Chăm sóc rốn trẻ sơ sinh như thế nào để tránh nhiễm trùng?

Sau khi chào đời, cuống rốn của trẻ sơ sinh cần thời gian để khô và rụng tự nhiên. Đây là giai đoạn bé rất dễ bị nhiễm trùng nếu vùng rốn không được vệ sinh sạch sẽ và bảo vệ đúng cách. Do đó, bố mẹ cần nắm rõ các phương pháp chăm sóc rốn trẻ sơ sinh an toàn nhằm phòng tránh nguy cơ nhiễm trùng và đảm bảo sức khỏe cho bé.

Vì sao cần chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh?

Dây rốn là một bộ phận rất quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi khi còn trong bụng mẹ. Nó đóng vai trò như “cầu nối” vận chuyển dinh dưỡng và oxy từ mẹ đến bé, giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh suốt thai kỳ. Tuy nhiên, khi bé chào đời, dây rốn không còn chức năng nữa vì bé đã có thể tự thở, bú và tiêu tiểu. Ngay sau khi sinh, bác sĩ sẽ kẹp và cắt bỏ phần dây rốn này, để lại phần cuống rốn nhỏ gọi là cuống rốn phần còn sót lại ở vùng bụng bé sau khi dây rốn bị cắt.

Việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh rất quan trọng bởi quá trình rụng rốn không phải lúc nào cũng diễn ra nhanh chóng, nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa, sức khỏe bé cũng như cách chăm sóc của bố mẹ tại nhà. Thông thường, cuống rốn sẽ dần khô lại, chuyển sang màu nâu, xám hoặc đen và sau đó rụng tự nhiên trong vòng từ 1 đến 2 tuần, thậm chí có thể kéo dài đến 3 tuần (21 ngày). Bố mẹ cần kiên nhẫn chờ đợi cuống rốn tự rụng, không được tự ý kéo hay tác động mạnh để tránh gây tổn thương hoặc nhiễm trùng.

Sau khi cuống rốn rụng, vùng rốn có thể vẫn còn một ít dịch nhầy màu đục hoặc đôi khi có lẫn chút máu trong vài ngày, đây là phản ứng viêm sinh lý bình thường khi rốn đang trong quá trình lành. Tuy nhiên, nếu bố mẹ không giữ vệ sinh sạch sẽ cho vùng rốn, nguy cơ nhiễm trùng sẽ tăng cao. Các yếu tố có thể làm chậm quá trình rụng rốn và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng bao gồm trẻ sinh non, lạm dụng chất sát khuẩn, dùng thuốc kháng sinh, nhiễm trùng rốn và hệ miễn dịch yếu ở trẻ.

Nhiễm trùng rốn là vấn đề nghiêm trọng nhất nếu không chăm sóc rốn đúng cách. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng huyết hoặc dẫn đến uốn ván rốn những biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ sơ sinh. Vì vậy, việc bố mẹ trang bị đầy đủ kiến thức và thực hiện đúng cách chăm sóc rốn cho trẻ là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển an toàn của bé trong giai đoạn đầu đời.

Chăm sóc rốn trẻ sơ sinh như thế nào để tránh nhiễm trùng?

Việc chăm sóc rốn trẻ sơ sinh là bước quan trọng giúp phòng tránh nhiễm trùng và các biến chứng không mong muốn trong giai đoạn đầu đời của bé. Để bảo vệ sức khỏe cho trẻ, bố mẹ cần nắm vững những phương pháp chăm sóc rốn đúng cách ngay từ những ngày đầu sau sinh.

Đầu tiên, việc vệ sinh rốn cho bé cần được thực hiện một cách kỹ lưỡng và an toàn. Trước khi vệ sinh, bố mẹ nên chuẩn bị các dụng cụ cần thiết như que bông vô trùng, gạc vô trùng và nước muối sinh lý. Lưu ý quan trọng là không dùng băng rốn để băng kín, thay vào đó cần để vùng rốn luôn thoáng khí, hở hoàn toàn. Trước khi vệ sinh, bố mẹ phải rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn.

Sau đó, dùng que bông vô trùng thấm nước muối sinh lý để lau sạch rốn theo đúng trình tự: Đầu tiên lau từ chân rốn lên cuống rốn, tiếp theo lau vòng quanh rốn tiếp xúc với da bụng, cuối cùng lau cả vùng da rộng xung quanh rốn. Mỗi lần vệ sinh nên dùng que bông hoặc bông mới để tránh lây nhiễm chéo.

Sau khi lau sạch, dùng bông vô trùng thấm khô và để rốn khô thoáng trước khi mặc quần áo thoáng mát cho bé. Đóng bỉm thấp dưới rốn để tránh nước tiểu hoặc phân tiếp xúc lên vùng này. Cách vệ sinh này cần duy trì đều đặn mỗi ngày cho đến khi cuống rốn rụng tự nhiên.

Thứ hai, khi tắm cho bé, bố mẹ không cần quá lo lắng về việc cuống rốn chưa rụng. Việc lau người nhẹ nhàng và giữ cho rốn luôn khô ráo là điều quan trọng. Nếu rốn bị ướt, hãy dùng tăm bông mềm để lau khô. Trong trường hợp rốn bị bẩn do đi tiêu, bố mẹ nên nhẹ nhàng làm sạch bằng nước sạch, sau đó sát trùng bằng nước muối sinh lý và lau khô.

Thứ ba, khi mặc quần áo hoặc quấn tã, cần để phần tã, quần áo thấp hơn rốn để rốn được tiếp xúc với không khí, giúp cuống rốn nhanh khô và dễ rụng hơn.

Cuối cùng, bố mẹ cần kiên nhẫn chờ đợi cuống rốn rụng tự nhiên, tránh tác động mạnh hoặc kéo rốn. Nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như chảy máu, mủ, mùi hôi hoặc vùng da quanh rốn đỏ tấy, kèm theo trẻ sốt cao, bỏ bú thì cần đưa bé đến cơ sở y tế để kiểm tra ngay. Sau khi cuống rốn rụng, lỗ rốn có thể xuất hiện u hạt đỏ hoặc chảy máu nhẹ, đó là hiện tượng bình thường và sẽ tự khỏi trong vòng một tuần. Nếu u hạt rốn kéo dài, bố mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn thêm.

Việc chăm sóc rốn đúng cách là nền tảng quan trọng giúp trẻ sơ sinh tránh được nguy cơ nhiễm trùng, khỏe mạnh và phát triển toàn diện ngay từ những ngày đầu tiên.

Các triệu chứng của nhiễm trùng rốn

Cuống rốn của trẻ sơ sinh là vùng rất nhạy cảm và dễ bị nhiễm trùng nếu không được chăm sóc đúng cách. Nhiễm trùng rốn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé mà còn có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Vì vậy, bố mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường để đưa bé đến bệnh viện ngay khi cần thiết.

Một trong những dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng rốn đầu tiên là bé bị sốt. Sốt là phản ứng của cơ thể khi có vi khuẩn hoặc virus xâm nhập, nên nếu thấy bé sốt kéo dài kèm theo các biểu hiện khác liên quan đến rốn, bố mẹ cần đặc biệt lưu ý. Ngoài ra, nếu cuống rốn có mùi hôi khó chịu hoặc xuất hiện dịch mủ chảy ra, đây cũng là dấu hiệu điển hình của nhiễm trùng. Mùi hôi này thường do vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm ở vùng rốn.

Da quanh rốn bị đỏ và mềm khi chạm vào cũng là biểu hiện không bình thường, chứng tỏ vùng da đó đang bị viêm và kích ứng. Bên cạnh đó, nếu bé tỏ ra khó chịu, quấy khóc mỗi khi bạn chạm nhẹ vào rốn, rất có thể rốn của bé đang bị đau hoặc viêm nhiễm. Thêm vào đó, cuống rốn bị sưng to hoặc chảy máu cũng là dấu hiệu rõ ràng cần được khám ngay để tránh tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Không chỉ riêng vùng rốn, giai đoạn từ 0 đến 1 tháng tuổi là thời điểm bé rất dễ mắc các bệnh do hệ miễn dịch còn yếu, chưa hoàn thiện. Vì vậy, bên cạnh việc chăm sóc rốn kỹ càng, mẹ cần quan tâm đến toàn diện sức khỏe của bé, đảm bảo bé được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin thiết yếu như: Vắc xin viêm gan B, bạch hầu, ho gà, uốn ván, Hib (phòng viêm phổi, viêm màng não), bại liệt, vắc xin phế cầu và vắc xin Rota giúp phòng ngừa tiêu chảy cấp. Những mũi tiêm này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé tạo kháng thể, tăng cường đề kháng và bảo vệ khỏi nhiều bệnh lý nguy hiểm thường gặp ở trẻ nhỏ.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đang triển khai gói vắc xin dành cho trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi với lịch tiêm khoa học, đầy đủ các loại vắc xin quan trọng. Bé sẽ được thăm khám, tư vấn và theo dõi sát sao bởi đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao trong một không gian tiêm chủng an toàn, sạch sẽ và thân thiện với trẻ nhỏ.

Ba mẹ hãy đưa bé đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hoặc gọi ngay hotline 1800 6928 để được tư vấn miễn phí và lên lịch tiêm phù hợp.

Chăm sóc rốn trẻ sơ sinh đúng cách không chỉ giúp cuống rốn nhanh khô, rụng mà còn hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng nguy hiểm. Bố mẹ hãy luôn cẩn trọng trong việc vệ sinh, giữ cho vùng rốn khô thoáng và quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý. Một chế độ chăm sóc rốn bài bản sẽ góp phần tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển khỏe mạnh của bé trong những ngày đầu đời.