suy giảm miễn dịch do HIV/AIDS hoặc điều trị ung thư.
• Người béo phì, ít vận động, hoặc có lối sống không lành mạnh.

Dấu hiệu cảnh báo biến chứng cúm B

Khi mắc cúm B, nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu dưới đây, hãy đến cơ sở y tế ngay:

• Sốt cao không đáp ứng thuốc hạ sốt.
• Ho nhiều, khó thở, đau ngực, thở nhanh hoặc rút lõm ngực.
• Mệt mỏi, yếu cơ, không đứng vững.
• Lú lẫn, co giật hoặc mất ý thức.
• Đau đầu dữ dội, cổ cứng kèm sốt.
• Nôn ói, tiêu chảy, mất nước.
• Đờm đặc, có máu hoặc mùi hôi.

Những dấu hiệu này có thể là biểu hiện của biến chứng cúm B nguy hiểm như viêm phổi, viêm não hoặc suy hô hấp.

Biện pháp phòng ngừa biến chứng cúm B

Để phòng cúm B cũng như các biến chứng nguy hiểm của nó, người bệnh cần:

• Tiêm vắc xin cúm hàng năm: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa cúm và giảm nguy cơ biến chứng. Vắc xin cúm hiện nay thường là loại bốn giá, giúp bảo vệ cơ thể khỏi cả virus cúm A và cúm B. Nên tiêm nhắc lại mỗi năm để duy trì miễn dịch tối ưu.
• Giữ vệ sinh cá nhân: Người bệnh cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Đồng thời nên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc khi tiếp xúc với người bệnh.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, có ánh sáng tự nhiên.
• Dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý: Tăng cường ăn rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin C, D, kẽm để tăng sức đề kháng. Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức khi đang bị cúm.
• Điều trị sớm và đúng cách: Khi có triệu chứng cúm, nên đi khám sớm để được hướng dẫn điều trị đúng thuốc. Việc sử dụng thuốc kháng virus trong 48 giờ đầu giúp giảm mức độ nặng của bệnh và ngăn chặn biến chứng. Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Cúm B là bệnh phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Những biến chứng cúm B nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, viêm cơ tim hay suy hô hấp đều có thể đe dọa tính mạng. Chủ động tiêm vắc xin, giữ vệ sinh cá nhân, nâng cao sức đề kháng và đi khám sớm khi có dấu hiệu bất thường chính là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những hậu quả đáng tiếc của biến chứng cúm B.