Những cách trị ho có đờm​ an toàn, hiệu quả mọi người nên biết

Ho có đờm là phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ dịch tiết và tác nhân gây kích thích trong đường hô hấp. Tuy nhiên, tình trạng ho kéo dài kèm đờm đặc có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hằng ngày. 

Nguyên nhân gây ho có đờm

Ho có đờm xuất phát từ việc đường hô hấp của chúng ta sản sinh ra một lớp màng nhầy bình thường nhằm bảo vệ niêm mạc khỏi vi khuẩn và dị vật. Tuy nhiên, khi bị nhiễm virus, cảm lạnh hoặc tiếp xúc với chất kích thích - lớp nhầy sẽ tăng tiết, trở nên đặc và dày hơn, tạo thành đờm, khiến cơ thể phải ho để tống nó ra ngoài.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến ho có đờm, bao gồm:

• Viêm đường hô hấp trên như cảm cúm, viêm họng, viêm xoang.
• Viêm phế quản, viêm phổi hoặc giãn phế quản.
• Hen phế quản và các bệnh phổi mạn tính khác.
• Trào ngược dạ dày - thực quản (GERD) gây kích thích niêm mạc họng.
• Dị ứng với phấn hoa, lông thú, khói bụi hoặc hóa chất.
• Ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá, bụi mịn.
• Các bệnh lý như lao phổi hay ác tính ở phổi.

Theo American Lung Association, ho là một phản xạ bảo vệ đường thở nhằm loại bỏ chất nhầy, dị vật hay vi khuẩn từ phổi và đường hô hấp. Vì vậy, ho có đờm không chỉ đơn giản là triệu chứng mà có thể phản ánh nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau - việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp xử lý hiệu quả và an toàn hơn.

Cách trị ho có đờm​ bằng thuốc

Khi bị ho có đờm, việc tự ý dùng thuốc có thể khiến tình trạng kéo dài hoặc gây tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, người bệnh nên tuân thủ đúng hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để được lựa chọn loại thuốc tiêu đờm phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe.

Thuốc trị ho có đờm thường hoạt động bằng cách làm loãng và phá vỡ cấu trúc chất nhầy trong đường hô hấp, giúp đờm trở nên lỏng hơn và dễ được tống ra ngoài khi ho. Cơ chế này giúp làm thông thoáng đường thở, giảm cảm giác nặng ngực, khò khè và khó chịu ở cổ họng.

Tùy theo mức độ ho, nguyên nhân gây bệnh và thể trạng, bác sĩ có thể kê một số nhóm thuốc phổ biến như:

• Thuốc tiêu nhầy (mucolytics): Như acetylcystein, ambroxol, bromhexin -giúp phá vỡ cầu nối disulfide trong đờm, làm giảm độ quánh.
• Thuốc long đờm (expectorants): Terpin hydrat, Guaifenesin - giúp tăng tiết dịch nhầy loãng hơn, hỗ trợ quá trình khạc đờm tự nhiên.
• Thuốc giảm ho (antitussives): Chỉ sử dụng khi ho nhiều, khan tiếng, gây mất ngủ, thường chứa Dextromethorphan hoặc Methorphan.
• Thuốc kháng dị ứng hoặc kháng viêm đường hô hấp: Aerius (desloratadin), giúp giảm kích ứng niêm mạc và giảm ho do dị ứng.

Tuy nhiên, việc lựa chọn thuốc và liều dùng phải được cá nhân hóa, tránh tự ý kết hợp nhiều loại thuốc vì có thể gây tương tác bất lợi.

Thông thường, thuốc được sử dụng trong khoảng 3 - 5 ngày tùy theo đáp ứng điều trị. Trường hợp người bệnh không cải thiện hoặc xuất hiện triệu chứng nặng hơn (sốt cao, khó thở, đau ngực...), cần tái khám để được đánh giá nguyên nhân chính xác hơn.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú cần thông báo rõ tình trạng của mình với bác sĩ, vì một số hoạt chất có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc bài tiết qua sữa mẹ. Với nhóm đối tượng này, bác sĩ sẽ ưu tiên các biện pháp điều trị tự nhiên, an toàn hơn, như tăng cường độ ẩm không khí, uống nhiều nước ấm và sử dụng siro thảo dược lành tính.

Gợi ý cách trị ho có đờm tại nhà đơn giản, an toàn và hiệu quả

Bên cạnh việc dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh có thể kết hợp thêm các cách trị ho có đờm tại nhà để giúp giảm nhanh triệu chứng, hỗ trợ long đờm và phục hồi đường hô hấp tự nhiên:

• Uống đủ nước ấm: Bổ sung đủ nước, đặc biệt là nước ấm, giúp làm loãng dịch nhầy, giữ ẩm niêm mạc họng và làm dịu cảm giác rát, khan tiếng. Người bệnh nên uống nước ấm, trà gừng hoặc nước chanh mật ong thay vì nước lạnh, vì nước lạnh có thể khiến đờm đặc và khó khạc ra hơn.
• Giữ ẩm không khí: Môi trường khô lạnh có thể khiến cổ họng kích ứng và ho nhiều hơn. Do đó, nên duy trì độ ẩm không khí trong phòng ở mức 40 - 60% bằng cách sử dụng máy tạo ẩm, đặt chậu nước hoặc trồng thêm cây xanh trong nhà để giúp đường thở dễ chịu hơn.
• Súc miệng bằng nước muối sinh lý: Đây là một trong những biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), súc miệng bằng nước muối giúp làm sạch họng, giảm viêm, tiêu đờm và loại bỏ vi khuẩn gây bệnh. Người bệnh nên súc họng bằng nước muối ấm 2 - 3 lần mỗi ngày, đặc biệt vào buổi sáng và trước khi đi ngủ.
• Xây dựng lối sống lành mạnh: Duy trì chế độ ăn uống đủ chất, tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu vitamin C để hỗ trợ miễn dịch. Bên cạnh đó, nên tập luyện nhẹ nhàng, ngủ đủ giấc, tránh hút thuốc lá, hạn chế tiếp xúc với khói bụi, phấn hoa và các tác nhân gây dị ứng.

Tóm lại, việc áp dụng đúng cách trị ho có đờm tại nhà kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp làm dịu cơn ho, long đờm hiệu quả và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn. Nếu ho kéo dài hoặc kèm theo sốt, khó thở, người bệnh nên thăm khám sớm để được điều trị kịp thời.

Tiêm phòng đầy đủ giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn hô hấp - nguyên nhân phổ biến gây ho có đờm. Khi hệ miễn dịch khỏe mạnh, cơ thể dễ dàng loại bỏ tác nhân gây viêm phế quản, viêm họng và giúp đường thở thông thoáng hơn. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin chính hãng, bảo quản đạt chuẩn GSP cùng đội ngũ y tế tận tâm. Liên hệ tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm.