Viêm họng là bệnh lý tai mũi họng phổ biến và hầu như ai cũng từng gặp ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, khi tình trạng viêm kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần không khỏi dứt điểm, rất có thể bạn đang mắc viêm họng mãn tính. Không chỉ gây khó chịu kéo dài, khàn tiếng và ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, bệnh còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nếu không được điều trị đúng cách. Vậy viêm họng mãn tính là gì, có nguy hiểm không? Làm sao để nhận biết và phòng ngừa hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây để chủ động bảo vệ sức khỏe đường hô hấp của bạn và người thân.
Viêm họng mãn tính là bệnh gì?
Viêm họng mãn tính (mạn tính) là tình trạng viêm họng kéo dài hơn 10 ngày hoặc tái phát nhiều lần sau khi đợt cấp đã hết. Tình trạng này thường xảy ra khi viêm họng cấp tái phát nhiều lần và không được kiểm soát hiệu quả bằng thuốc. Các biểu hiện điển hình của viêm họng mãn tính gồm cảm giác đau rát họng, đặc biệt khi nuốt, ho dai dẳng, thỉnh thoảng có đờm. Khi các triệu chứng như đau họng và ho kéo dài nhiều tuần liên tục, người bệnh cần đi khám sớm để loại trừ các bệnh nghiêm trọng khác hoặc phát hiện kịp thời.
Viêm họng mãn tính được chia thành 4 loại dựa trên đặc điểm tổn thương niêm mạc họng:
- Viêm họng mãn tính sung huyết đơn giản: Niêm mạc họng có màu đỏ rõ, kèm theo sự xuất hiện nhiều mạch máu.
- Viêm họng mãn tính xuất tiết: Niêm mạc họng đỏ, xung huyết, đồng thời có tăng tiết dịch nhầy trong, hơi dính vào thành sau họng.
- Viêm họng mãn tính quá phát (viêm họng hạt): Niêm mạc họng đỏ, dày lên. Các tổ chức bạch huyết ở thành sau họng phát triển quá mức tạo thành các đám hạt to nhỏ rải rác hoặc thành dải dài gọi là “trụ giả”.
- Viêm họng teo: Niêm mạc họng mỏng dần và teo, kèm theo khô do tuyến nhầy dưới niêm mạc cũng teo giảm tiết. Họng có màu hồng nhạt, thường đóng vảy vàng và khô. Thể này hay gặp ở người cao tuổi hoặc người bị viêm mũi mãn tính.

Viêm họng mãn tính có nguy hiểm không?
Thông thường, viêm họng mãn tính là một tình trạng không gây ra mối đe dọa lớn đối với sức khỏe của người bệnh. Tuy vậy, trong một số trường hợp đặc biệt, viêm họng kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của ung thư vòm họng, một căn bệnh nguy hiểm, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân dẫn đến viêm họng mãn tính
Viêm họng mãn tính xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có thể kể đến:
Nhiễm khuẩn kéo dài
Nhiều loại vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm cấp vùng họng, phổ biến nhất là Streptococcus. Liên cầu khuẩn nếu không được điều trị kịp thời có thể gây biến chứng nghiêm trọng ở tim và khớp.

Tác động của khói bụi và ô nhiễm môi trường
Không khí chứa nhiều bụi bẩn, khí độc, hơi hóa học và khói thải. Tiếp xúc thường xuyên với những tác nhân này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp, bao gồm cả viêm họng mãn tính và tổn thương phổi.
Viêm amidan kéo dài
Viêm nhiễm tại amidan và các vùng quanh họng là nguyên nhân phổ biến gây viêm họng mãn tính. Người bệnh thường kèm theo triệu chứng như sốt, buồn nôn, sưng hạch, đau đầu, và đau bụng.
Viêm xoang mạn tính
Dịch mũi xoang tiết ra khi viêm, đặc biệt là viêm xoang sau, chảy xuống họng có thể gây kích ứng và làm sưng viêm cổ họng, lâu ngày dẫn đến viêm họng mãn tính.

Trào ngược dạ dày – thực quản
Bệnh trào ngược dạ dày gây viêm họng như thế nào? Trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản và cổ họng làm tổn thương niêm mạc họng, gây ra cảm giác đau rát, khó nuốt, vướng víu và khàn tiếng.
Ung thư vòm họng
Mặc dù ít gặp, ung thư vòm họng là nguyên nhân nghiêm trọng của viêm họng mãn tính. Bệnh nhân thường có triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, sụt cân, chán ăn cùng với khó nuốt, sưng cổ, chảy máu vùng họng và mũi.
Nguyên nhân khác
Tắc nghẽn mũi mãn tính do vẹo vách ngăn hoặc polyp cuống mũi hoặc do cơ địa dị ứng, ví dụ như viêm thực quản bạch cầu.

Cách chăm sóc để ngăn ngừa viêm họng kéo dài
Để hạn chế viêm họng kéo dài và bảo vệ sức khỏe đường hô hấp, bạn nên chú ý một số cách chăm sóc đơn giản nhưng hiệu quả sau:
- Giữ vệ sinh răng miệng mỗi ngày: Đánh răng ít nhất hai lần/ngày và súc miệng với nước ấm vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi ngủ để loại bỏ vi khuẩn gây hại.
- Uống đủ nước mỗi ngày: Cung cấp đủ lượng nước từ 2 – 2,5 lít/ngày giúp cổ họng luôn được giữ ẩm, hạn chế khô rát.
- Bổ sung thực phẩm tăng sức đề kháng: Tăng cường rau xanh, trái cây tươi và sữa trong khẩu phần ăn hằng ngày để hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
- Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi: Thiết lập thời gian biểu hợp lý giúp cơ thể có điều kiện hồi phục, tránh căng thẳng kéo dài.
- Tránh xa các chất kích thích có hại: Hạn chế hút thuốc, dùng rượu bia, cà phê, trà đặc hay các chất kích thích vì chúng dễ làm tổn thương niêm mạc họng.
- Không sử dụng thực phẩm lạnh trực tiếp: Đồ ăn, nước uống lấy từ tủ lạnh nên để nguội bớt trước khi dùng để tránh gây sốc nhiệt cho cổ họng.
- Giữ ấm cơ thể trong thời tiết lạnh: Mặc đủ ấm khi trời trở lạnh để tránh nhiễm lạnh, là nguyên nhân phổ biến gây viêm họng.
- Rèn luyện thể chất đều đặn: Tập thể dục hằng ngày giúp nâng cao sức đề kháng và cải thiện lưu thông máu.
- Đeo khẩu trang khi ra đường: Khẩu trang giúp hạn chế hít phải bụi bẩn, vi khuẩn trong môi trường, đặc biệt ở nơi đông người hoặc khi thời tiết thay đổi.
- Sử dụng máy lạnh đúng cách: Tránh nằm phòng máy lạnh quá lâu hoặc để nhiệt độ quá thấp, nên duy trì ở mức khoảng 25°C để không làm khô cổ họng.
- Không tự ý dùng thuốc: Tránh tự ý sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm khi chưa có chỉ định của bác sĩ để phòng ngừa tình trạng kháng thuốc và các tác dụng phụ không mong muốn.

Viêm họng mãn tính không đơn giản là một cơn đau họng kéo dài mà có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được quan tâm đúng mức. Mặc dù không có vắc xin đặc hiệu cho viêm họng mãn tính, tiêm vắc xin phòng cúm và COVID-19 giúp giảm nguy cơ viêm họng cấp do các virus này, gián tiếp hạn chế các đợt cấp tái phát. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có lời giải đáp các thắc mắc về viêm họng mãn tính và chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe của bản thân và gia đình.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp các gói tiêm chủng toàn diện, giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý về đường hô hấp, là nguyên nhân tiềm ẩn gây viêm họng mãn tính. Với đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, hệ thống trang thiết bị hiện đại và quy trình tiêm an toàn, Trung tâm luôn đặt sức khỏe cộng đồng lên hàng đầu. Chủ động phòng bệnh bằng tiêm chủng là lựa chọn thông minh để bảo vệ bạn và gia đình khỏi những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm đường hô hấp.