Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng chuẩn tại nhà

Rốn là nơi kết nối bé với mẹ trong suốt thai kỳ và trở thành cửa ngõ nhạy cảm sau sinh. Nếu không được vệ sinh đúng cách, rốn có thể bị viêm, nhiễm trùng, thậm chí gây biến chứng toàn thân ở trẻ sơ sinh. Do đó, việc nắm vững cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh là vô cùng cần thiết đối với mỗi gia đình có em bé mới chào đời.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách

Rốn là vùng da nhạy cảm và dễ bị viêm nhiễm nếu không được chăm sóc cẩn thận. Việc vệ sinh rốn đúng cách giúp rốn khô nhanh, tự rụng tự nhiên và ngăn ngừa vi khuẩn gây nhiễm trùng.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh cha mẹ nên nắm rõ:

Chuẩn bị dụng cụ cần thiết

Trước khi bắt đầu vệ sinh rốn cho bé, hãy chuẩn bị đầy đủ những vật dụng sau:

• Nước muối sinh lý NaCl 0,9% loại dùng để vệ sinh ngoài da.
• Gạc vô trùng hoặc tăm bông sạch.
• Khăn mềm, khô để lau vùng bụng.
• Nước rửa tay hoặc xà phòng diệt khuẩn dùng trước khi chăm sóc bé.

Các bước vệ sinh rốn an toàn tại nhà

• Rửa tay sạch bằng xà phòng và lau khô tay trước khi chạm vào rốn của bé.
• Dùng gạc vô trùng hoặc tăm bông thấm nước muối sinh lý.
• Lau nhẹ nhàng vùng rốn và quanh chân rốn, theo chiều từ trong ra ngoài, tránh lau mạnh hoặc chà xát.
• Sau đó, dùng gạc khô hoặc khăn mềm thấm nhẹ lại để rốn khô ráo hoàn toàn.
• Để rốn hở tự nhiên, không băng kín rốn nếu rốn đã khô, không để tã hoặc quần áo cọ vào vùng rốn.

Tần suất vệ sinh rốn

• Nên vệ sinh 2 đến 3 lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi bé đi vệ sinh hoặc sau khi tắm.
• Tiếp tục chăm sóc đến khi rốn khô hoàn toàn và tự rụng, thường trong vòng 7 đến 14 ngày sau sinh.

Những sai lầm phổ biến khi vệ sinh rốn trẻ sơ sinh cha mẹ cần tránh

Nhiều cha mẹ vì thiếu thông tin hoặc làm theo kinh nghiệm truyền miệng đã vô tình mắc phải những sai lầm trong quá trình chăm sóc, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn cho bé.

Các sai lầm thường gặp khi vệ sinh rốn cho trẻ:

• Dùng thuốc dân gian hoặc rượu thoa lên rốn: Nhiều phụ huynh truyền tai nhau mẹo bôi rượu, đắp lá, bột trắng hoặc dùng thuốc nam để làm rốn mau khô. Tuy nhiên, các chất này có thể gây bỏng da, kích ứng vùng rốn, tổn thương mô mềm, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn nặng.
• Băng rốn quá kín: Làm rốn bị ẩm ướt, dễ nhiễm trùng do không được thông thoáng.
• Không rửa tay khi chăm sóc bé: Vi khuẩn từ tay người lớn có thể trực tiếp truyền sang vùng rốn nếu không rửa tay bằng xà phòng sát khuẩn và lau khô tay trước khi thay gạc hoặc vệ sinh cho bé.
• Dùng gạc không tiệt trùng: Gạc không đảm bảo vô trùng có thể là nguồn gây nhiễm khuẩn chéo, khiến rốn bị viêm, mưng mủ hoặc chảy dịch kéo dài.

Dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám ngay

Khi rốn trẻ có dấu hiệu bất thường, cha mẹ không nên tự xử lý tại nhà, mà cần đưa bé đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu rốn bất thường cần đặc biệt lưu ý:

• Rốn chảy mủ màu vàng, xanh, có mùi hôi.
• Da quanh rốn sưng đỏ, nóng.
• Rốn chảy máu kéo dài sau khi rụng.
• Bé quấy khóc, bỏ bú, sốt.

Những triệu chứng trên có thể là biểu hiện của viêm rốn, u hạt rốn, hoặc nhiễm trùng huyết sơ sinh, cần được điều trị sớm.

Hướng dẫn chăm sóc rốn sau khi rụng đúng cách, tránh nhiễm trùng

Sau khi rốn trẻ sơ sinh rụng, nhiều cha mẹ nghĩ rằng không cần tiếp tục chăm sóc. Tuy nhiên, vùng rốn sau rụng vẫn rất nhạy cảm, dễ bị nhiễm trùng nếu không giữ sạch và khô ráo. Việc chăm sóc đúng cách giúp vùng rốn liền da hoàn toàn và ngăn ngừa biến chứng.

Lưu ý sau khi rụng rốn

• Rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào vùng rốn của bé để tránh lây vi khuẩn.
• Quan sát hàng ngày, chú ý xem có dấu hiệu bất thường như: Dịch lạ, mủ, mùi hôi, da quanh rốn sưng đỏ hoặc rỉ dịch…
• Không đắp bất kỳ vật gì lên vùng rốn như băng gạc, lá cây, phấn rôm hay thuốc dân gian.
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát cho bé, ưu tiên chất liệu cotton mềm, giúp vùng rốn thông thoáng và nhanh khô.

Thời điểm da liền hoàn toàn

• Thông thường, sau khoảng 3 đến 5 ngày kể từ lúc rụng, da vùng rốn sẽ khô và liền lại.
• Nếu sau 1 tuần, vùng rốn vẫn còn ướt, chảy dịch hoặc có mùi lạ, cần đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra.

Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách là bước đầu tiên trong hành trình nuôi con khỏe mạnh. Khi thực hiện đúng cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh, cha mẹ không chỉ phòng ngừa được các biến chứng nguy hiểm mà còn tạo nền tảng sức khỏe tốt cho con ngay từ những ngày đầu đời. Luôn giữ nguyên tắc sạch khô thoáng, kết hợp quan sát kỹ lưỡng là chìa khóa để chăm sóc rốn bé an toàn và hiệu quả.