Viêm khớp ở trẻ em có nguy hiểm không? Những điều cha mẹ cần biết

Sự phát triển thể chất của trẻ phụ thuộc nhiều vào khả năng vận động linh hoạt mỗi ngày. Khi xuất hiện các vấn đề ở hệ xương khớp trẻ sẽ đối mặt với nhiều hạn chế trong sinh hoạt, vui chơi và học tập. Tình trạng viêm tại các khớp là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau nhức kéo dài khiến trẻ mệt mỏi, giảm hoạt động và dễ dẫn đến biến chứng nếu không được can thiệp sớm. Vì vậy, cha mẹ cần trang bị kiến thức đầy đủ để nhận biết sớm các bất thường ở xương khớp của con nhằm điều trị đúng thời điểm, hạn chế ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển của trẻ.

Viêm khớp ở trẻ em là gì?

Viêm khớp ở trẻ em là tình trạng được nhận biết khi trẻ có biểu hiện đau sưng và cứng tại một hoặc nhiều khớp. Các trường hợp viêm khớp ở trẻ đa phần là vô căn, nghĩa là không xác định được nguyên nhân rõ ràng. Viêm kéo dài làm màng hoạt dịch tăng sinh, tích tụ nhiều tế bào gây viêm và mạch máu bất thường, từ đó phá hủy cấu trúc khớp nếu không điều trị đúng.

Viêm khớp tự phát thiếu niên là dạng hay gặp nhất. Tình trạng này xuất hiện chủ yếu ở trẻ từ 7 - 16 tuổi khi tốc độ phát triển xương, cơ diễn ra mạnh mẽ. Bệnh gồm nhiều thể khác nhau, mỗi thể có đặc điểm và mức độ nặng nhẹ riêng.

Các loại viêm khớp ở trẻ bao gồm:

Viêm thể ít khớp

Dạng này thường xảy ra ở bé gái và ảnh hưởng không quá 5 khớp. Trẻ có biểu hiện đau và sưng khớp, kèm theo đỏ mắt hoặc suy giảm thị lực nếu viêm kèm theo biến chứng ở mắt. Việc theo dõi chặt chẽ giúp ngăn biến chứng nguy hiểm.

Viêm thể đa khớp

Đây là thể mà trẻ bị viêm từ 5 khớp trở lên ngay từ đầu. Nhóm trẻ này có nguy cơ tiến triển thành viêm khớp dạng thấp hoặc viêm cột sống. Các biểu hiện thường nặng hơn, ảnh hưởng lớn đến vận động.

Viêm khớp vảy nến

Dạng này biểu hiện bằng các mảng ban đỏ có vảy tại khuỷu tay, đầu gối hoặc mắt cá chân. Trẻ đi kèm tình trạng sưng đau và cứng khớp vào buổi sáng khiến vận động trở nên khó khăn.

Viêm khớp phản ứng

Đây là dạng viêm không do nhiễm trùng trực tiếp nhưng hình thành sau khi trẻ mắc các bệnh lý khác. Bệnh không đủ tiêu chuẩn để phân vào nhóm viêm khớp đặc hiệu mà chỉ được xác định sau khi loại trừ các nguyên nhân khác.

Viêm khớp trong bệnh hệ thống

Dạng này nguy hiểm hơn vì trẻ có thể xuất hiện sốt, nổi hạch hoặc phát ban toàn thân. Một số trường hợp có biến chứng tràn dịch màng phổi hoặc gan lách to, đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

Viêm khớp ở trẻ em có nguy hiểm không?

Nhiều phụ huynh lo lắng về tình trạng viêm khớp ở trẻ có đe dọa sức khỏe lâu dài hay không? Sự lo lắng này là có cơ sở vì nếu không phát hiện kịp thời, các khớp bị viêm có thể sưng đau kéo dài dẫn đến biến dạng và hạn chế vận động. Tình trạng viêm kéo dài cũng ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác, chẳng hạn như mắt, tim hoặc thận.

Khi bệnh âm thầm tiến triển, trẻ có thể đối mặt với nhiều hệ lụy trong tương lai. Các khớp bị tổn thương lâu ngày có nguy cơ biến dạng khiến trẻ gặp khó khăn trong vận động kéo dài. Đau khớp mạn tính ảnh hưởng đến sinh hoạt cá nhân, giấc ngủ và tâm lý. Nguy hiểm hơn, những trường hợp viêm khớp nặng có thể gây suy giảm thị lực, viêm màng bồ đào, rối loạn phát triển xương hoặc tàn tật.

Triệu chứng viêm khớp ở trẻ em

Các biểu hiện của bệnh xuất hiện dần dần khiến cha mẹ dễ nhầm lẫn với chấn thương thông thường. Một số dấu hiệu phổ biến gồm:

• Đau ở các khớp lớn như hông, gối hoặc cổ chân, nhất là vào buổi sáng;
• Khớp đỏ sưng và nóng khi chạm vào;
• Cứng khớp khiến trẻ đi lại khó khăn hoặc bước khập khiễng;
• Trẻ sốt, mệt mỏi hoặc chán ăn;
• Phát ban đỏ ở ngực, bụng hoặc tay chân;
• Trẻ ngủ không sâu giấc vì đau nhức về đêm;
• Sụt cân hoặc biếng ăn dẫn đến chậm phát triển.

Nếu tình trạng đau hoặc sưng khớp kéo dài quá vài ngày, cha mẹ nên cho trẻ thăm khám ngay. Việc đánh giá sớm giúp giảm nguy cơ tổn thương khớp về lâu dài và ngăn biến chứng nguy hiểm ở mắt, tim hoặc hệ miễn dịch.

Viêm khớp ở trẻ có biến chứng gì?

Viêm khớp kéo dài làm tổn thương các mô quanh khớp, từ đó ảnh hưởng đến chiều dài chi. Một số trẻ có thể bị lệch chiều dài chân hoặc co rút khớp khiến dáng đi thay đổi theo thời gian.

Tùy thuộc vào thể bệnh, trẻ có thể gặp các biến chứng toàn thân như:

• Hạn chế vận động kéo dài;
• Chậm tăng trưởng;
• Viêm mắt hoặc giảm thị lực;
• Đau khớp mạn tính ảnh hưởng tâm lý;
• Nguy cơ tàn tật nếu không điều trị đúng.

Viêm khớp ở trẻ có chữa được không??

Hầu hết trẻ đáp ứng tốt với điều trị, đặc biệt khi can thiệp sớm. Nhiều trường hợp có thể khỏi hoàn toàn và phát triển bình thường. Điều quan trọng là cha mẹ phải nhận biết sớm bất thường và tuân thủ điều trị lâu dài.

Ngược lại, nếu bệnh không được điều trị có thể gây phá hủy khớp dẫn tới tàn phế. Trẻ nhỏ có biểu hiện sớm cần được theo dõi sát để hạn chế diễn tiến xấu và ngăn biến chứng đe dọa tính mạng.

Hướng xử lý khi trẻ bị viêm khớp

Khi trẻ bị viêm khớp, việc xử lý đúng cách đóng vai trò quan trọng để hạn chế tổn thương và giúp trẻ duy trì khả năng vận động. Tùy vào mức độ viêm và triệu chứng, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, kết hợp thuốc, vật lý trị liệu và theo dõi lâu dài. Cha mẹ cần nắm rõ các phương pháp điều trị để hỗ trợ trẻ phục hồi an toàn và hiệu quả.

Điều trị nội khoa

Đây là phương pháp phổ biến nhằm giảm đau và kiểm soát viêm. Trẻ có thể được chỉ định thuốc giảm đau và thuốc chống viêm không steroid. Tuy nhiên, cha mẹ tuyệt đối không tự ý dùng thuốc vì nhiều loại có nguy cơ ảnh hưởng đến dạ dày và hệ tiêu hóa của trẻ.

Vật lý trị liệu

Phương pháp này giúp trẻ tăng sức mạnh cơ quanh khớp và cải thiện độ linh hoạt. Các bài tập được thiết kế phù hợp với độ tuổi giúp giảm cứng khớp và tăng khả năng vận động.

Theo dõi lâu dài

Trẻ cần được kiểm tra định kỳ để điều chỉnh phác đồ điều trị. Tùy theo diễn tiến bệnh, bác sĩ có thể kết hợp nhiều biện pháp nhằm cải thiện triệu chứng và bảo vệ chức năng khớp.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường ở xương khớp sẽ giúp trẻ tránh khỏi nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi được điều trị đúng cách, trẻ hoàn toàn có thể phục hồi tốt, duy trì vận động bình thường và phát triển khỏe mạnh. Cha mẹ nên chú ý theo dõi sức khỏe hằng ngày của trẻ và đưa trẻ đi khám khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào về viêm khớp ở trẻ em để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất.