Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng hiệu quả

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm trùng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh lây lan nhanh chóng qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ người bệnh. Việc chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đúng cách tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh các biến chứng nguy hiểm. Bài viết này của Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp những hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà, giúp các bậc phụ huynh tự tin và chủ động hơn trong quá trình chăm sóc con.

Tổng quan về bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng là gì?

Bệnh tay chân miệng (HFMD) là một căn bệnh rất dễ lây lan do virus gây ra. Bệnh này có tên như vậy là do phát ban giống như mụn nước và các vết loét xuất hiện ở tay, chân, miệng gây đau đớn cho trẻ. Phát ban có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể trẻ, bao gồm ngực, lưng, cánh tay, chân, bộ phận sinh dục và mông.

Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 5 tuổi có nhiều khả năng mắc bệnh tay chân miệng nhất. Bệnh này có xu hướng lây lan nhanh chóng ở trẻ em trong nhà trẻ và trường học. Vì vậy đội ngũ giáo viên và phụ huynh nhà trường cần biết cách phát hiện căn bệnh này và ngăn ngừa nó lây lan. Tuy nhiên, trẻ lớn hơn và thậm chí cả người lớn cũng có thể mắc bệnh. Vì có nhiều loại virus có thể gây ra bệnh, nên có thể mắc HFMD nhiều lần.

Bệnh tay chân miệng thường nhẹ và thường tự khỏi trong vòng 7 đến 10 ngày.

Triệu chứng của bệnh tay chân miệng

Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng thường xuất hiện theo hai giai đoạn. Khi bệnh bắt đầu, con bạn có thể có các triệu chứng giống như cúm, chẳng hạn như:

• Sốt nhẹ;

• Đau họng;

• Sổ mũi;

• Đau bụng;

• Mất cảm giác thèm ăn.

Sau một vài ngày, các triệu chứng này sẽ biến mất và các triệu chứng mới sẽ xuất hiện, bao gồm:

• Phát ban ngứa ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, khuỷu tay, đầu gối, bộ phận sinh dục hoặc mông của trẻ.

• Các vết loét ở miệng gây đau đớn, nó có thể phát triển ở bất kỳ vị trí nào, có thể có trong và xung quanh miệng, bao gồm cả lưỡi. Các vết loét thường bắt đầu là các đốm màu hồng tươi hoặc các nốt nhỏ cuối cùng biến thành mụn nước.

• Sưng hạch bạch huyết ở cổ.

Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng thường khỏi trong vòng 7 đến 10 ngày. Tuy nhiên, trẻ em dưới 2 tuổi có thể mất nhiều thời gian hơn một chút để cơ thể loại bỏ được virus.

Nguyên nhân gây ra bệnh tay chân miệng

Nguyên nhân chính gây ra bệnh này là do các loại virus thuộc nhóm enterovirus, trong đó phổ biến nhất là:

• Virus Coxsackie A16: Đây là loại virus thường gặp nhất, thường gây ra các triệu chứng nhẹ và ít biến chứng.

• Enterovirus 71 (EV71): Loại virus này ít gặp hơn nhưng lại gây ra các biến chứng nặng nề hơn, có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.

Căn bệnh này có khả năng lây lan cao và lan truyền qua:

• Các giọt bắn trong không khí khi người bị nhiễm bệnh hắt hơi hoặc ho.

• Tiếp xúc với nước bọt hoặc phân của người bị nhiễm bệnh rồi chạm vào miệng, mắt hoặc mũi của bạn.

• Tiếp xúc trực tiếp với mụn nước của người bị nhiễm bệnh.

• Hôn hoặc ôm người bị nhiễm vi-rút.

• Dùng chung đồ dùng ăn uống, cốc, khăn tắm hoặc quần áo.

• Chạm vào đồ chơi, bề mặt, tay nắm cửa hoặc các vật dụng khác bị nhiễm bẩn rồi chạm vào mắt, mũi hoặc miệng.

Có thể thấy với con đường lây truyền dễ dàng như vậy, việc bạn nắm được cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đúng cách là rất quan trọng.

Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng hiệu quả

Bệnh tay chân miệng có vắc xin phòng ngừa không? Trên thực tế, chưa có vắc xin hay thuốc điều trị bệnh tay chân miệng. Nhưng may mắn thay, triệu chứng của bệnh tay chân miệng thường nhẹ nên bệnh sẽ được cải thiện trong 1 đến 2 tuần khi được chăm sóc đúng cách.

Phương pháp chính để chăm sóc trẻ bị tay chân miệng là đảm bảo trẻ uống nhiều nước trong ngày để đảm bảo trẻ đủ nước và dùng thuốc giảm đau để kiểm soát cơn đau và sốt.

Ngoài ra, phụ huynh có thể áp dụng những cách sau:

• Súc miệng cho trẻ bằng nước muối sẽ giúp giảm nhẹ cơn đau.

• Giữ trẻ thoải mái và cho trẻ ăn nhiều thức ăn và đồ uống. Nếu trẻ bị lở miệng, hãy cho trẻ uống đồ uống lạnh, nhạt như sữa hoặc nước. Không cho trẻ uống nước trái cây vì sẽ gây rát.

• Acetaminophen hoặc ibuprofen có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do vết loét miệng gây ra. Đôi khi cơn đau có thể nghiêm trọng đến mức bác sĩ sẽ phải kê đơn thuốc giảm đau.

• Đảm bảo mọi người trong nhà bạn rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi thay tã, xì mũi, đi vệ sinh và trước khi chế biến và ăn thức ăn.

• Không được chọc vỡ các mụn nước vì có thể gây nhiễm trùng và lây lan virus tay chân miệng.

• Mặc dù bệnh tay chân miệng dễ lây lan nhất ở giai đoạn đầu, nhưng virus có thể lây truyền qua mụn nước và dịch tiết như nước bọt, đờm hoặc chất nhầy mũi. Do đó nên cho trẻ nghỉ học và chăm sóc ở nhà nếu có triệu chứng.

• Thường xuyên rửa sạch đồ chơi và giữ vệ sinh trong nhà sạch sẽ.

• Tránh ăn thức ăn cay hoặc có tính axit vì chúng có thể khiến vết loét miệng của trẻ đau hơn. Tham khảo thêm thông tin trẻ bị tay chân miệng nên ăn gì và kiêng gì để lên kế hoạch dinh dưỡng tốt hơn.

Hầu hết trẻ đều khỏe mạnh trong khoảng thời gian mắc tay chân miệng. Nhưng nếu trẻ có những dấu hiệu sau, bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra và chăm sóc kỹ càng hơn:

• Có nôn mửa và biểu hiện bất kỳ dấu hiệu mất nước nào chẳng hạn như không có nước mắt khi khóc; da, miệng và lưỡi khô; ít hoặc không đi tiểu (ít hơn 4 tã ướt trong 24 giờ); từ chối ăn hoặc uống nước trong vòng 4 - 8 giờ vì bị loét miệng.

• Thở nhanh.

• Bị đau họng nghiêm trọng.

• Đau đầu dữ dội, đặc biệt kèm theo nôn mửa, lú lẫn hoặc buồn ngủ bất thường.

Bên cạnh những thắc mắc về cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng, nhiều phụ huynh cũng muốn biết thêm về cách phòng ngừa căn bệnh này.

Cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Các loại virus gây bệnh tay chân miệng có khả năng lây lan cao. Nhiễm trùng thường lây lan trước khi một người nhận ra rằng họ bị bệnh. Bạn có thể làm chậm hoặc ngăn chặn sự lây lan của bệnh thông qua các bước vệ sinh tốt sau:

• Ho, hắt hơi vào khuỷu tay.

• Khử trùng các vật dụng thường xuyên chạm vào như đồ chơi, mặt bàn bếp và tay nắm cửa.

• Không dùng chung đồ dùng ăn uống, cốc, khăn tắm, chăn hoặc quần áo.

• Giữ trẻ bị nhiễm bệnh tránh xa trẻ khỏe mạnh.

• Giặt sạch quần áo, đồ giường và các vật dụng bẩn khác của trẻ.

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây.

Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu xong về cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng. Bệnh tay chân miệng thường lành tính nhưng cần được chăm sóc đúng cách để tránh các biến chứng nguy hiểm. Mong rằng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình chăm sóc sức khoẻ.