Triệu chứng của viêm mũi dị ứng và biện pháp phòng ngừa

Viêm mũi dị ứng có thể xảy ra theo mùa hoặc kéo dài quanh năm. Những triệu chứng của viêm mũi dị ứng thường gặp gồm có: Ngứa mũi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, và đôi khi kèm theo viêm kết mạc do dị ứng với phấn hoa hoặc các chất gây kích ứng khác. Việc chẩn đoán thường dựa trên tiền sử bệnh và có thể kết hợp xét nghiệm dị ứng như test da. Hướng điều trị phổ biến là sử dụng thuốc xịt mũi chứa corticosteroid, có thể kết hợp với thuốc kháng histamin hoặc thuốc chống sung huyết đường uống để giảm nhanh triệu chứng.

Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng là hiện tượng viêm và kích ứng tại niêm mạc mũi, nguyên nhân không phải do vi khuẩn hay virus mà là do các yếu tố môi trường như phấn hoa, lông thú, khói bụi, mạt nhà, lông sâu hoặc bướm. Theo thống kê từ Học viện Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ (AAAAI), có khoảng 10 - 30% dân số toàn cầu đang sống chung với căn bệnh này.

Bệnh viêm mũi dị ứng được phân chia thành hai dạng chính:

• Viêm mũi dị ứng theo mùa (thể có chu kỳ): Còn gọi là viêm mũi dị ứng thời tiết, xảy ra vào những thời điểm nhất định trong năm.
• Viêm mũi dị ứng quanh năm (thể không có chu kỳ): Tình trạng tái phát bất kỳ lúc nào người bệnh tiếp xúc với các dị nguyên, không phụ thuộc vào mùa.

Triệu chứng của viêm mũi dị ứng

Triệu chứng của viêm mũi dị ứng có thể diễn ra trong thời gian ngắn hoặc kéo dài vài ngày đến cả tuần trước khi tự thuyên giảm. Dù không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng các biểu hiện kéo dài sẽ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, giấc ngủ và sinh hoạt, đặc biệt là ở trẻ em. Các triệu chứng có thể chia thành 2 nhóm: Có chu kỳ và không theo chu kỳ.

Triệu chứng bệnh theo chu kỳ

Thường bùng phát vào đầu mùa lạnh hoặc nóng. Người mắc bệnh sẽ thấy ngứa mũi, chảy nước mũi trong, hắt hơi nhiều, mắt đỏ, ngứa và chảy nước mắt. Một số biểu hiện đi kèm có thể gồm rát họng, ngứa kết mạc, cảm giác nặng đầu, uể oải, mệt mỏi. Những triệu chứng này có thể kéo dài vài ngày đến một tuần và thường tái phát vào cùng thời điểm mỗi năm. Lâu dần, bệnh có thể dẫn đến biến chứng như nghẹt mũi kéo dài, phù nề niêm mạc, phì đại cuốn mũi,…

Triệu chứng bệnh không theo chu kỳ

Đây là dạng phổ biến hơn với các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như chảy nước mũi, hắt hơi vào buổi sáng khi mới ngủ dậy, giảm dần trong ngày và xuất hiện trở lại khi gặp bụi hoặc môi trường lạnh. Ban đầu nước mũi trong, nhưng về sau có thể đặc dần và chảy theo từng đợt. Trường hợp nặng, người bệnh có thể hắt hơi hàng giờ liền và phải khạc đờm do dịch ứ ở vòm họng, gây tổn thương vùng niêm mạc mũi họng. Vì nghẹt mũi kéo dài, người bệnh thường phải thở bằng miệng, làm tăng nguy cơ viêm họng và viêm thanh quản.

Biện pháp phòng ngừa viêm mũi dị ứng

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, người bệnh nên:

• Tăng cường hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch yếu khiến cơ thể dễ phản ứng với dị nguyên. Củng cố miễn dịch là biện pháp phòng ngừa quan trọng.
• Tránh xa các yếu tố gây dị ứng: Khi biết mình dị ứng với chất gì, hãy chủ động tránh xa. Đeo khẩu trang khi ra ngoài hoặc đến nơi có nguy cơ cao tiếp xúc dị nguyên.
• Bảo vệ vùng tai - mũi - họng: Do ba cơ quan này liên thông với nhau nên nếu tai hoặc họng bị nhiễm khuẩn, mũi cũng dễ bị ảnh hưởng theo. Giữ vệ sinh và bảo vệ toàn diện sẽ giúp ngăn ngừa viêm mũi dị ứng hiệu quả hơn.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu các triệu chứng của viêm mũi dị ứng chỉ xuất hiện một vài lần trong ngày, không làm ảnh hưởng đến ăn uống hay sinh hoạt, người bệnh có thể tự vệ sinh mũi tại nhà. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài, tái phát liên tục và ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt, giấc ngủ, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh biến chứng nặng như viêm xoang, đặc biệt ở trẻ nhỏ. 

Trường hợp có những dấu hiệu nghiêm trọng như: Nghẹt mũi nặng, đau nhức vùng xoang, sốt, ho nhiều, trẻ bỏ ăn, sụt cân, khó thở hoặc phù nề nghiêm trọng, cần đi khám ngay.

Biến chứng của viêm mũi dị ứng

Dù không gây tử vong, nhưng nếu không điều trị đúng cách, viêm mũi dị ứng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: Phù nề niêm mạc mũi, thoái hóa cuốn mũi, hình thành polyp mũi, viêm tiền đình mũi, viêm họng, viêm phế quản, viêm xoang hoặc viêm tai giữa.

Đặc biệt, ở trẻ nhỏ, biến chứng viêm phế quản nếu không được can thiệp kịp thời có thể lan xuống phổi, gây viêm phổi, suy hô hấp và đe dọa tính mạng.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh

Viêm mũi dị ứng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Tuy nhiên, những người có người thân bị dị ứng sẽ có nguy cơ cao hơn. Ngoài ra, người mắc bệnh chàm da hoặc hen suyễn cũng nằm trong nhóm dễ mắc căn bệnh này.

Các yếu tố môi trường dễ làm kích hoạt hoặc làm nặng thêm tình trạng bệnh gồm: Khói thuốc, hóa chất, phấn hoa, ô nhiễm không khí, độ ẩm cao, thời tiết lạnh, bụi bẩn, nước hoa,…

Viêm mũi dị ứng là một bệnh lý thường gặp nhưng lại dễ bị xem nhẹ cho đến khi các triệu chứng kéo dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Nhận biết sớm triệu chứng của viêm mũi dị ứng và chủ động điều trị, phòng ngừa đúng cách sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe đường hô hấp lâu dài.

Để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả gia đình, đừng quên tiêm ngừa đầy đủ và đúng lịch! Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp đa dạng các loại vắc xin chất lượng, đội ngũ chuyên viên y tế tận tâm và dịch vụ nhanh chóng, tiện lợi. Đặt lịch hẹn dễ dàng qua ứng dụng hoặc đến trực tiếp trung tâm gần nhất để được tư vấn miễn phí!