Ung thư gan giai đoạn cuối: Chăm sóc và điều trị

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ung thư gan giai đoạn cuối từ triệu chứng, tiên lượng, các phương pháp điều trị hỗ trợ cho đến cách chăm sóc và đồng hành cùng người bệnh trong giai đoạn nhạy cảm này. Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu ngay qua bài viết “Ung thư gan giai đoạn cuối” nhé.

Tình trạng bệnh ung thư gan giai đoạn cuối

Ung thư gan giai đoạn cuối là gì?

Việc phân loại giai đoạn ung thư gan thường dựa vào hệ thống TNM của Ủy ban Ung thư Liên hợp Hoa Kỳ (AJCC) hoặc hệ thống phân loại Barcelona, chia thành 4 giai đoạn.

Ung thư gan giai đoạn cuối là tình trạng nghiêm trọng khi các tế bào ung thư không chỉ phát triển trong gan mà còn lan rộng ra các mô lân cận, hạch bạch huyết và di căn xa đến các cơ quan khác như phổi, thận hoặc xương. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với ung thư gan giai đoạn cuối là rất thấp, theo CDC, tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với ung thư gan và ống mật trong gan là khoảng 19,6%.

Biểu hiện bệnh ung thư gan giai đoạn cuối

Ở giai đoạn cuối của ung thư gan, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi kéo dài dù không làm việc nặng. Tình trạng suy nhược khiến cân nặng giảm nhanh, trung bình 5–6 kg mỗi tháng. Đồng thời, chức năng gan suy giảm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa gây đầy bụng, chướng hơi, táo bón, tiêu chảy và đau bụng thường xuyên. Người bệnh có thể đi ngoài nhiều lần trong ngày với phân nát và có chất nhầy.

Gan to có thể được phát hiện qua thăm khám lâm sàng khi sờ thấy khối bất thường vùng hạ sườn phải, tuy nhiên điều này không đặc hiệu và cần chẩn đoán hình ảnh để xác định mức độ tổn thương gan chính xác. Kèm theo đó là các cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội lan từ gan sang dạ dày. Việc dùng thuốc giảm đau có thể giúp giảm triệu chứng nhưng cũng làm gan suy yếu hơn nếu dùng kéo dài.

Cổ trướng cũng là biểu hiện của ung thư gan giai đoạn cuối khiến bụng phình to do tích tụ dịch trong ổ bụng, thường kèm phù chân và cảm giác nặng nề, khó chịu. Khi khối u chèn ép đường mật, người bệnh xuất hiện vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm và ngứa da do tăng bilirubin trong máu. Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị rụng tóc, rụng lông và nổi các mạch máu nhỏ trên da.

Ung thư gan giai đoạn cuối được chẩn đoán và điều trị thế nào?

Phương pháp chẩn đoán

Bên cạnh thăm khám lâm sàng, các xét nghiệm cận lâm sàng đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá giai đoạn của ung thư gan. Trước tiên, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra các chỉ số về huyết học, chức năng gan, thận, khả năng đông máu, tình trạng viêm gan virus và nồng độ AFP (thường tăng cao trong ung thư gan).

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhằm xác định vị trí, kích thước khối u và mức độ lan rộng của bệnh. Các kỹ thuật thường dùng gồm siêu âm ổ bụng, chụp X-quang ngực, chụp CT scan hoặc MRI gan và vùng ngực–bụng để đánh giá toàn diện hơn.

Trong một số trường hợp, sinh thiết gan được thực hiện để phân tích mô bệnh học, giúp xác định rõ loại tế bào ung thư. Tuy nhiên, đối với bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối, sinh thiết thường không được thực hiện, trừ khi cần thiết cho việc lựa chọn phác đồ điều trị.

Phương pháp điều trị

Ở giai đoạn cuối của ung thư gan, việc điều trị không còn hướng đến mục tiêu chữa khỏi mà chủ yếu nhằm giảm nhẹ triệu chứng, cải thiện chất lượng sống và giúp người bệnh kéo dài thời gian sống. Các phương pháp điều trị thường tập trung vào chăm sóc giảm nhẹ triệu chứng hoặc tham gia thử nghiệm lâm sàng. 

Trong chăm sóc giảm nhẹ triệu chứng, kiểm soát cơn đau là ưu tiên hàng đầu do người bệnh thường xuyên phải chịu những cơn đau dữ dội. Bác sĩ có thể kê các loại thuốc giảm đau như paracetamol hoặc thuốc nhóm opioid để giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp nhiều biến chứng nặng do xơ gan mất bù như chướng bụng gây khó thở, xuất huyết tiêu hóa do vỡ tĩnh mạch thực quản, bệnh lý não gan hoặc suy gan-thận. Các can thiệp y tế như chọc hút dịch ổ bụng hay điều trị kiểm soát chảy máu sẽ được chỉ định khi cần. 

Trong một số trường hợp ung thư đã di căn đến não, xương hoặc các cơ quan khác, bác sĩ có thể chỉ định xạ trị với mục đích làm giảm triệu chứng và cải thiện tình trạng chung. Ngoài ra, người bệnh vẫn có thể tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng để tiếp cận các phương pháp điều trị mới. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, ghép gan không còn được chỉ định do ung thư đã lan rộng và xâm lấn nhiều mô cũng như hạch bạch huyết xung quanh.

Chăm sóc hỗ trợ bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối

Chăm sóc dinh dưỡng

Dinh dưỡng cũng đóng vai trò thiết yếu trong giai đoạn này bởi người bệnh thường bị suy kiệt, ăn uống kém, nôn ói và chức năng gan suy giảm khiến chất dinh dưỡng hấp thu hạn chế. Trong những trường hợp cần thiết, có thể phải nuôi ăn qua đường tĩnh mạch. Việc xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp dưới sự tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp cải thiện tình trạng tổng thể của người bệnh.

Trong quá trình chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối nên ưu tiên các loại thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa, không gây kích thích và được chế biến ở nhiệt độ vừa phải. Các món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ cần được hạn chế vì có thể gây khó tiêu và ảnh hưởng xấu đến chức năng gan. Đối với những bệnh nhân thường xuyên bị nôn, cần theo dõi tình trạng cụ thể và thông báo cho bác sĩ để được chỉ định thuốc chống nôn phù hợp.

Ngoài ra, trong trường hợp xơ gan mất bù, việc điều chỉnh lượng protein trong chế độ ăn cần được cá nhân hóa để tránh suy dinh dưỡng và giảm nguy cơ bệnh não gan. Thay vào đó, nên bổ sung thực phẩm chứa đường tự nhiên như chuối để cung cấp năng lượng, kết hợp với rau xanh, trái cây và sữa dành cho người bệnh ung thư nhằm đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cơ bản.

Đối với các bệnh nhân ung thư gan có kèm theo xơ gan, nên chế biến thức ăn nhạt để giảm lượng muối đưa vào cơ thể, hạn chế nguy cơ giữ nước và làm nặng thêm tình trạng phù hoặc cổ trướng. Một chế độ ăn hợp lý, dễ hấp thu sẽ giúp người bệnh cải thiện thể trạng và nâng cao chất lượng sống trong giai đoạn cuối của bệnh.

Chăm sóc về mặt tâm lý

Việc hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối là rất quan trọng. Khi biết mình mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, nhiều bệnh nhân rơi vào khủng hoảng tinh thần, lo âu, tuyệt vọng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và quá trình điều trị. Ngược lại, những người giữ được thái độ lạc quan thường sống lâu hơn và đáp ứng điều trị tốt hơn.

Việc thăm hỏi, động viên, lắng nghe và khuyến khích người bệnh làm điều họ yêu thích từ người thân, gia đình hay nhân viên y tế sẽ giúp ổn định tâm lý, giảm nguy cơ trầm cảm và nâng cao chất lượng sống.

Người chăm sóc cần theo dõi sát tâm lý bệnh nhân, kịp thời phát hiện và giải tỏa các biểu hiện bất thường để bệnh nhân yên tâm điều trị.

Hy vọng thông qua bài viết này, các bạn đã có cái nhìn rõ hơn về ung thư gan giai đoạn cuối, những triệu chứng điển hình và các phương pháp điều trị hiện nay. Lời khuyên của bác sĩ và sự quan tâm hỗ trợ từ người thân, gia đình đóng vai trò quan trọng giúp bệnh nhân nâng cao chất lượng cuộc sống trong giai đoạn khó khăn này. Nếu đang còn thắc mắc, tham khảo thêm các bài viết liên quan tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu bạn nhé.