Trào ngược dạ dày độ B là gì? Cách chẩn đoán và điều trị

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng về tiêu hóa rất phổ biến. GERD độ B được phân loại ở mức độ thứ 3 theo thang đo Los Angeles. Người bệnh thường đối mặt với nhiều triệu chứng gây khó chịu và có nguy cơ xuất hiện biến chứng nghiêm trọng nếu không kiểm soát tốt. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và điều trị trào ngược độ B.

Trào ngược dạ dày độ B là gì?

Đây là giai đoạn bệnh trong đó dịch tiêu hóa, axit hoặc thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây tổn thương niêm mạc rõ rệt hơn so với độ A. Theo phân loại Los Angeles, đây là một trong năm mức độ tiến triển của GERD, bao gồm độ 0, A, B, C và D.

Ở giai đoạn độ B, các vết viêm loét trên thực quản đã xuất hiện với kích thước lớn hơn 5mm, nguy cơ biến chứng cũng bắt đầu rõ rệt hơn. Việc hiểu rõ đặc điểm của trào ngược dạ dày mức độ B có ý nghĩa quan trọng trong việc nhận biết triệu chứng, đánh giá mức độ bệnh và lựa chọn hướng điều trị phù hợp, giúp người bệnh phòng ngừa tổn thương nặng hơn ở những giai đoạn sau.

Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày mức độ B

Tình trạng này hình thành do sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là sự suy yếu chức năng của cơ thắt thực quản dưới (LES). Khi cơ này hoạt động bất thường, axit và dịch tiêu hóa dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây viêm loét niêm mạc.

Ngoài ra, có nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ khác làm tăng khả năng tiến triển bệnh như:

• Thoát vị hoành: Làm thay đổi cấu trúc giải phẫu, khiến cơ thắt thực quản dưới khó đóng kín.
• Áp lực ổ bụng tăng: Thường gặp ở người béo phì, phụ nữ mang thai hoặc khi bị đầy hơi chướng bụng.
• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP): Tăng sản xuất axit dạ dày, làm tình trạng trào ngược nặng hơn.
• Thói quen không lành mạnh: Ăn nhiều đồ cay nóng, chua, chiên rán hoặc ăn quá no, ăn sát giờ đi ngủ. Uống nhiều rượu bia, cà phê, hút thuốc lá làm giảm khả năng co thắt LES và kích thích niêm mạc thực quản bị tổn thương.
• Căng thẳng, stress kéo dài: Ảnh hưởng đến nhu động tiêu hóa, làm dạ dày tiết nhiều axit hơn mức bình thường.
• Thói quen ngủ không hợp lý: Ngủ ngay sau khi ăn, nằm ngửa hoặc nằm nghiêng sai tư thế cũng làm tăng nguy cơ trào ngược.
• Dược phẩm: Một số loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc giãn cơ hay thuốc điều trị huyết áp có thể gây ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa.

Sự kết hợp của các yếu tố trên khiến tình trạng trào ngược xuất hiện nhiều hơn, khó kiểm soát nếu người bệnh không thay đổi lối sống và điều trị kịp thời.

GERD độ B có những triệu chứng nào?

Ở giai đoạn B, niêm mạc thực quản bị tổn thương rõ rệt hơn, khiến triệu chứng trở nên thường xuyên và dai dẳng. Các biểu hiện điển hình của giai đoạn này gồm:

• Ợ nóng, cảm giác nóng rát vùng ngực và cổ họng xuất hiện nhiều lần trong ngày, đặc biệt sau bữa ăn hoặc khi nằm.
• Đau thượng vị âm ỉ, có thể kéo dài nhiều giờ và tái phát thường xuyên.
• Đau rát họng, khó nuốt, vướng cổ họng do tổn thương niêm mạc gây co thắt thực quản.
• Ho kéo dài, khàn tiếng do axit trào ngược lên thanh quản gây kích ứng đường hô hấp.
• Buồn nôn hoặc trào dịch vị lên miệng, thường xuất hiện về đêm hoặc sau khi ăn no.

Nhận diện sớm và điều trị kịp thời giúp bảo vệ sức khỏe lâu dài và ngăn ngừa biến chứng như hẹp thực quản, Barrett thực quản, thậm chí ung thư. Ngoài ra, axit trào ngược còn gây mất ngủ, mệt mỏi, viêm phổi và làm giảm chất lượng sống.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị

Để kiểm soát bệnh hiệu quả, việc chẩn đoán và điều trị cần được tiến hành sớm, có hệ thống. Bác sĩ sẽ dựa trên thăm khám lâm sàng, kết hợp cận lâm sàng để xác định chính xác tình trạng bệnh, từ đó lựa chọn hướng điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

Chẩn đoán

Để xác định chính xác tình trạng trào ngược, bác sĩ sẽ kết hợp khai thác bệnh sử, thăm khám lâm sàng và áp dụng các kỹ thuật cận lâm sàng bao gồm:

• Nội soi thực quản - dạ dày: Quan sát trực tiếp niêm mạc, phát hiện viêm loét và biến chứng.
• Theo dõi pH trở kháng 24 giờ: Đo tần suất và thời gian trào ngược, được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán GERD.
• Chụp X-quang thực quản với chất cản quang: Theo dõi quá trình nuốt, phát hiện bất thường, loét hoặc hẹp thực quản.
• Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM): Đánh giá chức năng cơ thắt thực quản dưới, loại trừ rối loạn vận động khác.

Điều trị

Mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng, ngăn biến chứng và cải thiện chất lượng sống. Những phương pháp thường được khuyến cáo gồm:

• Điều chỉnh lối sống: Tránh thực phẩm chua, cay, béo, cồn và caffeine; ăn thành nhiều bữa nhỏ; không ăn quá no hoặc vào tối muộn; ngủ với tư thế đầu cao; duy trì cân nặng hợp lý.
• Sử dụng thuốc: Thuốc kháng axit giúp giảm triệu chứng nhanh; thuốc chẹn H2 hoặc PPIs được kê đơn để giảm tiết axit.
• Phẫu thuật: Chỉ định khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi bệnh nhân không muốn dùng thuốc lâu dài.
• Theo dõi chuyên khoa: Thăm khám định kỳ, tuân thủ dùng thuốc và duy trì lối sống lành mạnh để hạn chế tái phát.

Trào ngược dạ dày độ B là giai đoạn cần được phát hiện sớm và điều trị đúng cách để hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, duy trì lối sống khoa học cùng với chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn và giảm nguy cơ tái phát.

Nếu bạn đang tìm một địa chỉ tiêm chủng uy tín để chăm sóc sức khỏe toàn diện, hãy lựa chọn Tiêm chủng Long Châu. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và dịch vụ tận tâm, Long Châu cung cấp đầy đủ các vắc xin thiết yếu như vắc xin cúm, vắc xin viêm gan B, vắc xin thủy đậu,… giúp tăng cường miễn dịch và phòng ngừa hiệu quả nhiều bệnh lý nguy hiểm cho bạn và gia đình.