Quai bị có bị vô sinh không? Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

Nhiều người lo ngại rằng mắc bệnh quai bị có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, đặc biệt là nam giới. Điều này xuất phát từ thực tế rằng quai bị có thể gây viêm tinh hoàn – một biến chứng nghiêm trọng có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng. Vậy bệnh quai bị có bị vô sinh không? Và đâu là cách phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Quai bị có bị vô sinh không?

Trong dân gian, nhiều người truyền tai nhau rằng bệnh quai bị có thể gây vô sinh. Vậy thực sự quai bị có bị vô sinh không?

Viêm tinh hoàn sau quai bị là một trong những biến chứng rõ rệt nhất của bệnh, có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nam giới. Các nghiên cứu trên mẫu sinh thiết tinh hoàn của bệnh nhân bị viêm tinh hoàn do quai bị cho thấy mức độ tổn thương vĩnh viễn khác nhau ở các ống sinh tinh, kèm theo tình trạng phù nề, thâm nhiễm tế bào lympho quanh mạch và mô kẽ, thậm chí có xuất huyết khu trú, đặc biệt trong các trường hợp cấp tính.

Ở một số ít nam giới, nguy cơ suy giảm khả năng sinh sản có thể xảy ra sau khi mắc bệnh. Một trong những biến chứng thường gặp nhất là viêm tinh hoàn, nếu tiến triển nặng có thể gây teo tinh hoàn, làm giảm cả số lượng lẫn chất lượng tinh trùng.

Teo tinh hoàn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh khó điều trị ở nam giới. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng phổ biến nhất vẫn là biến chứng của viêm tinh hoàn sau quai bị. Theo thống kê, có hơn 35% các trường hợp viêm tinh hoàn do quai bị dẫn đến vô sinh. Khi đó, tinh hoàn sưng to, các tế bào mầm bên trong bị tổn thương không thể phục hồi, dần dần xơ hóa và teo nhỏ.

Ngoài ra, teo tinh hoàn còn có thể do nhiễm khuẩn từ vi trùng lao hoặc các loại vi khuẩn gây viêm nhiễm khác. Một số trường hợp bị dị tật bẩm sinh như tinh hoàn lạc chỗ, không nằm trong bìu mà di chuyển đến ổ bụng hoặc ống bẹn, cũng có nguy cơ khiến tinh hoàn giảm kích thước. Bên cạnh đó, các bệnh lý khác như giãn tĩnh mạch thừng tinh, lậu… cũng có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng và ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh hoàn.

Trong trường hợp teo chỉ xảy ra ở một bên tinh hoàn, tinh hoàn còn lại vẫn có thể sản xuất tinh trùng. Tuy nhiên, nếu viêm tinh hoàn nặng ảnh hưởng đến cả hai bên, mô tinh hoàn có thể bị xơ hóa hoàn toàn, không còn khả năng sinh tinh, dẫn đến tình trạng vô tinh.

Các biến chứng thường gặp của bệnh quai bị

Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu về vấn đề quai bị có bị vô sinh không. Tiếp theo, hãy cùng khám phá những biến chứng khác của bệnh quai bị. Ngoài viêm tinh hoàn, quai bị còn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác như:

• Viêm màng não.

• Viêm buồng trứng.

• Viêm tụy.

• Viêm não…

Trong một số trường hợp, virus quai bị có thể xâm nhập và gây tổn thương hệ thần kinh trung ương, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như mất thính lực tạm thời, viêm tủy sống cắt ngang, viêm đa rễ thần kinh… Những biến chứng này có thể ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ mắc quai bị, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, theo dõi và điều trị kịp thời, giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Một số lưu ý đối với bệnh nhân mắc quai bị

Đối với người mắc quai bị, điều quan trọng là không nên quá lo lắng và tuyệt đối không tự ý điều trị để tránh nguy cơ xảy ra biến chứng nghiêm trọng. Sau khi được bác sĩ thăm khám, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị, không tự ý dừng thuốc hoặc kết hợp các phương pháp khác mà chưa có sự tư vấn y khoa.

Ngoài ra, trong giai đoạn mắc bệnh, người bệnh cần được cách ly để hạn chế lây nhiễm cho những người xung quanh. Việc nghỉ ngơi hợp lý là rất quan trọng, đặc biệt đối với nam giới có biến chứng viêm tinh hoàn, cần nằm nghỉ trên giường cho đến khi hết sốt và sử dụng quần lót chuyên dụng để nâng đỡ tinh hoàn.

Về chế độ dinh dưỡng, người bệnh nên ưu tiên thực phẩm mềm, lỏng, tránh các món ăn chua, cay, nóng. Đồng thời, cần uống nhiều nước, vệ sinh răng miệng sạch sẽ và súc miệng bằng nước muối hàng ngày. Bên cạnh đó, đeo khẩu trang và rửa tay sát khuẩn thường xuyên cũng là biện pháp cần thiết để hạn chế lây lan bệnh.

Đối với những trường hợp viêm tinh hoàn ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, người bệnh không nên quá lo lắng, bởi hiện nay có nhiều phương pháp hỗ trợ điều trị giúp cải thiện chức năng sinh sản. Ngoài ra, nam giới nên duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra và bảo vệ khả năng sinh sản cũng như sức khỏe tổng thể. Điều này không chỉ giúp đảm bảo chức năng sinh sản mà còn duy trì sự cân bằng hormone, góp phần vào sức khỏe thể chất và tinh thần lâu dài.

Biện pháp phòng ngừa bệnh quai bị hiệu quả

Bên cạnh việc tìm kiếm các phương pháp điều trị nhanh chóng, phòng ngừa quai bị cũng là vấn đề quan trọng cần được quan tâm. Theo khuyến nghị từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm vắc xin phòng quai bị là cách bảo vệ hiệu quả trước nguy cơ lây nhiễm.

Hiện nay, để tối ưu hóa quy trình tiêm chủng và giảm số lần tiêm, vắc xin phòng quai bị thường được sử dụng dưới dạng phối hợp với vắc xin sởi và Rubella, được gọi là MMR (sởi - quai bị - Rubella).

Thông thường, chỉ cần hoàn thành hai liều vắc xin MMR là có thể tạo miễn dịch tốt với bệnh quai bị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khi dịch bùng phát mạnh, bác sĩ có thể đề xuất tiêm thêm mũi thứ ba nhằm tăng cường khả năng bảo vệ cơ thể trước virus quai bị.

Ngoài việc tiêm vắc xin để phòng bệnh, bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp để giảm nguy cơ lây nhiễm quai bị:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa mũi và súc họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch kháng khuẩn.

• Đeo khẩu trang khi ra ngoài, đến trường, đi làm hoặc ở những nơi đông người.

• Duy trì môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, đặc biệt chú ý vệ sinh các vật dụng cá nhân và đồ chơi của trẻ nhỏ.

• Bổ sung các vi chất cần thiết giúp tăng cường sức đề kháng như multivitamin, kẽm, canxi… theo hướng dẫn của bác sĩ để hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.

Qua bài viết bạn đọc đã giải đáp được thắc mắc “Quai bị có bị vô sinh không?”. Quai bị là một bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa được nhờ vắc xin, và phần lớn các trường hợp mắc bệnh không gặp biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể xảy ra viêm tinh hoàn ở nam giới hoặc viêm buồng trứng ở nữ giới, làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Mặc dù không phải ai bị quai bị cũng dẫn đến vô sinh, nhưng nguy cơ này có thể xảy ra, đặc biệt nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Phương pháp bảo vệ hiệu quả nhất trước bệnh quai bị và các biến chứng nguy hiểm của nó là tiêm vắc xin phối hợp phòng sởi - quai bị - Rubella (MMR). Vắc xin này đã được chứng minh an toàn, giúp tạo miễn dịch bền vững, bảo vệ sức khỏe cho cả trẻ em và người lớn.

Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng cao, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình ngay hôm nay bằng cách tiêm phòng đầy đủ!