Trẻ sinh non nằm viện bao lâu thì được xuất viện?

Trẻ sinh non là những em bé chào đời trước 37 tuần tuổi thai, do đó cơ thể còn non yếu và dễ gặp nhiều vấn đề về sức khỏe. Sau khi sinh, hầu hết trẻ sinh non cần được chăm sóc đặc biệt trong bệnh viện để bác sĩ theo dõi, hỗ trợ hô hấp, dinh dưỡng và kiểm soát các biến chứng có thể xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc trẻ sinh non nằm viện bao lâu, đồng thời cùng giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về quá trình chăm sóc và những yếu tố quyết định thời gian trẻ sinh non được xuất viện. 

Sinh non là gì?

Sinh non được hiểu là trường hợp trẻ chào đời trước 37 tuần tuổi thai hoặc trước 259 ngày tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối của người mẹ. Khoảng 12% trẻ sơ sinh thuộc nhóm sinh non.

Phân loại trẻ sinh non theo WHO:

• Sinh cực non: < 28 tuần.
• Sinh rất non: Từ 28 - 31 tuần 6 ngày.
• Sinh non trung bình: Từ 32 - 33 tuần 6 ngày.
• Sinh non muộn: Từ 34 - 36 tuần 6 ngày.
• Thai gần đủ tháng: Từ 37 - 38 tuần 6 ngày. 

Các yếu tố nguy cơ gây sinh non có thể xuất phát từ mẹ, thai nhi hoặc phần phụ thai.

• Nguyên nhân từ mẹ: Hở eo tử cung, cổ tử cung ngắn, tiền sử khoét chóp cổ tử cung, viêm nhiễm âm đạo hoặc đường tiết niệu, u xơ tử cung, dị dạng tử cung bẩm sinh, tiền sử sinh non,...
• Nguyên nhân từ thai và phần phụ: Mang đa thai, thai sau thụ tinh trong ống nghiệm, nhiễm khuẩn ối, ối vỡ non, thai chậm tăng trưởng, dị tật thai nhi, rau tiền đạo, rau bong non, đa ối,...

Do ra đời trước khi các cơ quan trong cơ thể hoàn thiện về mặt giải phẫu và chức năng, trẻ sinh non phải đối mặt với nhiều nguy cơ và biến chứng sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt trong dinh dưỡng và phát triển thể chất. Cơ thể bé non yếu, dễ mất nhiệt, dễ tổn thương và dễ nhiễm trùng. Những khó khăn này đòi hỏi trẻ sinh non cần được theo dõi, chăm sóc và điều trị đặc biệt ngay từ những ngày đầu đời để đảm bảo khả năng phát triển khỏe mạnh sau này.

Trẻ sinh non nằm viện bao lâu thì được về nhà? 

Hầu hết trẻ sinh non sẽ được chuyển đến đơn vị chăm sóc đặc biệt sơ sinh (NICU) trong vòng 24 giờ đầu sau khi chào đời để được theo dõi và điều trị chuyên sâu. Thời gian nằm viện của mỗi bé phụ thuộc vào tuổi thai khi sinh và tình trạng sức khỏe tổng thể. Thông thường, trẻ sinh non sẽ được chăm sóc tại bệnh viện ít nhất đến thời điểm dự sinh.

Với những bé sinh ở khoảng 34 tuần, thời gian nằm viện thường kéo dài từ 1 - 2 tuần. Nếu sinh sớm hơn 34 tuần, bé có thể cần ở lại NICU vài tuần hoặc lâu hơn để được hỗ trợ thở, bú và duy trì thân nhiệt.

Trước khi được xuất viện, trẻ cần đạt các tiêu chuẩn sức khỏe cơ bản, bao gồm:

• Tự thở ổn định, không cần thiết bị hỗ trợ.
• Nhịp thở và nhịp tim đều đặn, không xuất hiện cơn ngưng thở trong nhiều ngày.
• Bú tốt, phối hợp nhịp nhàng khi bú mẹ hoặc bú bình.
• Tăng cân đều đặn và duy trì thân nhiệt ổn định trong môi trường phòng thông thường.

Bên cạnh đó, bé cũng sẽ được kiểm tra sức khỏe toàn diện trước khi ra viện, bao gồm: Khám mắt, đánh giá thính lực, kiểm tra nồng độ bilirubin trong máu và tầm soát bệnh tim bẩm sinh.

Ngoài việc đảm bảo sức khỏe cho bé, cha mẹ cần được hướng dẫn kỹ năng chăm sóc trẻ sinh non, đặc biệt là cách sơ cứu - hồi sức tim phổi khi cần thiết.

Một số dấu hiệu cho thấy bé đủ điều kiện xuất viện gồm:

• Da hồng hào, bú tốt, không xuất hiện khó thở.
• Tăng trung bình 10 - 15g mỗi ngày trong 3 ngày liên tiếp.
• Thân nhiệt ổn định mà không cần lồng ấp.
• Không có cơn ngưng thở hoặc nhịp tim chậm trong ít nhất 5 ngày liên tục.
• Người chăm sóc nắm vững kỹ năng chăm nuôi bé tại nhà.

Sau khi xuất viện, trẻ sinh non cần được chăm sóc kỹ lưỡng tại nhà để tránh nhiễm trùng và giúp phát triển khỏe mạnh. Cha mẹ nên giữ môi trường sạch sẽ, giữ ấm phù hợp theo mùa, cho bé bú đều đặn mỗi 2 - 3 giờ và thực hiện chăm sóc da kề da (kangaroo) để tăng gắn kết và ổn định thân nhiệt. Ngoài ra, cần theo dõi sức khỏe, tái khám đúng hẹn và đưa trẻ đến bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường như sốt, vàng da hoặc bú kém. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp bé sinh non bắt kịp sự phát triển với trẻ đủ tháng.

Các vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sinh non

Trẻ sinh càng non tháng thì càng nhẹ cân và dễ gặp nhiều vấn đề sức khỏe do các cơ quan trong cơ thể chưa phát triển hoàn thiện. Vì vậy sinh càng sớm, trẻ càng phải đối mặt với nhiều rủi ro sau sinh.

Dưới đây là những vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sinh non:

• Điều hòa thân nhiệt: Trẻ dễ bị hạ thân nhiệt do ít mỡ dưới da và dự trữ năng lượng kém, cần được ủ ấm hoặc nằm lồng ấp.
• Hô hấp: Phổi chưa trưởng thành, dễ suy hô hấp, đặc biệt là hội chứng thiếu surfactant ở trẻ dưới 28 tuần. Nhiều bé cần hỗ trợ thở NCPAP hoặc thở máy.
• Tim mạch: Ống động mạch không đóng sau sinh, huyết áp thấp, rối loạn tuần hoàn.
• Nhiễm trùng huyết: Do hệ miễn dịch yếu và phải can thiệp y tế nhiều, trẻ dễ bị nhiễm trùng nặng, có thể nguy hiểm tính mạng nếu không điều trị kịp thời.
• Tiêu hóa: Bú kém, tiêu chảy, dễ viêm ruột hoại tử - biến chứng nặng cần can thiệp y khoa.
• Thần kinh: Nguy cơ xuất huyết não, nhuyễn hóa chất trắng quanh não thất, trường hợp nặng có thể để lại di chứng như bại não.
• Chuyển hóa: Dễ bị hạ đường huyết do dự trữ năng lượng kém.
• Vàng da: Khả năng đào thải bilirubin yếu khiến trẻ dễ bị vàng da, nếu nặng có thể ảnh hưởng đến não và các cơ quan khác.

Tùy mức độ sinh non, các vấn đề này có thể cải thiện theo thời gian hoặc cần điều trị tích cực, vì vậy trẻ sinh non luôn cần được theo dõi và chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện.

Thời gian nằm viện của trẻ sinh non phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi thai lúc sinh, cân nặng, khả năng hô hấp và các biến chứng đi kèm. Có bé chỉ cần vài ngày theo dõi, nhưng cũng có trường hợp phải điều trị kéo dài đến khi đạt mốc phát triển tương đương trẻ đủ tháng. Việc chăm sóc trẻ sinh non đòi hỏi sự kiên nhẫn, phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và đội ngũ y tế. Hiểu rõ quá trình này sẽ giúp cha mẹ chuẩn bị tâm lý tốt hơn và đồng hành cùng con một cách vững vàng trong những ngày đầu đời.