Thính lực là gì? Chỉ số thính lực bình thường là bao nhiêu?

Thính giác đóng vai trò trung tâm trong quá trình giao tiếp và kết nối xã hội của con người. Không chỉ đơn thuần là khả năng nghe âm thanh, thính lực còn phản ánh mức độ hoạt động hiệu quả của toàn bộ hệ thống thính giác, từ tai ngoài đến trung khu thần kinh. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về khả năng nghe của con người, qua đó nhấn mạnh vai trò của việc đánh giá thính lực trong chăm sóc sức khỏe hiện đại.

Thính lực là gì? 

Thính lực là khả năng cảm nhận âm thanh của tai người và được xác định thông qua các chỉ số đo lường cụ thể. Tuy nhiên, khả năng nghe của mỗi người không hoàn toàn giống nhau. Các chỉ số được xem là bình thường thường dựa trên kết quả đo của những người trẻ tuổi không có bệnh lý tai mũi họng. Dải tần số mà tai người có thể nghe được nằm trong khoảng từ 16 - 20.000 Hz. Mỗi tần số đều có ngưỡng nghe tối thiểu và tối đa tùy thuộc vào cấu trúc thính giác của từng cá nhân.

So với một số loài động vật như dơi, chuột hoặc mèo thì khả năng nghe của con người còn hạn chế. Ví dụ, có loài dơi có thể nghe được âm thanh với tần số lên đến 100.000 Hz. Trong khi đó, tiếng nói của con người chủ yếu nằm trong vùng tần số từ 200 - 4.000 Hz. Đây cũng là vùng nhạy cảm nhất của thính giác. Độ nhạy cao nhất thường rơi vào khoảng từ 1.000 - 2.000 Hz. Về mặt cường độ, tiếng nói hàng ngày dao động từ 30 - 70 dB với mức nói nhỏ khoảng 30 - 35 dB và nói to có thể lên đến 70 dB.

Sự suy giảm thính lực trong vùng tần số của tiếng nói dễ được phát hiện hơn vì ảnh hưởng trực tiếp đến giao tiếp. Tuy nhiên, người ta thường ít để ý đến sự suy giảm thính lực ở các vùng tần số cao hơn. Các thiết bị đo thính lực hiện nay chỉ đo được trong khoảng từ 125 - 8.000 Hz.

Một người chỉ bắt đầu cảm nhận rõ rệt tình trạng nghe kém khi sức nghe giảm từ 30 dB trở lên. Những người có mức suy giảm dưới 25 dB thường không nhận thấy khó khăn trong sinh hoạt. Thậm chí khi bị cảm hoặc cúm khiến thính lực giảm thêm vài dB thì lúc đó mới phát hiện ra tình trạng nghe kém. Có trường hợp người bệnh không thể nghe các âm thanh trên 8.000 Hz nhưng điều này ít gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày.

Chỉ số thính lực bình thường là bao nhiêu?

Về tần số âm thanh, tai người có khả năng tiếp nhận các âm thanh nằm trong dải từ 20 Hz đến 20.000 Hz, được phân chia thành ba vùng chính:

• Tần số thấp (20 – 200 Hz): Tai người cảm nhận âm thanh trong dải này với độ nhạy tương đối thấp. Đặc biệt, cơ thể có thể phản ứng với sóng âm dưới 20 Hz dù không thực sự nghe thấy. Các âm thanh phổ biến thuộc nhóm này bao gồm tiếng động cơ, tiếng sóng biển,...
• Tần số trung bình (200 – 2.000 Hz): Đây là dải tần mà con người cảm nhận rõ ràng nhất. Các âm thanh trong dải này bao gồm tiếng nói và âm thanh từ các nhạc cụ như guitar, violin, violon, sáo,...
• Tần số cao (2.000 – 20.000 Hz): Âm thanh ở vùng tần số này thường bao gồm tiếng chim hót và âm thanh từ một số nhạc cụ điện tử. Tuy nhiên, khả năng nghe các tần số cao thường suy giảm theo tuổi tác.

Đặc biệt, giọng nói con người thường nằm trong khoảng 200 – 4.000 Hz, trong đó độ nhạy thính giác tối đa rơi vào vùng 1.000 – 2.000 Hz, đây là dải tần mà tai người đáp ứng tốt nhất.

Về cường độ âm thanh, tai người có thể nhận biết âm thanh trong khoảng 0 đến 130 decibel (dB). Mức độ cảm nhận thay đổi theo cường độ:

• 0 – 80 dB: Là ngưỡng nghe an toàn, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thính giác.
• 80 – 90 dB: Ở mức cường độ này, âm thanh có thể bắt đầu gây khó chịu và ảnh hưởng đến thính giác nếu tiếp xúc kéo dài.
• Trên 90 dB: Được xem là âm thanh lớn, nên tránh nghe liên tục hoặc trong thời gian dài.
• Trên 140 dB: Đây là ngưỡng âm thanh nguy hiểm, có thể gây tổn thương tai, cảm giác đau và suy giảm thính lực rõ rệt, thậm chí là điếc.

Đo thính lực là gì? Vai trò quan trọng của thính lực đồ trong đánh giá sức nghe

Đo thính lực là phương pháp giúp đánh giá chính xác khả năng nghe của một người thông qua một biểu đồ chuyên biệt gọi là thính lực đồ. Thính lực đồ minh họa mức độ nhạy cảm với âm thanh ở từng tần số khác nhau và cho biết tình trạng nghe kém ở từng bên tai. Đây là công cụ quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi các rối loạn về thính giác.

Khoảng tần số được sử dụng trong đo thính lực thường nằm trong dải từ 125 - 8000 Hz. Đây là vùng tần số bao gồm cả âm thanh trong sinh hoạt hàng ngày và giọng nói con người. Trong quá trình kiểm tra, chuyên viên thính học sẽ phát ra các âm thanh có tần số xác định với cường độ khác nhau thông qua tai nghe chuyên dụng. Mỗi lần người được kiểm tra nghe thấy âm thanh, họ sẽ phản hồi lại bằng cách ra hiệu.

Âm thanh nhỏ nhất mà người đó có thể nghe thấy tại từng tần số được ghi lại trên thính lực đồ và được gọi là "ngưỡng nghe". Những ngưỡng nghe này giúp chuyên gia xác định chính xác mức độ suy giảm thính lực nếu có và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Đo thính lực thường được chỉ định khi người bệnh có dấu hiệu nghe kém, ù tai hoặc cần theo dõi sau khi điều trị bệnh lý tai mũi họng. Đây là xét nghiệm đơn giản không xâm lấn và mang lại giá trị chẩn đoán cao trong thực hành lâm sàng.

Thính lực là một chức năng sinh lý thiết yếu, gắn liền với chất lượng cuộc sống và sự phát triển toàn diện của mỗi cá nhân, đặc biệt trong giai đoạn đầu đời. Việc hiểu rõ các chỉ số liên quan đến thính lực và khả năng tiếp nhận âm thanh của tai người không chỉ giúp nâng cao nhận thức cộng đồng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hiện và can thiệp sớm các rối loạn thính giác. Đo thính lực định kỳ, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người cao tuổi, là một bước đi chủ động trong chiến lược bảo vệ và duy trì sức khỏe thính giác lâu dài.

Tại hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện nay đang có đầy đủ các loại vắc xin cho cả trẻ em và người lớn. Để được tư vấn các thông tin có liên quan đến vắc xin phòng bệnh hoặc đặt lịch tiêm chủng, quý khách hàng có thể gọi tới số Hotline hoặc liên hệ trực tiếp trên website chính thức, Fanpage Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.