Viêm âm đạo do nấm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Viêm âm đạo do nấm là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến ở nữ giới, thường do nấm Candida albicans gây ra. Tình trạng này gây ngứa ngáy, khó chịu và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Trong khuôn khổ bài viết hôm nay, Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản nhất, giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng viêm âm đạo do nấm.

Tổng quan về tình trạng viêm âm đạo do nấm 

Viêm âm đạo do nấm là tình trạng nhiễm nấm tại vùng âm đạo, phổ biến nhất là do nấm Candida albicans – một loại vi sinh vật sống ký sinh tự nhiên trong cơ thể, đặc biệt ở đường ruột, miệng và âm đạo. Khi môi trường âm đạo mất cân bằng, nấm Candida có thể phát triển quá mức dẫn đến viêm nhiễm. Viêm âm đạo do nấm không được coi là bệnh lây qua đường tình dục nhưng có thể dễ dàng lây lan nếu hệ miễn dịch suy yếu hoặc vệ sinh vùng kín không đúng cách.

Viêm âm đạo do nấm thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nhưng cũng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Theo các nghiên cứu y khoa, khoảng 75% phụ nữ trên thế giới từng trải qua ít nhất một lần viêm âm đạo do nấm trong đời và gần 50% trong số đó gặp phải tình trạng tái phát, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ như bệnh lý nền hoặc lối sống không khoa học.

Nấm Candida có khả năng tồn tại dưới dạng bào tử, bám chặt vào mô âm đạo. Nếu không được điều trị triệt để hoặc gặp điều kiện thuận lợi (như môi trường ẩm, suy giảm miễn dịch), nấm sẽ nhanh chóng tái bùng phát. Điều này lý giải tại sao viêm âm đạo do nấm thường tái phát ở những người không tuân thủ phác đồ điều trị hoặc không thay đổi thói quen sinh hoạt.

Nguyên nhân viêm âm đạo do nấm

Nấm Candida albicans tồn tại tự nhiên trong cơ thể nhưng một số yếu tố sau đây có thể kích thích sự phát triển quá mức của chúng dẫn đến viêm âm đạo do nấm:

• Sử dụng kháng sinh kéo dài: Kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng hệ vi sinh trong âm đạo, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
• Thai kỳ hoặc rối loạn nội tiết tố: Sự tăng estrogen trong thai kỳ hoặc do sử dụng thuốc tránh thai có thể làm thay đổi môi trường âm đạo, kích thích nấm sinh sôi.
• Bệnh lý nền: Các bệnh như tiểu đường không kiểm soát hoặc suy giảm miễn dịch (do HIV, hóa trị) làm tăng nguy cơ nhiễm nấm.
• Vệ sinh vùng kín không đúng cách: Lạm dụng dung dịch tẩy rửa có tính sát khuẩn mạnh hoặc thụt rửa âm đạo thường xuyên có thể phá hủy hệ vi sinh tự nhiên.
• Yếu tố liên quan đến lối sống như mặc quần lót chật, ẩm ướt khiến môi trường ẩm và kín là điều kiện lý tưởng cho nấm Candida phát triển. Ngoài ra, quan hệ tình dục không an toàn cũng là một trong số đó. Mặc dù không phải bệnh lây qua đường tình dục, quan hệ với bạn tình có nhiễm nấm có thể làm tăng nguy cơ tái nhiễm.

Triệu chứng viêm âm đạo do nấm

Các triệu chứng viêm âm đạo do nấm có thể kể đến như:

Triệu chứng điển hình

Viêm âm đạo do nấm gây ra các triệu chứng đặc trưng, dễ nhận biết bao gồm:

• Ngứa rát vùng kín: Cảm giác ngứa dữ dội, đặc biệt nghiêm trọng hơn vào ban đêm, gây khó chịu trong sinh hoạt.
• Khí hư bất thường: Khí hư có màu trắng đặc, vón cục như bã đậu, không có mùi hôi hoặc chỉ có mùi nhẹ.
• Đau khi quan hệ hoặc tiểu buốt: Cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục hoặc tiểu tiện nhẹ, đôi khi kèm theo khó chịu ở vùng âm đạo.
• Âm đạo đỏ, sưng: Vùng âm đạo và âm hộ có thể bị đỏ, sưng nhẹ, đôi khi xuất hiện các vết lở loét nhỏ do kích ứng.

Phân biệt với các loại viêm âm đạo khác

Để tránh nhầm lẫn, cần phân biệt viêm âm đạo do nấm với các loại viêm âm đạo khác:

• Viêm âm đạo do vi khuẩn: Khí hư loãng, màu xám hoặc trắng, có mùi tanh khó chịu, đặc biệt sau khi quan hệ.
• Viêm âm đạo do trùng roi: Khí hư loãng, màu vàng xanh, có bọt kèm mùi hôi và ngứa nhẹ.

Khi nào cần đi khám?

Nếu các triệu chứng kéo dài quá 3 ngày hoặc tái phát hơn 4 lần trong một năm, bạn nên đến bác sĩ phụ khoa để được chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị kịp thời nếu cần. Việc trì hoãn có thể làm bệnh trở nên khó điều trị và tăng nguy cơ biến chứng.

Điều trị viêm âm đạo do nấm

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, tần suất tái phát và nguyên nhân gây viêm âm đạo do nấm, căn bệnh này có thể được điều trị bằng các phương pháp sau:

• Thuốc đặt âm đạo: Các loại thuốc như Clotrimazole hoặc Nystatin được sử dụng phổ biến giúp tiêu diệt nấm trực tiếp tại vùng âm đạo.
• Thuốc uống: Trong trường hợp nhiễm nấm nặng hoặc tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể kê Fluconazole hoặc Itraconazole để điều trị toàn thân.
• Thuốc bôi ngoài: Kem hoặc thuốc bôi chứa thành phần kháng nấm được dùng để giảm ngứa và kích ứng ở vùng ngoài âm hộ.

Liệu trình điều trị thường kéo dài từ 3 – 14 ngày, tùy thuộc vào mức độ nhiễm nấm và loại thuốc sử dụng. Đối với trường hợp tái phát, bác sĩ có thể chỉ định liệu trình duy trì kéo dài hơn (6 tháng) với thuốc uống hoặc đặt âm đạo định kỳ.

Để mang lại hiệu quả tối ưu, chị em cần lưu ý một số vấn đề trong điều trị viêm nấm do âm đạo như:

• Không tự ý mua thuốc: Sử dụng thuốc không theo chỉ định có thể dẫn đến kháng thuốc, khiến bệnh khó chữa hơn.
• Điều trị cả bạn tình: Nếu bạn tình có dấu hiệu nhiễm nấm, cần điều trị đồng thời để tránh tái nhiễm.
• Vệ sinh đúng cách: Tránh thụt rửa sâu hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh có tính tẩy mạnh trong quá trình điều trị.

Phòng ngừa viêm âm đạo do nấm và cách chăm sóc vùng kín

Viêm âm đạo do nấm là căn bệnh phụ khoa mà không ít chị em gặp phải. Căn bệnh này nếu không được điều trị kịp thời và đúng hướng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Chính vì thế, việc chủ động phòng ngừa căn bệnh này là vô cùng cần thiết. Các biện pháp phòng ngừa viêm âm đạo do nấm có thể kể đến như:

Duy trì thói quen chăm sóc vùng kín đúng cách

Để giảm nguy cơ mắc và tái phát viêm âm đạo do nấm, cần duy trì các thói quen sau:

• Mặc quần lót cotton thoáng mát: Chất liệu cotton giúp vùng kín thông thoáng, hạn chế môi trường ẩm ướt.
• Tránh mặc đồ bó sát thường xuyên: Quần áo chật có thể làm tăng nhiệt độ và độ ẩm, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
• Giữ vùng kín khô ráo, sạch sẽ: Lau khô vùng kín sau khi tắm hoặc đi vệ sinh để tránh ẩm ướt kéo dài.

Cẩn trọng khi dùng sản phẩm vệ sinh

Các sản phẩm vệ sinh giúp tăng hiệu quả vệ sinh vùng kín. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách có thể gây ra nhiều vấn đề bất thường. Theo đó, chị em cần hết sức thận trọng khi sử dụng các sản phẩm vệ sinh. 

Theo các chuyên gia, chị em không nên thụt rửa âm đạo thường xuyên bởi việc làm này có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên, tăng nguy cơ nhiễm nấm. Cùng với đó, chị em cần tránh dung dịch sát khuẩn mạnh, có tính tẩy cao có thể gây kích ứng và làm bệnh nặng hơn.

Kiểm tra định kỳ

Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm vấn đề bất thường ở vùng kín từ đó có hướng can thiệp kịp thời, ngăn ngừa biến chứng. Theo các chuyên gia, phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 – 12 tháng để phát hiện sớm các vấn đề bất thường. Ngoài ra, nếu xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ viêm âm đạo do nấm, hãy đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Viêm âm đạo do nấm là bệnh lý phụ khoa phổ biến nhưng có thể điều trị và phòng ngừa hiệu quả nếu được nhận biết sớm và xử lý đúng cách. Nắm rõ nguyên nhân viêm âm đạo do nấm, hiểu các triệu chứng viêm âm đạo do nấm và duy trì thói quen vệ sinh khoa học chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe phụ khoa. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng nghi ngờ, hãy chủ động thăm khám sớm tại các cơ sở y tế uy tín để tránh tái phát và biến chứng không đáng có. Việc nâng cao nhận thức và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp phụ nữ tự tin hơn trong cuộc sống hàng ngày. Mong rằng, bạn sẽ luôn dõi theo và đồng hành cùng kênh sức khỏe của Tiêm chủng Long Châu.