10 dấu hiệu bệnh gout thường gặp tuyệt đối không thể chủ quan

Gout là một trong những dạng viêm khớp phổ biến nhất ở nam giới trưởng thành. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng do chế độ ăn uống nhiều đạm và lối sống ít vận động. Việc hiểu rõ dấu hiệu bệnh gout không chỉ giúp phát hiện sớm mà còn là cơ sở để thay đổi thói quen sống, phòng ngừa bệnh hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện 10 dấu hiệu bệnh gout thường gặp nhất, cùng những thông tin cần thiết về nguyên nhân, yếu tố nguy cơ và cách phòng tránh.

10 dấu hiệu bệnh gout thường gặp nhất

Các biểu hiện của gout có thể xuất hiện đột ngột và tiến triển theo từng giai đoạn. Người bệnh cần quan sát kỹ những thay đổi ở khớp để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Dưới đây là 10 dấu hiệu bệnh gout phổ biến nhất mà bạn không nên bỏ qua.

Đau khớp đột ngột, đặc biệt là vào ban đêm

Cơn đau gout điển hình thường xuất hiện vào ban đêm, khiến người bệnh thức giấc vì đau dữ dội. Vị trí phổ biến nhất là ngón chân cái, nhưng cũng có thể xảy ra ở mắt cá chân, đầu gối hoặc cổ tay. Nguyên nhân là do tinh thể urat tích tụ trong khớp, kích thích phản ứng viêm cấp tính. Những cơn đau này thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày, gây sưng đỏ, nóng rát và khiến người bệnh khó di chuyển.

Khớp sưng, nóng và đỏ

Một trong những dấu hiệu bệnh gout dễ nhận biết nhất là khớp sưng to, vùng da quanh khớp đỏ ửng và nóng hơn bình thường. Khi chạm vào, người bệnh cảm thấy đau buốt như bị kim châm. Tình trạng này đôi khi bị nhầm với viêm khớp nhiễm khuẩn, do đó, việc đi khám và xét nghiệm nồng độ axit uric trong máu là cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân.

Cảm giác cứng khớp, khó cử động buổi sáng

Sau một đêm nghỉ ngơi, người bị gout thường cảm thấy khớp bị cứng, khó cử động, đặc biệt ở ngón chân hoặc đầu gối. Đây là hậu quả của phản ứng viêm và sự tích tụ tinh thể urat quanh khớp. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, đó có thể là dấu hiệu bệnh gout mạn tính đang tiến triển, cần được bác sĩ chuyên khoa theo dõi.

Xuất hiện các hạt tophi (cục cứng dưới da)

Khi bệnh gout kéo dài mà không được kiểm soát, cơ thể có thể hình thành các hạt tophi – những cục nhỏ màu trắng hoặc vàng nhạt nằm dưới da, thường xuất hiện ở tai, khuỷu tay, ngón tay hoặc bàn chân. Sự xuất hiện của tophi là dấu hiệu bệnh gout đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, cho thấy nồng độ axit uric trong máu cao lâu ngày. Nếu không được điều trị đúng, các hạt này có thể vỡ ra, gây viêm, nhiễm trùng và biến dạng khớp.

Đau tái phát nhiều lần

Cơn đau gout thường không chỉ xuất hiện một lần mà có xu hướng tái đi tái lại, nhất là khi người bệnh không thay đổi chế độ ăn uống hoặc dùng thuốc theo hướng dẫn. Mỗi đợt đau thường kéo dài vài ngày, sau đó giảm dần rồi biến mất. Tuy nhiên, sau một thời gian, cơn đau có thể quay trở lại dữ dội hơn và lan sang nhiều khớp khác. Đây là dấu hiệu bệnh gout đang tiến triển, cảnh báo sự tích tụ axit uric ngày càng nhiều trong cơ thể.

Khó ngủ, mệt mỏi do đau

Cơn đau nhức dữ dội, nhất là về đêm, khiến người bệnh gout khó ngủ, dẫn đến mệt mỏi, căng thẳng và suy giảm sức khỏe tổng thể. Khi tình trạng mất ngủ kéo dài, cơ thể trở nên yếu hơn, làm giảm khả năng miễn dịch và khiến các triệu chứng gout nặng thêm. Vì vậy, kiểm soát đau và nghỉ ngơi hợp lý là điều rất quan trọng trong quá trình điều trị.

Tiểu ít, nước tiểu sẫm màu

Khi nồng độ axit uric trong máu quá cao, thận phải làm việc quá tải để đào thải. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tiểu ít hoặc nước tiểu sẫm màu. Đây là một dấu hiệu bệnh gout liên quan đến biến chứng ở thận, cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp trong quá trình chuyển hóa axit uric. Nếu kèm theo cảm giác đau lưng, tiểu buốt hoặc có cặn trắng trong nước tiểu, người bệnh nên đi khám sớm.

Sốt nhẹ khi lên cơn gout cấp

Không ít người bị gout cấp tính có thể kèm theo sốt nhẹ, mệt mỏi và chán ăn. Điều này xảy ra do phản ứng viêm toàn thân khi tinh thể urat gây kích ứng mô khớp. Triệu chứng sốt thường giảm khi cơn viêm lắng xuống nhưng nếu kéo dài hoặc đi kèm sưng đỏ toàn thân, cần đến cơ sở y tế để loại trừ các nguyên nhân khác.

Đau lan sang các khớp khác

Ban đầu, gout thường chỉ ảnh hưởng đến một khớp duy nhất, phổ biến nhất là ngón chân cái. Tuy nhiên, nếu bệnh không được kiểm soát, cơn đau có thể lan sang khớp đầu gối, cổ tay hoặc khuỷu tay. Đây là dấu hiệu bệnh gout tiến triển nặng, thể hiện việc các tinh thể urat đang lan rộng trong hệ khớp. Khi đó, người bệnh cần được điều trị tích cực để ngăn tổn thương khớp vĩnh viễn.

Dấu hiệu cảnh báo biến chứng thận

Một trong những biến chứng nghiêm trọng của gout là sỏi thận và suy thận. Khi axit uric không được đào thải hiệu quả, nó có thể kết tủa trong đường tiết niệu, gây đau lưng, tiểu buốt và sỏi. Đây là dấu hiệu bệnh gout giai đoạn muộn, cho thấy sự ảnh hưởng sâu đến chức năng thận. Việc kiểm tra định kỳ chức năng thận là cần thiết để tránh biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh gout

Sau khi đã hiểu rõ các dấu hiệu bệnh gout, việc tìm hiểu nguyên nhân giúp bạn chủ động phòng tránh và điều chỉnh lối sống phù hợp. Bệnh gout hình thành chủ yếu do tăng axit uric máu, xuất phát từ hai cơ chế: Cơ thể sản xuất quá nhiều hoặc thận không đào thải đủ axit uric. Khi nồng độ này vượt quá ngưỡng cho phép, tinh thể urat hình thành và tích tụ trong khớp, gây viêm đau. Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Chế độ ăn nhiều đạm: Ăn quá nhiều thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật khiến lượng purin trong cơ thể tăng cao.
• Uống nhiều bia, rượu: Cồn làm giảm khả năng đào thải axit uric qua thận, đồng thời thúc đẩy quá trình hình thành tinh thể urat.
• Thừa cân, béo phì: Lượng mỡ thừa làm giảm chức năng lọc của thận, khiến axit uric khó được loại bỏ.
• Tiền sử gia đình: Người có người thân mắc gout có nguy cơ cao hơn do yếu tố di truyền.
• Dùng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc điều trị tăng huyết áp: Một số loại thuốc có thể làm tăng axit uric trong máu.

Việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp người bệnh điều chỉnh thói quen sinh hoạt, từ đó giảm nguy cơ tái phát và kiểm soát gout hiệu quả hơn.

Cách phòng ngừa và nhận biết sớm bệnh gout

Để phòng tránh và phát hiện sớm dấu hiệu bệnh gout, bạn cần kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng, vận động và kiểm tra sức khỏe định kỳ.

• Đi khám định kỳ: Đo nồng độ axit uric trong máu 1 – 2 lần mỗi năm để phát hiện sớm nguy cơ bệnh.
• Chế độ ăn hợp lý: Hạn chế thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng, hải sản; tăng cường rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
• Uống đủ nước: Ít nhất 2 lít mỗi ngày để hỗ trợ thận đào thải axit uric. Hạn chế rượu bia, nước ngọt có gas.
• Duy trì cân nặng ổn định: Giảm cân lành mạnh giúp giảm áp lực cho khớp và thận.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Các hoạt động như đi bộ, yoga, bơi lội giúp tăng lưu thông máu và cải thiện sức khỏe khớp.

Phòng ngừa tốt không chỉ giảm nguy cơ gout mà còn giúp nâng cao sức khỏe tổng thể.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nếu bạn đang nghi ngờ mình có các dấu hiệu bệnh gout, đừng chủ quan. Hãy đến cơ sở y tế khi:

• Có cơn đau khớp dữ dội, sưng đỏ, đặc biệt ở ngón chân cái.
• Cơn đau tái phát nhiều lần, không dứt dù đã nghỉ ngơi.
• Xuất hiện các hạt tophi hoặc cảm giác đau lan sang khớp khác.
• Có dấu hiệu rối loạn tiểu tiện như tiểu buốt, tiểu ít hoặc nước tiểu sẫm màu.

Khám và điều trị sớm không chỉ giúp kiểm soát cơn đau mà còn ngăn ngừa biến chứng ở khớp, thận.

Bệnh gout không chỉ gây đau nhức mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh gout giúp bạn chủ động hơn trong phòng ngừa và điều trị. Hãy duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ và khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ hệ xương khớp và phòng tránh biến chứng nguy hiểm.