Rốn trẻ sơ sinh có mủ: Nguyên nhân và cách xử lý

Rốn trẻ sơ sinh có mủ là dấu hiệu không nên chủ quan vì có thể liên quan đến nhiễm trùng vùng rốn, đây là một tình trạng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Trong những tuần đầu sau sinh, vùng rốn là nơi đặc biệt nhạy cảm, dễ bị vi khuẩn tấn công nếu không được chăm sóc đúng cách.

Rốn trẻ sơ sinh có mủ là dấu hiệu gì?

Sau khi sinh, cuống rốn cần thời gian để khô và rụng tự nhiên, thường trong vòng 7 đến 14 ngày. Tuy nhiên, nếu vùng rốn bị vi khuẩn xâm nhập trong quá trình chăm sóc do vệ sinh kém, môi trường không đảm bảo…, sẽ dẫn đến viêm và hình thành mủ.

Viêm rốn là nguyên nhân phổ biến khiến rốn trẻ có mủ, và nếu không phát hiện sớm, vi khuẩn có thể lan rộng gây nhiễm trùng huyết, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ sơ sinh.

Cha mẹ có thể phát hiện tình trạng bất thường ở rốn qua những dấu hiệu sau:

• Chảy dịch mủ từ rốn, thường có màu trắng đục, vàng hoặc xanh.
• Rốn có mùi hôi khó chịu, không giống mùi thông thường sau rụng rốn.
• Vùng da quanh rốn sưng đỏ, có thể ấm nóng khi sờ vào.
• Bé có thể kèm theo triệu chứng toàn thân như: Sốt, quấy khóc nhiều, bỏ bú, ngủ ít hoặc lừ đừ…

Rốn có mủ không phải hiện tượng sinh lý bình thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo sớm nhiễm trùng, cần được xử lý kịp thời.

Nguyên nhân khiến rốn trẻ sơ sinh có mủ

Chăm sóc rốn chưa đúng cách

Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến rốn bị viêm và có mủ. Các lỗi thường gặp bao gồm:

• Không rửa tay sạch trước khi vệ sinh rốn, khiến vi khuẩn từ tay lây sang vùng rốn nhạy cảm.
• Dùng dụng cụ không vô trùng như: Gạc cũ, vải thường, băng rốn tái sử dụng hoặc đắp lá cây, rượu, thuốc dân gian lên rốn, điều này dễ gây kích ứng và nhiễm khuẩn.
• Quấn rốn quá chặt hoặc băng kín rốn, khiến vùng da quanh rốn bị ẩm, bí khí, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.

Nhiễm khuẩn từ môi trường

Rốn là nơi rất dễ bị vi khuẩn xâm nhập nếu môi trường không đảm bảo vệ sinh:

• Rốn bé tiếp xúc với tã ướt, nước tiểu hoặc phân mà không được lau sạch kịp thời.
• Không thay gạc thường xuyên khi rốn chưa khô, khiến gạc bẩn giữ lại độ ẩm và vi khuẩn.

Một số yếu tố nguy cơ khác

• Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân thường có hệ miễn dịch yếu, khiến cơ thể khó chống lại vi khuẩn tấn công.
• Sinh tại nơi không đảm bảo vô khuẩn, làm tăng nguy cơ lây nhiễm chéo ngay sau sinh.

Khi nào rốn có mủ là nguy hiểm và cần đi khám bác sĩ?

Không phải mọi trường hợp có mủ đều nguy hiểm, nhưng cha mẹ cần theo dõi kỹ các dấu hiệu nhiễm trùng rốn nặng, dưới đây là các dấu hiệu nguy hiểm cần đưa trẻ đi khám ngay:

• Rốn chảy mủ liên tục, có mùi hôi, vùng rốn sưng to.
• Da quanh rốn đỏ lan rộng hoặc có vết loét.
• Bé sốt, bỏ bú, quấy khóc nhiều, lừ đừ.
• Có máu lẫn trong mủ, hoặc rốn chảy máu không cầm.

Đây là những dấu hiệu có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm mô tế bào, nhiễm trùng huyết, hoại tử rốn. Cha mẹ cần cho trẻ đi khám và điều trị tại bệnh viện chuyên khoa nhi hoặc sơ sinh càng sớm càng tốt.

Cách xử lý khi rốn trẻ sơ sinh có mủ đúng cách

Những việc nên làm

• Rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi chăm sóc rốn.
• Dùng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để lau nhẹ quanh chân rốn.
• Lau khô bằng gạc sạch, để rốn thoáng, không băng kín.
• Ghi nhớ biểu hiện và thời điểm xuất hiện dịch mủ để thông báo với bác sĩ khi đi khám.

Những việc không nên làm

• Không dùng rượu, oxy già, thuốc đỏ, lá cây hay thuốc dân gian bôi lên rốn.
• Không ép rốn hoặc cố gắng nặn mủ ra.
• Không băng gạc quá dày, gây ẩm rốn.

Nếu sau 1 đến 2 ngày chăm sóc rốn vẫn tiếp tục có mủ hoặc kèm dấu hiệu toàn thân như sốt, bú kém…, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế kiểm tra ngay.

Hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh

Phòng ngừa luôn là ưu tiên hàng đầu để bảo vệ sức khỏe sơ sinh.

Nguyên tắc phòng ngừa:

• Giữ rốn sạch, khô, thoáng khí.
• Không dùng bất kỳ chất không được chỉ định bởi bác sĩ lên vùng rốn.
• Thay gạc rốn mỗi ngày hoặc khi bị ướt.
• Không để tã, quần áo cọ sát vùng rốn.
• Rửa tay sạch trước khi chăm sóc.

Sau khi rốn rụng:

• Tiếp tục theo dõi 5 đến 7 ngày sau rụng để phát hiện dấu hiệu viêm.
• Không cần băng rốn nếu vùng này đã khô và không chảy dịch.

Rốn trẻ sơ sinh có mủ là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiễm trùng vùng rốn, là một tình trạng không thể xem nhẹ. Cha mẹ cần quan sát kỹ, chăm sóc đúng cách và không tự ý xử lý bằng phương pháp dân gian. Quan trọng nhất là đưa trẻ đi khám kịp thời nếu có biểu hiện bất thường để được điều trị an toàn và hiệu quả. Sự hiểu biết đúng đắn và chủ động trong theo dõi sẽ giúp bé có khởi đầu khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu đời.