Bệnh tay chân miệng ngày thứ 3: Dấu hiệu, diễn biến và cách chăm sóc đúng cách

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ nhỏ, lây qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp. Sau giai đoạn ủ bệnh, các triệu chứng ban đầu như sốt nhẹ, đau họng và mệt mỏi sẽ dần rõ hơn. Bệnh tay chân miệng ngày thứ 3 thường đánh dấu thời điểm loét miệng và phát ban xuất hiện rõ, khiến trẻ khó ăn uống và dễ cáu gắt. Đây cũng là lúc phụ huynh cần chú ý nhiều hơn để nhận biết kịp thời các dấu hiệu bất thường và áp dụng biện pháp chăm sóc phù hợp.

Bệnh tay chân miệng ngày thứ 3 có gì đặc biệt?

Ngày thứ 3 thường là thời điểm bệnh chuyển từ giai đoạn khởi phát sang giai đoạn toàn phát. Trẻ có thể vẫn còn sốt nhẹ hoặc đã hạ nhiệt, nhưng các vết loét trong miệng bắt đầu xuất hiện nhiều hơn, gây đau và khiến việc ăn uống trở nên khó khăn. Phát ban và mụn nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân hoặc vùng mông cũng rõ rệt hơn và dễ nhận thấy.

Những nốt ban này thường không gây ngứa nhưng có thể kèm theo mụn nước chứa dịch trong. Nhiều trẻ trở nên khó chịu, quấy khóc hoặc từ chối ăn uống do cảm giác đau rát ở miệng. Trong một số trường hợp, loại virus gây bệnh có thể làm tăng nguy cơ biến chứng liên quan đến hệ thần kinh và tim mạch, vì vậy cần quan sát và theo dõi trẻ chặt chẽ trong giai đoạn này.

Dấu hiệu cảnh báo cần theo dõi sát trong ngày thứ 3

Không phải tất cả trẻ mắc tay chân miệng đều tiến triển nặng, nhưng ngày thứ 3 thường được xem là giai đoạn nhạy cảm. Đây là thời điểm các triệu chứng đặc trưng đã rõ ràng, đồng thời cũng có thể xuất hiện những dấu hiệu sớm cho thấy bệnh đang chuyển sang mức độ nghiêm trọng hơn.

Một số biểu hiện mà phụ huynh cần đặc biệt chú ý bao gồm:

• Sốt cao liên tục từ 39°C trở lên dù đã sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều. Tình trạng sốt dai dẳng có thể báo hiệu cơ thể đang phản ứng mạnh với tác nhân gây bệnh.
• Giật mình thoáng qua hoặc lặp lại nhiều lần trong ngày, kể cả khi trẻ đang nghỉ ngơi.
• Thở nhanh, thở mệt, kèm vã mồ hôi bất thường, dấu hiệu này cho thấy hệ hô hấp và tuần hoàn đang chịu áp lực.
• Nôn ói nhiều lần, kèm tình trạng lừ đừ hoặc li bì, cho thấy trẻ đang mệt mỏi quá mức hoặc có thể ảnh hưởng đến thần kinh.

Sự xuất hiện của những triệu chứng này có thể liên quan đến biến chứng ở hệ thần kinh, tim hoặc hô hấp. Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được thăm khám, chẩn đoán và xử trí kịp thời, tránh để bệnh tiến triển phức tạp.

Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng trong ngày thứ 3

Giai đoạn này, mục tiêu chăm sóc là giảm khó chịu, duy trì dinh dưỡng và phòng ngừa lây lan.

• Về dinh dưỡng: Nên ưu tiên thức ăn mềm, nguội hoặc hơi ấm để giảm đau miệng. Thực phẩm dạng lỏng như cháo loãng, súp hoặc sinh tố mát là lựa chọn phù hợp. Tránh đồ cay, chua hoặc quá mặn vì có thể gây xót vết loét.
• Về giảm đau và hạ sốt: Dùng paracetamol đúng liều theo cân nặng và chỉ dẫn y tế. Có thể kết hợp vệ sinh miệng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý để giảm viêm và làm sạch mảng bám.
• Về vệ sinh: Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi tiếp xúc với trẻ. Làm sạch đồ chơi, vật dụng cá nhân và không để trẻ tiếp xúc gần với các bạn khác trong giai đoạn bệnh.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám ngay?

Bệnh tay chân miệng ngày thứ 3 có thể diễn tiến bình thường hoặc trở nặng tùy cơ địa và chủng virus. Cần đưa trẻ đi khám ngay khi:

• Có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo đã liệt kê ở phần trước.
• Sốt cao không hạ sau thuốc.
• Trẻ bỏ ăn uống hoàn toàn hoặc nôn ói liên tục.
• Khó thở, thở nhanh, tím tái môi hoặc đầu chi.
• Co giật hoặc ý thức thay đổi bất thường.

Theo dõi chặt chẽ trong giai đoạn này sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Phòng ngừa tay chân miệng tái phát và lây lan

Dù trẻ đã mắc bệnh và hồi phục, nguy cơ tái nhiễm vẫn có do bệnh có nhiều chủng virus khác nhau. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt sau khi thay tã hoặc vệ sinh cho trẻ.
• Khử trùng đồ chơi, bề mặt tiếp xúc thường xuyên.
• Giữ trẻ nghỉ học hoặc hạn chế đến nơi đông người ít nhất 7 - 10 ngày hoặc đến khi khỏi hẳn.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ, ngủ đủ giấc để nâng cao sức đề kháng.

Có thể nói, bệnh tay chân miệng ngày thứ 3 là giai đoạn quan trọng cần theo dõi sát sao vì đây vừa là thời điểm triệu chứng đặc trưng xuất hiện, vừa là mốc có thể xuất hiện dấu hiệu cảnh báo biến chứng. Nhận biết sớm, chăm sóc đúng cách và đưa trẻ đi khám khi cần sẽ giúp giảm rủi ro và hỗ trợ quá trình hồi phục. Việc duy trì thói quen vệ sinh cá nhân, khử khuẩn môi trường sống và tham khảo lịch tiêm vắc xin phù hợp cũng góp phần bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ.