Tiêm phế cầu có cần thiết không? Tầm quan trọng của vắc xin phế cầu

Viêm phổi, viêm tai giữa và viêm màng não do phế cầu khuẩn là những bệnh lý nguy hiểm, có thể để lại di chứng nặng nề, thậm chí đe dọa tính mạng. Trong nỗ lực phòng ngừa, vắc xin phế cầu đã được đưa vào chương trình tiêm chủng tại nhiều quốc gia. Dù vậy, một số người vẫn băn khoăn về mức độ cần thiết của loại vắc xin này, đặt ra câu hỏi: "Tiêm phế cầu có cần thiết không?". Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Hệ miễn dịch chống lại phế cầu và ảnh hưởng của tuổi tác

Khi chúng ta già đi, hệ miễn dịch cũng suy giảm, làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng và ung thư. Điều này giải thích tại sao khi tuổi thọ trung bình tăng lên, các bệnh liên quan đến tuổi tác cũng trở nên phổ biến hơn.

So với người trẻ, người cao tuổi dễ bị nhiễm trùng hơn và nguy cơ tử vong do các bệnh này cũng cao hơn. Các bệnh về đường hô hấp như cúm, COVID-19 và đặc biệt là viêm phổi do phế cầu khuẩn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở những người trên 65 tuổi. Mặc dù chưa rõ nguyên nhân chính xác, nhiều nhà khoa học cho rằng sự suy giảm số lượng tế bào T – một loại tế bào miễn dịch quan trọng, có liên quan đến quá trình lão hóa. Bên cạnh đó, có giả thuyết cho rằng tủy xương ở người lớn tuổi hoạt động kém hiệu quả hơn trong việc sản xuất các tế bào miễn dịch.

Hệ miễn dịch suy giảm cũng khiến người cao tuổi có phản ứng kém hơn với vắc xin, làm giảm hiệu quả bảo vệ so với người trẻ. Ví dụ, vắc xin cúm có hiệu quả thấp hơn ở những người trên 65 tuổi so với trẻ em. Tuy nhiên, dù hiệu quả giảm, việc tiêm vắc xin phế cầu vẫn giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tử vong so với không tiêm.

Ngoài ra, dinh dưỡng cũng ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch ở người cao tuổi. Một vấn đề phổ biến là "suy dinh dưỡng vi chất" – tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất cần thiết, ngay cả ở những quốc gia phát triển. Nguyên nhân là do người lớn tuổi thường ăn ít hơn và ít đa dạng hơn. Do đó, việc bổ sung dinh dưỡng có thể giúp cải thiện sức khỏe miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Phế cầu khuẩn có thể gây ảnh hưởng tính mạng không?

Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) có thể gây ra các bệnh nguy hiểm và dẫn đến tử vong. Đây là một trong những tác nhân gây bệnh vi khuẩn lớn nhất trên toàn cầu, gây ra nhiều ca tử vong hơn bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào khác. Phế cầu khuẩn có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nhẹ như viêm tai giữa, viêm xoang, nhưng cũng có thể gây các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết và viêm màng não.

Đặc biệt, phế cầu khuẩn có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Ở Hoa Kỳ, khoảng 5% bệnh nhân mắc viêm phổi do phế cầu khuẩn – chủ yếu là người cao tuổi và người có bệnh nền – tử vong vì căn bệnh này. Tỷ lệ tử vong trong các trường hợp nhiễm trùng huyết là khoảng 20%, và đối với viêm màng não, tỷ lệ tử vong lên tới 30%.

Mặc dù phế cầu khuẩn có thể gây ra các bệnh nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó cũng là một vi khuẩn thường trú trong đường hô hấp trên, đặc biệt là ở trẻ em. Khoảng 60% trẻ nhỏ có thể mang phế cầu khuẩn trong mũi mà không biểu hiện triệu chứng bệnh. Điều này làm cho việc kiểm soát và phòng ngừa bệnh do phế cầu khuẩn trở nên khó khăn hơn.

Mặc dù tiêm chủng đã giúp giảm đáng kể các bệnh do các vi khuẩn khác như Haemophilus và não mô cầu gây ra, phế cầu khuẩn vẫn là một thách thức lớn trong việc phát triển các chiến lược kiểm soát bệnh. Sự đa dạng của các huyết thanh phế cầu khuẩn khiến việc tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả trở nên khó khăn hơn. Vậy tiêm phế cầu có cần thiết không?

Tiêm phế cầu có cần thiết không?

Tiêm mũi phế cầu là một biện pháp quan trọng để phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng do phế cầu khuẩn, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao như người cao tuổi và những người có bệnh lý mãn tính hoặc hệ miễn dịch suy yếu. Để giảm nguy cơ mắc phải những bệnh này, các chuyên gia y tế khuyến cáo việc tiêm vắc xin phòng phế cầu khuẩn. Vậy câu trả lời cho “Tiêm phế cầu có cần thiết không?” là có, đặc biệt là với đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Đối với tất cả người lớn từ 65 tuổi trở lên, tiêm hai mũi vắc xin phế cầu khuẩn là điều cần thiết. Tiêm vắc xin phế cầu giúp tăng cường khả năng bảo vệ khỏi các chủng phế cầu khuẩn có trong thành phần vắc xin, đặc biệt là những chủng có thể gây bệnh nặng. Người cao tuổi có nguy cơ cao mắc các bệnh do phế cầu khuẩn vì hệ miễn dịch của họ yếu hơn và khả năng phản ứng với vắc xin cũng kém hơn so với người trẻ tuổi.

Ngoài ra, một số người trưởng thành từ 19 đến 64 tuổi cũng cần tiêm mũi vắc xin phế cầu khuẩn. Những người này thường có các yếu tố nguy cơ cao, chẳng hạn như mắc các bệnh lý mãn tính hoặc đang sử dụng thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Những người trong nhóm này có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng từ phế cầu khuẩn và vì vậy cần được bảo vệ thông qua việc tiêm vắc xin.

Đối với người lớn mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, bệnh phổi, hen suyễn, tiểu đường, suy thận mãn tính, nghiện rượu, xơ gan, các bệnh gây suy giảm miễn dịch hoặc hút thuốc, tiêm vắc xin phế cầu khuẩn cũng rất quan trọng. Những người này có hệ miễn dịch yếu hoặc sức khỏe kém, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng do phế cầu khuẩn. Việc tiêm vắc xin giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe, giảm tỷ lệ tử vong và biến chứng, đồng thời góp phần giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong cho cộng đồng.

Bài viết trên đã trả lời câu hỏi: “Tiêm phế cầu có cần thiết không?”. Tiêm vắc xin phế cầu đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng do vi khuẩn phế cầu gây ra, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu. Dù vẫn có những tranh luận về tính cần thiết và phạm vi áp dụng, với lợi ích đã được chứng minh, việc tiêm phòng phế cầu nên được cân nhắc như một biện pháp dự phòng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang triển khai tiêm vắc xin phế cầu với các dòng vắc xin chất lượng cao: Prevenar 13, Synflorix và Pneumovax 23. Với quy trình tiêm chủng an toàn, đội ngũ bác sĩ tận tâm và hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn GSP, bạn có thể hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn Long Châu để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Gọi ngay 1800 6928 để đặt lịch hoặc truy cập tiemchunglongchau.com.vn để biết thêm thông tin chi tiết.

Xem thêm:

• Tiêm Synflorix có sốt không? Làm gì khi bị sốt sau tiêm vắc xin?

• Phản ứng sau tiêm phế cầu của trẻ​ và cách xử trí

• Khi nào tiêm mũi phế cầu nhắc lại?