Ngứa lòng bàn chân có phải là tình trạng đáng lo không?

Ngứa lòng bàn chân là triệu chứng phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi và những người hay mang giày kín. Đây không chỉ là cảm giác khó chịu mà còn là tín hiệu cảnh báo từ cơ thể về các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như nhiễm nấm, rối loạn thần kinh hoặc bệnh lý toàn thân. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, hãy cùng tham khảo qua bài viết sau.

Tình trạng ngứa lòng bàn chân có đáng lo không?

Trên thực tế, phần lớn các trường hợp chỉ xuất phát từ nguyên nhân ngoài da như viêm da, dị ứng, khô da hoặc nấm da chân. Những nguyên nhân này thường lành tính, có thể cải thiện sau vài ngày nếu được chăm sóc và vệ sinh đúng cách. Tuy nhiên, cũng không nên chủ quan. Một số ít trường hợp ngứa lòng bàn chân có thể liên quan đến bệnh lý bên trong cơ thể như rối loạn thần kinh ngoại biên, đái tháo đường, hoặc rối loạn gan - thận. Khi đó, cảm giác ngứa có thể tái phát thường xuyên, kèm theo nóng rát, tê hoặc bong da kéo dài.

Dù không trực tiếp đe dọa đến sức khỏe, tình trạng ngứa lòng bàn chân vẫn gây ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, việc tìm ra nguyên nhân và điều trị sớm là rất cần thiết để tránh kéo dài cảm giác khó chịu và giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Các nguyên nhân thường gặp gây ngứa lòng bàn chân

Hiện tượng ngứa lòng bàn chân có thể xuất hiện vì nhiều lý do khác nhau, từ yếu tố ngoài da cho đến các bệnh lý tiềm ẩn bên trong cơ thể. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn có hướng xử lý phù hợp và ngăn ngừa tái phát hiệu quả. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ngứa lòng bàn chân:

Da khô và mất độ ẩm

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ngứa lòng bàn chân là do da khô. Khi lớp biểu bì thiếu nước, da trở nên thô ráp, bong tróc và dễ kích ứng. Nguyên nhân có thể đến từ thời tiết hanh khô, sử dụng xà phòng mạnh, hoặc do cơ thể thiếu dưỡng ẩm. Ngoài ra, các bệnh lý da như chàm, vảy nến cũng khiến da chân mất nước, gây ngứa khó chịu.

Bị côn trùng cắn

Những loài côn trùng như muỗi, kiến, ong hoặc rệp có thể đốt và khiến bạn cảm thấy ngứa lòng bàn chân. Thông thường, vết cắn chỉ gây sưng nhẹ, nhưng nếu bạn bị dị ứng, có thể xuất hiện mẩn đỏ, nóng rát hoặc khó thở.

Dị ứng hoặc kích ứng da

Một số người bị ngứa lòng bàn chân do dị ứng với hóa chất, mỹ phẩm, sữa tắm, hoặc chất liệu trong giày dép. Ngoài ra, một số loại thuốc như kháng sinh nhóm penicillin, thuốc chống viêm hoặc thuốc điều trị co giật cũng có thể gây phản ứng dị ứng, khiến da ngứa rát hoặc nổi mẩn.

Giãn mạch máu khi vận động

Khi chạy bộ, leo cầu thang hoặc tập thể dục cường độ cao, lượng máu dồn xuống chân tăng mạnh khiến mao mạch giãn nở, gây cảm giác ngứa lòng bàn chân tạm thời. Đây là phản ứng sinh lý bình thường, không nguy hiểm và sẽ tự hết sau khi nghỉ ngơi.

Bệnh tiểu đường

Ở người bị tiểu đường, nồng độ đường huyết cao có thể làm tổn thương các dây thần kinh ngoại biên, dẫn đến tê, nóng rát hoặc ngứa lòng bàn chân. Bên cạnh đó, lưu thông máu kém khiến da dễ khô, làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa.

Hội chứng chân không yên (RLS)

Hội chứng chân không yên khiến người bệnh liên tục có cảm giác ngứa ran, bứt rứt hoặc như có gì đó bò trong lòng bàn chân, đặc biệt vào ban đêm. Điều này làm bệnh nhân khó ngủ, ngủ không sâu giấc và ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau nhóm opioid, thuốc điều trị ung thư hoặc kháng sinh, có thể gây phản ứng phụ là ngứa da. Nếu sau khi dùng thuốc bạn thấy ngứa lòng bàn chân kèm phát ban, cần ngừng thuốc và báo ngay cho bác sĩ để được điều chỉnh liều hoặc đổi loại phù hợp.

Chức năng gan, thận suy giảm

Gan và thận đóng vai trò thải độc. Khi hai cơ quan này hoạt động kém, độc tố trong máu tăng lên, dễ gây ngứa, đặc biệt là ở vùng lòng bàn tay và lòng bàn chân. Nếu ngứa lòng bàn chân kéo dài kèm vàng da, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu, nên đi khám để kiểm tra chức năng gan, thận.

Ứ mật trong cơ thể

Khi dịch mật bị ứ đọng, acid mật đi vào máu và kích thích dây thần kinh dưới da, dẫn đến cảm giác ngứa, đôi khi tập trung ở lòng bàn chân. Hiện tượng này thường gặp ở người mắc bệnh gan hoặc phụ nữ mang thai trong tam cá nguyệt cuối.

Rối loạn tuyến giáp

Suy giáp hoặc cường giáp đều có thể ảnh hưởng đến da, gây khô, bong tróc và ngứa lòng bàn chân. Trong nhiều trường hợp, người bệnh còn xuất hiện phát ban mạn tính đi kèm rụng tóc, mệt mỏi và sụt cân bất thường.

Ung thư hạch (U lympho)

Đây là nguyên nhân hiếm gặp nhưng nghiêm trọng. Ở người mắc u lympho Hodgkin hoặc tế bào T ở da, các hóa chất do tế bào ung thư tiết ra có thể kích thích thần kinh cảm giác, gây ngứa lòng bàn chân hoặc ngứa toàn thân kéo dài không rõ nguyên nhân.

Cách điều trị ngứa lòng bàn chân hiệu quả tại nhà

Khi đã xác định được nguyên nhân gây ngứa lòng bàn chân, việc điều trị đúng hướng sẽ giúp giảm nhanh cảm giác khó chịu, đồng thời ngăn ngừa tái phát. Người bệnh có thể áp dụng kết hợp điều trị y khoa và chăm sóc tại nhà để đạt hiệu quả tốt nhất.

Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Nếu cơn ngứa kéo dài hoặc lan rộng, bạn nên đến khám tại cơ sở y tế. Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể kê:

• Thuốc bôi hoặc kem dưỡng chứa corticoid nhẹ để giảm sưng ngứa, viêm đỏ.
• Thuốc kháng histamin H1 nhằm giảm phản ứng dị ứng.
• Thuốc chống nấm, kháng sinh trong trường hợp có dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc nấm da.

Lưu ý: Cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý mua thuốc về dùng, vì lạm dụng corticoid có thể khiến da mỏng yếu, dễ kích ứng và tái phát ngứa trở lại.

Mẹo giảm ngứa lòng bàn chân tại nhà

Nếu tình trạng nhẹ, bạn có thể thử các biện pháp tự nhiên như:

• Giữ cho chân luôn sạch và khô ráo để hạn chế nấm, vi khuẩn phát triển.
• Thoa kem dưỡng ẩm tự nhiên (dầu dừa, lô hội, bơ hạt mỡ) giúp làm mềm da, giảm khô và ngứa.
• Ngâm chân với nước ấm pha muối loãng hoặc lá khế, lá kinh giới trong 10 - 15 phút để làm dịu cơn ngứa.
• Tránh gãi mạnh hoặc chà xát vì dễ làm trầy da, gây viêm nhiễm.

Lưu ý: Những mẹo dân gian này chỉ có tác dụng hỗ trợ. Nếu ngứa lòng bàn chân không cải thiện sau vài ngày, bạn nên đi khám chuyên khoa để được điều trị chuyên sâu.

Biện pháp phòng ngừa ngứa lòng bàn chân tái phát

Để hạn chế tình trạng ngứa lòng bàn chân quay trở lại, việc phòng ngừa và chăm sóc da chân đúng cách đóng vai trò rất quan trọng. Dưới đây là những thói quen nên duy trì mỗi ngày:

• Giữ vệ sinh chân sạch sẽ: Rửa chân bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, lau khô kỹ giữa các kẽ ngón.
• Dưỡng ẩm thường xuyên: Thoa kem dưỡng mỗi tối để tránh khô da, đặc biệt khi thời tiết lạnh hoặc mang giày nhiều giờ.
• Chọn sản phẩm phù hợp: Ưu tiên loại không chứa hương liệu hay chất tẩy mạnh để tránh kích ứng da.
• Đi giày dép thoáng khí: Tránh giày quá chật hoặc vớ dày khiến chân bí, dễ ra mồ hôi - nguyên nhân phổ biến của ngứa.
• Bảo vệ chân khi tiếp xúc với hóa chất hoặc nước bẩn: Mang giày, ủng hoặc tất khi làm việc.
• Uống đủ nước và ăn uống lành mạnh: Bổ sung vitamin C, E và rau xanh giúp da khỏe mạnh, giảm khô ngứa.

Ngứa lòng bàn chân là tình trạng phổ biến và đa phần không quá nguy hiểm, tuy nhiên nó có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống nếu kéo dài. Việc chủ động chăm sóc, giữ vệ sinh chân sạch sẽ, dưỡng ẩm đều đặn và tránh các tác nhân gây kích ứng là những bước quan trọng giúp ngăn ngừa tái phát. Trong trường hợp ngứa lòng bàn chân đi kèm với sưng đỏ, bong tróc, đau rát hoặc lan rộng sang các vùng khác, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả và an toàn nhất giúp phòng ngừa và bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ mắc bệnh và giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu thuộc hệ thống Nhà thuốc Long Châu, là địa chỉ uy tín được nhiều người lựa chọn nhờ đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại và quy trình tiêm chủng khép kín, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Đặc biệt, Trung tâm cung cấp đa dạng các loại vắc xin chính hãng, nguồn gốc rõ ràng, được bảo quản theo tiêu chuẩn quốc tế. Không gian tiêm sạch sẽ, thoáng mát cùng dịch vụ tư vấn tận tâm giúp khách hàng an tâm khi đến tiêm phòng. Liên hệ ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch hẹn nhanh chóng.