Tập thể dục là một thói quen lành mạnh giúp nâng cao sức đề kháng và cải thiện thể lực. Tuy nhiên, khi cơ thể đang chống chọi với những bệnh lý cấp tính như sốt xuất huyết, nhiều người đặt ra câu hỏi: Sốt xuất huyết có tập thể dục được không? Việc đưa ra quyết định đúng đắn trong giai đoạn này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ điều trị hiệu quả. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Sốt xuất huyết có tập thể dục được không?
Sốt xuất huyết có tập thể dục được không? Khi cơ thể đang chiến đấu với virus sốt xuất huyết, nó giống như đang tham gia một "trận chiến ngầm" tốn kém rất nhiều năng lượng. Sốt cao, mất nước, đau nhức cơ bắp và mệt mỏi là những dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang trong tình trạng quá tải. Nếu lúc này bạn tiếp tục tập thể dục, chẳng khác nào bắt một người lính đã kiệt sức phải tiếp tục ra chiến trường, hậu quả có thể là tình trạng bệnh nặng hơn, thậm chí nguy hiểm.
Vì vậy, trong thời gian bị sốt xuất huyết, việc tốt nhất bạn có thể làm cho cơ thể chính là nghỉ ngơi thật nhiều, uống đủ nước và lắng nghe chính mình. Hãy để cơ thể có thời gian hồi phục, nạp lại năng lượng và ổn định các chỉ số sinh học.

Chỉ khi cơ thể đã hoàn toàn ổn định, không còn sốt, không còn mệt mỏi, và được bác sĩ đồng ý, bạn mới nên quay trở lại với việc vận động – và hãy bắt đầu bằng những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ chậm, yoga hoặc giãn cơ. Quan trọng nhất là đừng vội vàng. Hồi phục sau bệnh cũng cần có thời gian.
Yếu tố nào góp phần làm nặng tình trạng sốt xuất huyết?
Trong số các yếu tố có thể làm nặng thêm diễn tiến của bệnh sốt xuất huyết dengue, chỉ số BMI cao (béo phì) là một yếu tố đáng chú ý và cần được bàn luận sâu hơn. Béo phì thường gắn liền với lối sống ít vận động và có liên quan mật thiết đến tình trạng viêm mạn tính – yếu tố làm trầm trọng thêm các phản ứng viêm trong sốt xuất huyết. Tuy nhiên, béo phì không chỉ là hệ quả của việc thiếu hoạt động thể chất, mà còn liên quan đến nhiều hành vi sức khỏe khác như chế độ ăn không lành mạnh, tăng huyết áp, đái tháo đường, cũng như những rào cản trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản, nhất là ở những người gặp khó khăn trong vận động do trọng lượng cơ thể.

Bên cạnh yếu tố cá nhân, các điều kiện xã hội và môi trường cũng đóng vai trò quan trọng. Việc quản lý môi trường sống, chẳng hạn như loại bỏ nơi trú ngụ của muỗi (không để nước đọng trong các vật dụng chứa nước quanh nhà), duy trì vệ sinh đô thị và sử dụng các biện pháp phòng chống muỗi được xem là những chiến lược hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết.
Ngoài ra, một yếu tố sinh học khác cũng đang được nghiên cứu là lectin liên kết mannose (MBL) – một protein thuộc hệ miễn dịch bẩm sinh có khả năng trung hòa virus Dengue thông qua cả cơ chế phụ thuộc và không phụ thuộc vào hệ thống bổ sung. Sự thiếu hụt hoặc đột biến gen MBL có thể làm tăng nguy cơ diễn tiến nặng ở bệnh nhân sốt xuất huyết.
Phương pháp tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa sốt xuất huyết
Hệ thống miễn dịch của con người gồm hai tuyến phòng thủ chính: Miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch thích nghi. Tuyến phòng thủ bẩm sinh bao gồm các hàng rào vật lý như da, niêm mạc, cùng với các tế bào thực bào và tế bào diệt tự nhiên (NK cells). Trong khi đó, tuyến phòng thủ thích nghi hoạt động đặc hiệu hơn, với sự tham gia của tế bào lympho B (tạo ra kháng thể) và lympho T (tiêu diệt các tế bào nhiễm virus).

Ở những người mắc bệnh béo phì vốn có đặc điểm viêm mạn tính, phản ứng miễn dịch với virus Dengue có thể bị rối loạn, dẫn đến nguy cơ cao bệnh tiến triển nặng. Tuy nhiên, hoạt động thể chất đều đặn đã được chứng minh là có thể tăng cường cơ chế phòng vệ tự nhiên, nhờ vào việc làm tăng nồng độ các chất chống viêm như interleukin-10 (IL-10) – một cytokine giúp làm dịu các phản ứng viêm không cần thiết.
Bên cạnh đó, MBL (lectin liên kết mannose) – một protein trong hệ miễn dịch bẩm sinh đóng vai trò quan trọng trong việc nhận biết virus sốt xuất huyết và kích hoạt hệ thống bổ sung. Điều thú vị là mức độ MBL trong cơ thể có thể chịu ảnh hưởng bởi hoạt động thể chất.
Một nghiên cứu cho thấy việc tập thể dục kéo dài, như chạy bộ, có thể làm tăng lượng MBL trong máu, trong khi các bài tập ngắn như đạp xe không tạo ra sự thay đổi đáng kể. Điều này mở ra khả năng rằng hoạt động thể chất phù hợp có thể góp phần nâng cao khả năng phòng vệ chống lại sốt xuất huyết.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng các bài tập quá nặng hoặc quá dài có thể khiến hệ miễn dịch tạm thời suy yếu sau khi vận động. Vì vậy, tập luyện với cường độ vừa phải, đều đặn mới là lựa chọn an toàn và hiệu quả nhất để hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động tối ưu trong phòng ngừa và giảm nhẹ bệnh sốt xuất huyết.
Bài viết đã giải đáp cho câu hỏi: “Sốt xuất huyết có tập thể dục được không?”. Tập thể dục là một phần quan trọng trong lối sống lành mạnh, nhưng đối với người mắc sốt xuất huyết, nghỉ ngơi tuyệt đối là điều cần thiết trong giai đoạn cấp tính để tránh làm nặng thêm tình trạng xuất huyết hoặc suy kiệt. Sau khi hồi phục hoàn toàn và được sự cho phép của bác sĩ, người bệnh có thể từ từ quay lại với các hoạt động thể chất nhẹ nhàng. Lắng nghe cơ thể và tuân thủ hướng dẫn y tế là cách tốt nhất để đảm bảo an toàn và phục hồi hiệu quả.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện có cung cấp vắc xin Qdenga, đây là loại vắc xin phòng sốt xuất huyết giúp cơ thể tạo ra miễn dịch đặc hiệu chống virus Dengue, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin hoặc cần tư vấn lịch tiêm phù hợp, hãy gọi ngay 1800 6928 để được đội ngũ y tế tại Trung tâm tư vấn, hỗ trợ.