Virus HBV là gì? Virus HBV sống được bao lâu ngoài môi trường?

Việc hiểu rõ virus HBV là gì và sống được bao lâu ngoài môi trường giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về virus HBV cũng như chủ động phòng ngừa, xét nghiệm và điều trị sớm là vô cùng quan trọng trong bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Virus HBV là gì?

Virus HBV thuộc họ Hepadnaviridae, mang vật liệu di truyền là ADN chuỗi kép và có kích thước khoảng 27 nanomet. Đây là tác nhân gây viêm gan B với khả năng lây truyền và tồn tại cao trong môi trường. Virus HBV có dạng hình cầu, được bao bọc bởi lớp vỏ lipoprotein chứa kháng nguyên bề mặt HBsAg. Hiện nay, các nhà khoa học đã xác định được 8 kiểu kháng nguyên HBsAg khác nhau. Ẩn bên dưới lớp vỏ này là lớp kháng nguyên HBeAg - một kháng nguyên hòa tan có dạng hình hộp. Phần lõi của virus HBV chứa enzym polymerase ADN, chịu trách nhiệm tổng hợp ADN và thực hiện chức năng phiên mã ngược.

Virus viêm gan B sống được bao lâu ngoài môi trường?

Các nghiên cứu cho thấy virus HBV có thể sống sót bên ngoài cơ thể người trong khoảng 7 đến 10 ngày, tùy theo yếu tố môi trường như độ ẩm và nhiệt độ không khí. Nhờ vào lớp vỏ bảo vệ đặc biệt, HBV có khả năng chống chịu với điều kiện bất lợi bên ngoài và vẫn duy trì được tính lây nhiễm khi tiếp xúc với người.

Không chỉ thời gian tồn tại, các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm và loại bề mặt cũng có tác động đến khả năng sống sót của virus HBV. Trong đó, nhiệt độ đóng vai trò then chốt, virus có thể sống trong điều kiện nhiệt độ phòng đến khoảng 7 ngày, nhưng lại có khả năng tồn tại lâu hơn khi được bảo quản ở môi trường lạnh. Ngược lại, nhiệt độ cao có thể làm bất hoạt virus.

Ngoài ra, HBV dễ tồn tại hơn trong môi trường ẩm, trong khi điều kiện khô ráo làm giảm đáng kể thời gian sống của virus. Bề mặt vật liệu cũng là yếu tố đáng chú ý: Virus bám lâu hơn trên các bề mặt trơn, không thấm như kính hay kim loại, so với các bề mặt thấm nước như giấy hoặc vải.

Những nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhiễm virus viêm gan B

Dù viêm gan B có thể lây truyền dễ dàng, nhưng một số nhóm người có khả năng mắc bệnh cao hơn do các yếu tố liên quan đến môi trường sống hoặc hành vi:

• Thành viên trong gia đình có người nhiễm virus HBV.
• Người sử dụng ma túy qua đường tiêm, dùng chung bơm kim tiêm hoặc dụng cụ liên quan.
• Cá nhân sinh sống, học tập hoặc du lịch đến vùng có tỉ lệ viêm gan B cao.
• Người có quan hệ tình dục với người đã nhiễm bệnh.
• Nam giới có quan hệ tình dục đồng giới.
• Trẻ sơ sinh bị lây truyền từ mẹ trong thai kì hoặc khi sinh.
• Người đang điều trị bằng phương pháp lọc máu ngoài thận (chạy thận nhân tạo).
• Bệnh nhân mắc tiểu đường, nhiễm HIV hoặc viêm gan C.
• Nhân viên làm việc trong ngành y tế, phòng xét nghiệm, dễ tiếp xúc với máu và dịch cơ thể.
• Người thực hiện xăm mình hoặc xỏ khuyên cơ thể.
• Người từng nhận máu hoặc các chế phẩm máu chưa được kiểm tra kĩ lưỡng.

Những điều quan trọng cần lưu ý khi đối mặt với virus HBV

Đối với người đã nhiễm virus viêm gan B, việc tuân thủ điều trị là yếu tố then chốt để kiểm soát bệnh. Cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định và lịch trình mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra nhằm ức chế sự nhân lên của virus HBV, ngăn chặn tổn thương gan tiến triển nặng hơn.

Bên cạnh đó, việc duy trì sức khỏe tổng thể là rất cần thiết. Người bệnh nên tăng cường hệ miễn dịch bằng cách tập thể dục nhẹ nhàng nhưng đều đặn, xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh và ăn uống khoa học. Nên bổ sung các thực phẩm tốt cho gan như rau xanh, trái cây tươi, cá, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế các món chiên xào, nhiều dầu mỡ.

Rượu bia là yếu tố nguy hại đối với gan, đặc biệt khi đang bị ảnh hưởng bởi virus HBV. Việc hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn đồ uống có cồn sẽ giúp gan tránh được sự tổn thương nặng nề hơn.

Trong trường hợp phụ nữ mang thai nhiễm virus HBV, cần đặc biệt lưu ý đến việc tiêm huyết thanh đặc hiệu (HBIG) cho trẻ ngay sau khi sinh, kết hợp tiêm vắc xin phòng viêm gan B đúng lịch để bảo vệ bé khỏi nguy cơ lây truyền từ mẹ.

Ngoài ra, thực hành tình dục an toàn là một biện pháp quan trọng để hạn chế nguy cơ lây nhiễm cho bạn tình. Cuối cùng, với những người chưa từng nhiễm HBV, việc tiêm đủ các mũi vắc xin phòng ngừa là cách hiệu quả và chủ động nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Virus HBV là mối đe dọa thầm lặng nhưng vô cùng nguy hiểm đối với sức khỏe con người, đặc biệt là gan. Nếu không được phát hiện và phòng ngừa kịp thời, virus này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, ung thư gan và suy gan. Vì vậy, tiêm vắc xin đầy đủ, duy trì lối sống lành mạnh và chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ là những cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi nguy cơ lây nhiễm virus HBV.

Tiêm vắc xin là phương pháp hiệu quả nhất để phòng tránh viêm gan B - căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho gan và sức khỏe toàn diện. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều người tin chọn nhờ đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, quy trình tiêm chủng an toàn và cơ sở vật chất hiện đại. Hãy gọi ngay hotline miễn phí 18006928 để được tư vấn và đặt lịch hẹn tiêm phòng.