Suy thận đau lưng: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý

Suy thận đau lưng là cụm từ được nhiều người tìm kiếm khi gặp những cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thắt lưng kèm theo rối loạn tiểu tiện, mệt mỏi hoặc phù nề. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách chẩn đoán và xử trí khi gặp tình trạng suy thận đau lưng,

Suy thận đau lưng không?

Nhiều người thắc mắc “Suy thận có gây đau lưng không?” và câu trả lời là có thể, nhưng không phải trường hợp nào cũng xảy ra. Đau lưng ở người bị suy thận thường xuất phát từ vị trí giải phẫu của thận. Thận nằm ở hai bên cột sống, vùng thắt lưng, nên khi cơ quan này bị viêm, tổn thương hoặc giãn đài bể thận, các tín hiệu đau sẽ truyền đến vùng lưng và hông. 

Ngoài ra, nếu suy thận do nguyên nhân sỏi, viêm bể thận hoặc ứ nước tiểu, cơn đau sẽ rõ rệt hơn, đôi khi dữ dội thành từng cơn. Tuy nhiên, cũng có những bệnh nhân suy thận mạn tính ở giai đoạn đầu không hề cảm thấy đau lưng, mà chỉ xuất hiện dấu hiệu mệt mỏi, phù hoặc rối loạn tiểu tiện. 

Vì vậy, đau lưng chỉ là một trong nhiều dấu hiệu có thể gặp và không thể dựa vào triệu chứng này để kết luận chắc chắn về bệnh suy thận. Muốn chẩn đoán chính xác, người bệnh cần được thăm khám, làm xét nghiệm máu, nước tiểu và siêu âm thận.

Dấu hiệu nhận biết suy thận đau lưng

Đặc điểm cơn đau

Đau lưng do suy thận thường không giống đau lưng do các vấn đề cơ xương khớp. Vị trí đau thường ở hai bên thắt lưng, vùng dưới xương sườn và gần cột sống, có thể lan xuống hông hoặc bụng dưới. 

Cơn đau có thể âm ỉ kéo dài, gây cảm giác nặng nề hoặc đột ngột dữ dội (cơn đau quặn thận) khi có sỏi di chuyển. Một điểm đặc trưng là đau không thuyên giảm khi nghỉ ngơi hoặc thay đổi tư thế, khác với đau lưng cơ học vốn cải thiện khi nằm hoặc giảm vận động.

Triệu chứng đi kèm

Để nhận biết suy thận đau lưng, người bệnh cần chú ý các dấu hiệu đi kèm:

• Lượng nước tiểu thay đổi (tiểu ít, tiểu đêm nhiều, tiểu khó hoặc tiểu rắt).
• Màu sắc nước tiểu bất thường (vàng sậm, có máu hoặc bọt nhiều).
• Phù mặt, phù chân, đặc biệt rõ vào buổi sáng.
• Mệt mỏi, giảm tập trung, chán ăn, buồn nôn.
• Huyết áp tăng cao, khó kiểm soát.
• Sốt, ớn lạnh kèm tiểu buốt nếu có nhiễm trùng đường tiểu.

Một số bệnh lý tại thận gây đau lưng

Có nhiều tình trạng bệnh lý vừa gây suy giảm chức năng thận vừa kèm triệu chứng đau vùng thắt lưng. Việc xác định bệnh lý cụ thể giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, hạn chế tiến triển bệnh. Một số bệnh lý thường gặp gồm:

Sỏi thận hoặc sỏi niệu quản

Sỏi hình thành khi các tinh thể khoáng (calci, oxalat, acid uric,…) kết tủa trong đường tiết niệu. Khi sỏi nằm trong bể thận hoặc di chuyển xuống niệu quản, nó gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu, làm tăng áp lực trong hệ thống đài bể thận. 

Áp lực này truyền ra bao thận, kích thích thụ thể đau gây ra cơn đau quặn thận đặc trưng, đau dữ dội vùng hông lưng, lan xuống hố chậu và cơ quan sinh dục, kèm tiểu máu đại thể hoặc vi thể. Nếu tình trạng tắc nghẽn kéo dài, chức năng lọc của thận giảm dần, dẫn tới suy thận cấp sau thận hoặc làm nặng thêm suy thận mạn.

Viêm cầu thận mạn

Viêm cầu thận mạn là hậu quả của nhiều bệnh lý như viêm cầu thận cấp không điều trị triệt để, lupus ban đỏ hệ thống, viêm mạch máu hoặc các bệnh tự miễn khác. Tổn thương vi cầu thận làm giảm khả năng lọc máu, gây protein niệu, tăng huyết áp và phù. 

Trong một số trường hợp, quá trình viêm lan rộng tới nhu mô và bao thận có thể tạo cảm giác đau âm ỉ vùng thắt lưng. Viêm cầu thận mạn tiến triển âm thầm nhưng liên tục, là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận mạn giai đoạn cuối.

Viêm bể thận

Đây là tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu trên, thường do vi khuẩn E. coli, Proteus, Klebsiella. Viêm bể thận cấp gây đau lưng một hoặc hai bên, kèm sốt cao, ớn lạnh, tiểu buốt, tiểu đục và bạch cầu niệu. 

Nếu viêm tái phát nhiều lần hoặc điều trị không dứt điểm, mô thận bị xơ hóa dần, chức năng lọc suy giảm và dẫn tới suy thận mạn. Cơn đau trong viêm bể thận thường âm ỉ nhưng có thể trở nên dữ dội nếu kèm tắc nghẽn hoặc áp-xe quanh thận.

Thận đa nang

Thận đa nang di truyền là bệnh lý đặc trưng bởi sự xuất hiện nhiều nang dịch trong nhu mô thận. Khi các nang phát triển kích thước lớn, chúng chèn ép mô lành và bao thận, gây đau âm ỉ vùng thắt lưng hoặc hông. 

Ngoài đau, bệnh nhân còn có nguy cơ nhiễm trùng nang, tiểu máu, tăng huyết áp và suy giảm chức năng thận theo thời gian. Trong giai đoạn muộn, các nang lớn gây biến dạng cấu trúc thận và dẫn đến suy thận giai đoạn cuối.

Bệnh lý mạch máu thận

Các bệnh như hẹp động mạch thận, huyết khối tĩnh mạch thận làm giảm lưu lượng máu tới thận, gây thiếu máu cục bộ mô thận. Thiếu máu kéo dài dẫn tới hoại tử mô và suy giảm chức năng lọc. Một số trường hợp, tắc nghẽn cấp tính mạch máu thận có thể gây đau hông lưng dữ dội, kèm buồn nôn, nôn và tăng huyết áp đột ngột.

Nguyên nhân khác

Ngoài các bệnh lý trên, suy thận đau lưng còn có thể gặp trong:

• Lao thận: Tổn thương hủy hoại nhu mô thận do vi khuẩn lao.
• Khối u thận: Khối u phát triển lớn gây chèn ép.
• Tắc nghẽn niệu đạo do phì đại tuyến tiền liệt (ở nam giới) hoặc hẹp niệu đạo.

Khi nào cần đi khám ngay?

Không nên chủ quan khi đau lưng kèm các dấu hiệu bất thường. Bạn cần đến ngay cơ sở y tế nếu:

• Đau lưng kéo dài trên 3 ngày, không rõ nguyên nhân và không giảm khi nghỉ ngơi.
• Đau kèm tiểu ít, phù nề, mệt mỏi kéo dài.
• Có sốt, ớn lạnh, tiểu buốt, tiểu ra máu.
• Có tiền sử sỏi thận, bệnh thận mạn, tiểu đường hoặc tăng huyết áp.

Việc đi khám sớm sẽ giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân, tránh biến chứng như suy thận cấp, nhiễm trùng huyết hoặc tổn thương thận không hồi phục.

Hiện tượng suy thận đau lưng là mối liên hệ sức khỏe không nên xem nhẹ, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo thận đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, đau lưng không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với suy thận, nên việc tự chẩn đoán tại nhà tiềm ẩn nhiều rủi ro bỏ sót bệnh hoặc điều trị sai hướng. Người bệnh nên thăm khám sớm để xác định nguyên nhân, được tư vấn chế độ sinh hoạt phù hợp và can thiệp kịp thời, nhằm bảo tồn tối đa chức năng thận và ngăn ngừa biến chứng. 

Nếu bạn vẫn còn băn khoăn về tình trạng suy thận đau lưng, hãy tham khảo thêm tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu nhé.