Trẻ sinh non mấy tháng biết lật? Những điều bố mẹ cần lưu ý

Sự phát triển của trẻ sinh non thường đặc biệt hơn, đòi hỏi nhiều sự quan tâm và theo dõi sát sao từ gia đình và nhân viên y tế. Mỗi mốc vận động như biết lật, biết bò, biết đi đều có thể đến trễ hơn so với chuẩn thông thường. Vậy trẻ sinh non mấy tháng biết lật? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn lời giải chi tiết, mời bạn đọc cùng tham khảo ngay nhé!

Trẻ sinh non mấy tháng biết lật?

Trẻ sinh non mấy tháng biết lật là vấn đề băn khoăn của nhiều phụ huynh. Thông thường, trẻ sinh non thường biết lật muộn hơn khoảng 1 – 2 tháng so với trẻ sinh đủ tháng. Trung bình, nếu trẻ sinh đủ tháng biết lật vào khoảng 4 – 6 tháng tuổi, thì trẻ sinh non có thể biết lật vào khoảng 5 – 8 tháng tuổi, tùy theo mức độ non tháng và thể trạng của bé.

Trên thực tế, để đánh giá đúng sự phát triển của trẻ sinh non, cha mẹ cần sử dụng khái niệm "tuổi hiệu chỉnh". Tuổi hiệu chỉnh được tính bằng cách lấy tuổi thật của trẻ trừ đi số tuần thiếu so với mốc đủ tháng (40 tuần). Ví dụ, nếu trẻ sinh ra ở tuần 32 (thiếu 8 tuần) thì khi trẻ 6 tháng tuổi thật, tuổi hiệu chỉnh của trẻ chỉ khoảng 4 tháng. Điều này có nghĩa là các mốc phát triển như biết lật của trẻ sẽ được so sánh với trẻ đủ tháng ở độ tuổi 4 tháng, thay vì 6 tháng.

Mốc biết lật của trẻ sinh non có thể sớm hơn nếu trẻ không gặp vấn đề về thần kinh hoặc vận động. Ngược lại, trẻ có tiền sử bệnh lý sơ sinh như viêm phổi, xuất huyết não, hoặc các vấn đề hô hấp nghiêm trọng có thể cần thêm thời gian để đạt được cột mốc này. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc theo dõi các mốc phát triển dựa trên tuổi hiệu chỉnh là cách tiếp cận chuẩn xác để đánh giá trẻ sinh non.

Những yếu tố ảnh hưởng đến thời điểm trẻ sinh non biết lật

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến thời điểm trẻ sinh non đạt được kỹ năng lật người. Dưới đây là những yếu tố chính:

Độ tuổi thai khi sinh

Trẻ sinh ra ở tuần 34 – 36 (gần đủ tháng) thường có tốc độ phát triển gần giống trẻ đủ tháng, và khả năng biết lật có thể chỉ chậm hơn một chút. Trong khi đó, trẻ sinh dưới 32 tuần (sinh non nặng) thường cần nhiều thời gian hơn để phát triển các kỹ năng vận động.

Tình trạng sức khỏe sau sinh

Trẻ sinh non có biến chứng về hô hấp (như suy hô hấp), não bộ (như xuất huyết não), hoặc tiêu hóa (như viêm ruột hoại tử) thường có nguy cơ chậm phát triển vận động. Những vấn đề này có thể ảnh hưởng đến sức mạnh cơ bắp và khả năng phối hợp vận động của trẻ.

Môi trường chăm sóc

Một môi trường chăm sóc tích cực, với sự hỗ trợ từ gia đình và các bài tập vận động đúng cách, có thể giúp trẻ sinh non phát triển nhanh hơn. Các hoạt động như massage, tập nằm sấp, hoặc khuyến khích trẻ xoay người thông qua trò chơi sẽ kích thích khả năng lật.

Chế độ dinh dưỡng

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ sinh non. Các chất như canxi, vitamin D, DHA và protein giúp hỗ trợ sự phát triển của xương, cơ bắp và hệ thần kinh, những yếu tố cần thiết để trẻ có thể lật người. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo trẻ được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt trong những năm đầu đời.

Dấu hiệu cảnh báo trẻ sinh non chậm biết lật cha mẹ cần lưu ý

Cha mẹ cần quan sát kỹ lưỡng sự phát triển của trẻ để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo trẻ sinh non có thể chậm phát triển vận động:

• Không có phản xạ nâng đầu hoặc ngóc đầu khi nằm sấp sau 5 – 6 tháng tuổi hiệu chỉnh.
• Trẻ không cố gắng xoay người hoặc di chuyển sau 7 – 8 tháng tuổi hiệu chỉnh.
• Co cứng hoặc mềm nhũn toàn thân, cho thấy vấn đề về cơ lực hoặc thần kinh.
• Không tương tác bằng mắt hoặc không phản ứng với tiếng gọi, âm thanh, có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển tổng thể.

Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa Nhi hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để được đánh giá và can thiệp kịp thời. Các phương pháp can thiệp sớm, như vật lý trị liệu hoặc kích thích vận động, có thể giúp trẻ cải thiện đáng kể.

Làm thế nào để giúp trẻ sinh non tập biết lật sớm hơn?

Ngoài việc quan tâm trẻ sinh non mấy tháng biết lật, bố mẹ cũng có thể hỗ trợ trẻ sinh non đạt được mốc biết lật sớm hơn thông qua các phương pháp đơn giản và an toàn sau:

Tương tác bằng âm thanh và hình ảnh

Đặt đồ chơi có màu sắc rực rỡ hoặc phát ra âm thanh ở hai bên trẻ để khuyến khích trẻ quay đầu hoặc xoay người. Ví dụ, đặt một món đồ chơi yêu thích ở bên phải hoặc trái của trẻ để kích thích trẻ di chuyển cơ thể theo hướng đó.

Cho trẻ nằm sấp nhiều hơn

Thời gian nằm sấp (tummy time) là một hoạt động quan trọng giúp trẻ tăng cường sức mạnh cơ cổ, vai và lưng, những nhóm cơ hỗ trợ quá trình lật người của trẻ. Cha mẹ nên bắt đầu với 2 – 3 lần nằm sấp mỗi ngày, mỗi lần vài phút và tăng dần thời gian khi trẻ quen dần. Luôn giám sát trẻ trong lúc nằm sấp để đảm bảo an toàn.

Massage vận động nhẹ nhàng

Massage nhẹ nhàng các cơ ở tay, chân và lưng của trẻ giúp tăng cường phản xạ và khả năng kiểm soát cơ. Cha mẹ có thể tham khảo các bài massage từ chuyên gia vật lý trị liệu để thực hiện đúng cách.

Theo dõi sự phát triển của trẻ định kỳ

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ tại các trung tâm y tế hoặc bệnh viện có chuyên khoa phát triển hệ thần kinh – vận động. Các bác sĩ sẽ đánh giá sự phát triển của trẻ dựa trên tuổi hiệu chỉnh và đưa ra các khuyến nghị phù hợp.

Cha mẹ không nên để trẻ lật một mình mà không có sự giám sát, đặc biệt là trên giường hoặc bề mặt cao, để tránh nguy cơ ngã hoặc các rủi ro không mong muốn.

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn nắm được trẻ sinh non mấy tháng biết lật. Việc trẻ sinh non biết lật trễ hơn so với trẻ đủ tháng là điều bình thường, miễn là trẻ vẫn tiến triển đều đặn theo tuổi hiệu chỉnh. Cha mẹ nên hiểu đúng về sự phát triển của con, tránh lo lắng quá mức, đồng thời chú ý hỗ trợ bé bằng những phương pháp đơn giản, an toàn và hiệu quả. Nếu nhận thấy bất thường, hãy tham khảo ý kiến chuyên môn kịp thời để đảm bảo bé phát triển toàn diện.

Bên cạnh việc chăm sóc và theo dõi sự phát triển của trẻ sinh non, cha mẹ cũng cần đặc biệt quan tâm đến việc tiêm ngừa đầy đủ để bảo vệ sức khỏe của bé trong giai đoạn đầu đời. Vắc xin 6 trong 1 là một trong những loại vắc xin quan trọng, giúp phòng ngừa cùng lúc 6 bệnh nguy hiểm thường gặp ở trẻ nhỏ, bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do Hib gây ra. Hiện tại, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm chủng uy tín, an toàn với đầy đủ các loại vắc xin dành cho trẻ sơ sinh và trẻ sinh non, bao gồm vắc xin 6 trong 1. Đội ngũ nhân viên y tế tận tâm, giàu kinh nghiệm sẽ giúp bạn yên tâm đồng hành cùng con qua từng giai đoạn phát triển.