Biểu hiện, cách xử lý và phòng ngừa hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Tình trạng hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện ở những bé sinh non, thiếu cân hoặc khi tiếp xúc với môi trường lạnh trong thời gian dài. Trẻ có dinh dưỡng kém cũng dễ bị ảnh hưởng hơn. Khi bị hạ thân nhiệt, trẻ có thể đồng thời gặp phải các vấn đề nghiêm trọng khác như hạ đường huyết hoặc nhiễm trùng. Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ nhỏ.

Biểu hiện hạ thân nhiệt ở trẻ em

Biểu hiện hạ thân nhiệt ở trẻ em xuất hiện khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống dưới mức bình thường, cụ thể là thấp hơn 35°C (được đo tại hậu môn). Tình trạng hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh được chia thành ba cấp độ dựa trên mức độ nghiêm trọng:

• Mức độ nhẹ: Từ 35°C đến trên 34°C;
• Mức độ trung bình: Từ 34°C đến 32°C;
• Mức độ nặng: Dưới 32°C, đặc biệt nguy hiểm khi xuống dưới 25°C.

Khi trẻ bị hạ thân nhiệt, cơ thể thường lạnh toát, vận động yếu, bú kém và tiếng khóc nhỏ. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, trẻ có thể xuất hiện một số dấu hiệu đặc trưng như:

• Da mặt và tay chân chuyển đỏ;
• Cứng cơ ở lưng và chi;
• Huyết áp tụt;
• Lượng đường trong máu giảm;
• Tim đập nhanh hoặc loạn nhịp;
• Nồng độ oxy trong máu thấp;
• Biểu hiện suy hô hấp.

Tình trạng này đòi hỏi sự theo dõi và can thiệp y tế kịp thời để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Cách theo dõi thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Nhiệt độ cơ thể của trẻ sơ sinh được xem là ổn định khi đo ở nách và nằm trong khoảng từ 36,5°C đến 37,2°C. Nếu phát hiện thân nhiệt của trẻ lệch khỏi ngưỡng này, cha mẹ cần có biện pháp can thiệp kịp thời để tránh các biến chứng do hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh hoặc gặp tình trạng sốt cao gây ra. Khi thân nhiệt của trẻ vượt quá 37,5°C, điều đó cho thấy cơ thể bé đang bị nóng lên bất thường. Lúc này, cha mẹ nên để trẻ nằm ở nơi thoáng khí, tránh gió lùa. Hãy nới lỏng quần áo hoặc thay trang phục rộng rãi, thoáng mát cho trẻ. Có thể dùng khăn sạch, ấm để lau nhẹ vùng trán, nách và bẹn, đồng thời theo dõi thân nhiệt liên tục để đánh giá tình hình. Trường hợp trẻ sốt cao từ 38,5°C trở lên, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị, đồng thời có thể sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngược lại, nếu trẻ bị hạ thân nhiệt dưới 36 độ, cha mẹ nên giữ ấm cho bé bằng cách quấn chăn mềm hoặc áp dụng phương pháp "da kề da" để giúp trẻ giữ nhiệt hiệu quả.

Việc đo thân nhiệt cho trẻ có thể thực hiện ở nhiều vị trí như nách, miệng, tai hoặc hậu môn, tuy nhiên mỗi vị trí lại có mức nhiệt độ chuẩn riêng:

• Đo ở hậu môn: Bình thường từ 36,6°C đến 38°C;
• Đo ở tai: Từ 35,8°C đến 38°C;
• Đo ở miệng: Từ 35,5°C đến 37,5°C;
• Đo ở nách: Từ 34,7°C đến 37,3°C.

Thông thường, kết quả đo tại nách sẽ thấp hơn so với miệng, còn nhiệt độ đo ở hậu môn là cao nhất và phản ánh chính xác nhất nhiệt độ bên trong cơ thể. Vì vậy, để có dữ liệu đáng tin cậy nhất, nên ưu tiên đo nhiệt độ ở hậu môn, đây là vị trí phản ánh rõ ràng nhất tình trạng thân nhiệt của trẻ. Dù là sốt hay hạ thân nhiệt, cả hai đều có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh chỉ mới vài tuần tuổi. Do đó, việc theo dõi thân nhiệt đều đặn và có phương pháp xử lý đúng lúc là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Biện pháp xử lý và phương pháp phòng ngừa hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Sau đây là biện pháp xử lý và phương pháp phòng ngừa hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh mà bạn đọc nên biết:

Cách xử lý khi trẻ bị hạ thân nhiệt

Khi trẻ rơi vào tình trạng hạ thân nhiệt, việc đầu tiên cần làm là bù nước nếu bé có dấu hiệu mất nước. Sau đó, hãy cho trẻ ăn sớm nhất có thể. Trường hợp trẻ không cảm thấy quá đầy bụng, cha mẹ nên chia nhỏ bữa ăn để bé dễ tiêu hóa. Giữ ấm là bước tiếp theo vô cùng quan trọng. Hãy chắc chắn rằng trẻ được mặc đầy đủ quần áo, đặc biệt là giữ ấm cho đầu, đây là nơi dễ mất nhiệt nhất. Tránh để trẻ ở những nơi có gió lùa hoặc nhiệt độ không ổn định. Việc theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ, nhất là nhiệt độ đo tại hậu môn, cần thực hiện thường xuyên mỗi 2 giờ cho đến khi thân nhiệt trở lại mức an toàn (trên 36,5°C). Nếu có sử dụng đèn sưởi, nên kiểm tra nhiệt độ mỗi 30 phút.

Vào ban đêm, cần đặc biệt chú trọng đến việc giữ ấm đầy đủ cho bé. Các vùng như đầu, cổ, ngực, tay và chân cần được bảo vệ cẩn thận để hạn chế thất thoát nhiệt. Ngoài ra, cha mẹ cần kiểm tra xem trẻ có bị hạ đường huyết đi kèm hay không, vì tình trạng này thường xảy ra song song với hạ thân nhiệt. Nếu trẻ không có dấu hiệu cải thiện hoặc xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa Nhi thăm khám và điều trị đúng cách.

Biện pháp phòng tránh hạ thân nhiệt ở trẻ nhỏ

Để giúp trẻ tránh nguy cơ bị hạ thân nhiệt đột ngột, cha mẹ nên lưu ý một số nguyên tắc sau:

• Đảm bảo cho trẻ ăn đúng giờ, đủ bữa và có chế độ dinh dưỡng cân đối, phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
• Giường ngủ của trẻ nên đặt ở nơi kín gió, thoáng mát nhưng đủ ấm. Quần áo của trẻ cần đảm bảo đủ ấm, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi thời tiết thay đổi.
• Sau khi tắm hoặc trong lúc thăm khám, cần giữ cho trẻ không bị nhiễm lạnh. Lau khô ngay sau khi tắm và tránh để cơ thể ẩm ướt.
• Luôn giữ quần áo, tã và chăn của trẻ sạch sẽ, khô ráo. Thay ngay nếu phát hiện ẩm ướt.
• Nếu dùng đèn sưởi, hãy chọn loại phù hợp cho trẻ sơ sinh và tuyệt đối không dùng chai nước nóng hoặc đèn huỳnh quang để sưởi ấm cho trẻ.

Việc theo dõi thân nhiệt thường xuyên giúp cha mẹ sớm nhận biết những bất thường để xử lý kịp thời. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện khác lạ nào, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh là tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa nếu cha mẹ nhận biết sớm và xử lý đúng cách. Luôn giữ ấm cho trẻ, theo dõi thân nhiệt thường xuyên và đưa bé đi khám khi có dấu hiệu bất thường sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và sự phát triển an toàn cho trẻ ngay từ những tháng đầu đời.

Tiêm vắc xin đầy đủ giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ sơ sinh, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, đây là một trong những nguyên nhân dễ gây hạ thân nhiệt. Khi cơ thể trẻ được bảo vệ tốt trước vi khuẩn và virus, khả năng giữ ổn định thân nhiệt cũng được cải thiện, giúp bé tránh được tình trạng mất nhiệt đột ngột, đặc biệt trong những tuần đầu sau sinh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có các loại vắc xin thế hệ mới nhất từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới, toàn bộ vắc xin đều được nhập khẩu chính hãng, giá cả cạnh tranh và hệ thống lưu trữ đạt chuẩn GSP. Bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 để được đội ngũ y tế tận tâm sẵn sàng hỗ trợ tư vấn nhé!